Sağlık
  • 14.10.2005 03:28

10 SORUDA KUŞ GRİBİ...

Bildiğimiz griple kuş gribi arasındaki fark nedir, adı neden böyle?

Kuş gribi, influenza A virüsü içeren hastalıktır. Ama tüm influenza A tiplerini kuş gribine sokamıyoruz. İnsanlar arasında dolaşan 3 influenza A virüsü de insan gribi kapsamında. Kuş gribi deyince esas olarak kuşlarda görülen alt tipleri kastediyoruz.

Hangi grip virüsleri insanlarda salgına yol açar?

A, B ve C olmak üzere 3 tip grip (influenza) virüsü var. İnsanda büyük salgınlara yol açabilen A grubu virüsler; kuş, domuz, at, balina ve diğer bazı hayvanları etkiler. Vahşi kuşlar, bu virüslerin doğal konaklarıdır. Hastalanmadan dışkılarında taşıyabilirler. İnfluenza B sadece insanlarda bulunur ve salgınlar yapabilir. İnfluenza C ise salgına yol açmaz, hafif hastalığa neden olur.

İnsanları nasıl etkiliyor, belirtileri neler?

Tipik grip belirtileri verebilir. Yani yüksek ateş, öksürük, boğaz ve adale ağrıları olur. Bazı tipleri (H7) göz enfeksiyonuna, bazıları ishal, karın ağrısı, bulantı, burun kanaması, zatürree, solunum yetmezliği ve ölümcül olabilecek sorunlara yol açabilir.

Kanatlılardan insanlara nasıl geçiyor?

Enfekte kuşlar; tükürük, burun akıntıları ve dışkılarıyla virüsü saçar. Temas, bulaşmaya neden olur. İnsanlara da kümes hayvanları kanalıyla, aynı yolla bulaştığı düşünülüyor.

İnsandan insana bulaşıyor mu?

Bir iki şüpheli vaka var. Ancak resmen açıklanmış ya da kanıtlannmış bir örnek yok.

Korunmak mümkün mü, ilacı, aşısı var mı?

H5N1’e karşı aşının insan deneyleri Nisan 2005 ’te başladı. Aşı üretimine geçilmesi planlanıyor. Mevcut aşılar, kuş gribine karşı koruyucu değil.

Piyasadaki 4 grip ilacı A tipi virüslerde etkili. Ancak bazı virüsler ilaca karşı dirençli hale gelebilir. Şu ana dek en fazla problem yaratan H5N1, zaten Amantadine ve Rimantadine’e karşı direnç geliştirdi. Türkiye’de satılan Oseltamivir ve Zanamivir, çoğu kuş gribi virüsüne etkili. Salgın görülen ülkelerde, hayvanların dışkısıyla kirlenmiş olabilecek yüzeylerden uzak durulmalı. Kanatlılarda salgın görüldüğünde itlaf en etkili yol. Yaygın ilaç kullanımının da salgını kontrol etmede rolü olabilir.

Pandemi bekleniyor. Pandemi nedir?

Bir hastalığın dünya çapında, yaygın salgın yapmasıdır. Kuş gribi, insandan insana bulaşma özelliği geliştirirse, bağışıklık da olmadığından, büyük bir salgına yol açabilir. Dünya Sağlık Örgütü ve birçok bilim adamına göre yakın gelecekte bir pandemi oluşma olasılığı yüksek.

Hangi ülkeleri etkisi altına aldı?

Yakın dönemde Kamboçya, Çin, Endonezya, Japonya, Laos, Güney Kore, Tayland ve Vietnam ’da küçük salgınlar görüldü. Ayrıca ABD ’nin birkaç eyaletinde, Rusya, Kazakistan, Hollanda ve Kanada’da saptandı.

Bugüne kadar kaç kişi kuş gribinden yaşamını kaybetti?

2003’ten bu yana H5N1 ile 112 kişi hastalandı, 57 kişi öldü.

Kuş gribi hayatımıza ne zaman ve nasıl girdi?

1997’de Hong Kong’da tespit edildi. 18 kişi hastalandı, 6’sı öldü.

/Mesude ERŞAN - HÜRRİYET

Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:54

İLGİLİ HABERLER