11 KEZ KURULAN YÜCE DİVANDA TOPLAM 12 BAKAN YARGILANDI

HASAN ESEN ANKARA - 12 bakanın yargılandığı Yüce Divan'da 7 bakan ceza alırken 5'i de beraat etti. İlk olarak 1928 yılında kurulan Yüce Divan, son olarak ise 1993 yılında toplandı. Yüce Divan en ağır cezayı 36 yıl ile Gümrük ve Tekel eski Bakanı Tuncay Mataracı'ya vedi. TBMM Soruşturma Komisyonu'nun Devlet eski Bakanı ve eski Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan ile Devlet eski Bakanı Recep Önal hakkında aldığı karar ile yeniden gündeme gelen Yüce Divan, siyasilerin hesap verdiği yer olarak biliniyor. Yüce Divan, Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu üyeleri, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başkan ve üyeleri gibi üst düzey kamu çalışanlarını, görevleri ile ilgili suçlamalarda yargılayan mahkeme olarak tanımlanıyor. Bu adla halihazırda bir mahkeme olmamasına karşın gerek duyulduğu zaman Yüce Divan Anayasa Mahkemesi üyelerinden oluşuyor. Savcılık görevini de Cumhuriyet Başsavcısı ya da yardımcısı yapıyor. Kararları kesin olan Yüce Divan, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'na göre yargılama yapıyor. 1876 Kanun-ı Esasi'de bile bulunan bu mahkeme Divan-ı Ali adındaydı. Gerek duyulduğu zamanlarda ve padişahın isteği üzerine kurulurdu. 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nda da yer alan Divan-ı Ali, 1945 yılında yapılan düzenleme ile 'Yüce Divan' adını aldı. 1961 ve 1982 Anayasaları'nda Yüce Divan yetkisi Anayasa Mahkemesi'ne verildi. BUGÜNE KADAR 12 BAKAN YÜCE DİVAN'DA YARGILANDI Yüce Divan'da bugüne kadar 11 yargılama yapıldı. Bu 11 yargılamadan 3'ünün 1928 ve 1929 yıllarında, 4'ünün ise 1982 ve 1983 yıllarında yapılması, Yüce Divan'a bazı dönemlerde daha fazla başvurulduğu gerçeğini ortaya koydu. Yüce Divan'ın yargılama yetkisi kapsamında çok sayıda kamu çalışanı olmasına rağmen bugüne kadar ağırlık olarak bakanlar yargılandı. Cumhuriyet tarihi boyunca 12 bakanı yargılayan Yüce Divan, ilk kararını 16 Nisan 1928 tarihinde verdi. Bahriye eski Bakanı İhsan Eryavuz, Yavuz Zırhlısı'nın onarımında yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla 2 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. Yüce Divan'ın aldığı ikinci karar ise Ticaret eski Bakanı Ali Cenani hakkında oldu. Cenani, zahire ve un fiyatlarının yükselmesini önlemek için Ticaret Bakanlığı emrine verilen 500 bin liranın harcanmasında usulsüzlük yapıldığı iddiası ile 14 Mayıs 1928 tarihinde 1 ay hapis ve 170 bin lirayı tazmin etme cezasına çarptırıldı. Bu karardan bir yıl sonra 30 Mayıs 1929 tarihinde de Yüce Divan, Bahriye eski Bakanı Mahmut Muhtar Katırcıoğlu'nu 'Hazine'yi zarara uğratmak suçundan paraları geri ödemeye mahkum etti. 19 yıl aradan sonra yeniden kurulan Yüce Divan, Gümrük ve Tekel eski Bakanı Suad Hayri Ürgüplü'nün kibrit üretimi ve kereste alımında yolsuzluk yaptığı iddiasını görüştü ve 5 Ekim 1948'de beraat kararı verdi. Yüce Divan, 7 Şubat 1964 tarihinde de Ticaret eski Bakanı Mehmet Baydur hakkında beraat kararı verdi. 12 EYLÜL DÖNEMİ 12 Eylül'ün ardından kurulan ilk Yüce Divan, Sosyal Güvenlik eski Bakanı Hilmi İşgüzar'ı 'kayırma, yolsuzluk, nüfuz ticareti, vazifeyi suiistimal ve menfaat temini suretiyle Bağ-Kur ve SSK'yı zarara uğratmak' suçundan yargıladı. 26 Mart 1981 tarihinde başlayan ve 12 Nisan 1982 tarihinde sona eren yargılama neticesinde İşgüzar 9 yıl 8 ay ağır hapis ve 5 milyon 251 bin lira para cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Yönetimi, Gümrük ve Tekel eski Bakanı Tuncay Mataracı'yı da 'rüşvet almak' iddiası ile 23 Nisan 1981 tarihinde Yüce Divan'a sevk etti. 16 Mart 1982'de sonuçlanan yargılama sonucunda Mataracı 36 yıl ağır hapis ve 787 milyon 386 lira para cezasına çarptırdı. Bayındırlık eski Bakanı Şerafettin Elçi de 12 Eylül Yönetimi'nin Yüce Divan'a sevk ettiği bakanlar arasında yer aldı. 'Rüşvet almak' ve 'görevini kötüye kullanmak' iddiaları ile 26 Mayıs 1982 tarihinde hakim karşısına çıkan Elçi, rüşvet suçlamasından beraat ederken, görevini kötüye kullanmaktan 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Bayındırlık eski Bakanı Selahattin Kılıç ise 'görevini kötüye kullanmak' iddiasıyla yargılandığı Yüce Divan'ın 9 Mart 1983 tarihli duruşmasında beraat etti. ÖZAL'IN BAKANLARI DA YANGILANDI Turgut Özal döneminde de Yüce Divan kuruldu. Devlet eski Bakanı İsmail Özdağlar, 'rüşvet almak' ve 'görevini kötüye kullanmak' suçlaması ile 15 Mayıs 1985 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. 1 Temmuz 1985'te başlayan ve 14 Şubat 1986'da sona eren yargılama neticesinde Özdağlar, 'görevini kötüye kullanmak'tan 2 yıl hapis ve 30 bin lira ağır para cezasına çarptırıldı. Son olarak Yüce Divan'da, Bayındırlık eski Bakanları Safa Giray ile Cengiz Altınkaya, Otoyol ihaleleri sözleşmelerinde fiyat farkı ödenmeyeceğine ilişkin hüküm bulunmasına karşın, fiyat farkı ödedikleri iddiasıyla yargılandılar. 2 yıl süren mahkemenin 13 Nisan 1995 tarihli son duruşmasında Giray ve Altınkaya beraat etti. Devlet eski Bakanı ve eski Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan ile Devlet eski Bakanı Recep Önal'ın Yüce Divan'a sevk edilmesine karar veren TBMM Soruşturma Komisyonu, 29 Mayıs'ta raporunu TBMM Başkanlığı'na sunacak. Özkan ve Önal'ın Yüce Divan'a gönderilip gönderilmeyecekleri konusunda son sözü ise TBMM Genel Kurulu söyleyecek. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:12