Afrikalı köle Türk İngiliz gazetesinde

Kenya’dan kaçırılarak Osmanlı İmparatorluğu’nda köle olarak satılan atalarının gerçek öyküsünü ortaya çıkarmak uğruna araştırmacı-yazar olan mermer ustası Mustafa Olpak'ın ölümü, İngiltere'nin saygın gazetelerinden The Guardian'da da haber oldu.

The Guardian gazetesi dün yayınlanan sayısında, geçen ay 63 yaşında kalp yetmezliğinden hayata gözlerini yuman Mustafa Olpak'ı bir vefat yazısıyla andı.

Türkiye'de "Bizim Afrikalı" diye bilinen Ayvalık doğumlu Olpak'ın atalarıyla ve "Afro Türklerle" ilgili araştırmaları özetlenen yazıda, "Osmanlı'daki Afrikalı kölelerin aynı isimle andığı festivalden hareketle Olpak'ın yeniden canlandırdığı Dana Bayramı'nın 10'uncusu geçen haziranda yapılmıştı. Birçok açıdan bu festival, hayatını bu harekete rehberlik etmeye yorulmaksızın adamış Mustafa'nın da kutlanması anlamına geliyor" ifadesi kullanıldı.

hurriyet.com.tr İzmir muhabiri Banu Şen, 9 Ekim'de Olpak'ın hikayesini şöyle anlatmıştı:

Bir gün; Kenya’da Köle Kıyısı denilen yere insan tacirleri baskın yapar. Bu kıyıda çamaşır yıkamakta olan annesinin ailesini de ele geçirirler. Uzun yolculuklardan sonra Girit’e çıkartılır, topluca zengin bir Osmanlı ailesi tarafından köle olarak satın alınırlar..

Türkiye’de yaşayan Afro Türkler'in birbirine benzer hikayelerinden farklı değildi Mustafa Olpak’ınki de. Ancak o “Arap” diye bilinen ya da “Afrika’dan gelme” diye anılan Afrikalı Türklerin gerçeğinin peşinde koştu ömrü boyunca. Bir çatı altında toplama amacıyla dernek kurdu, geleneklerini yaşatmaya çalıştı. Afrikalılar Dayanışma Kültür ve Yardımlaşma Derneği’nin başkanı; ulusal ve uluslararası bir çok projeyle tanınan Olpak İzmir’de hayatını kaybetti. Geçen pazartesi günü sessiz sedasız toprağa verilen Olpak’ın dostları “Hayalleri ve derneği getirmek istediği nokta vardı. Umarız bir gün gerçek olur” sözleriyle üzüntülerini dile getirdi.

KÖLE KIYISI’NIN YAZARI

Mermer ustası olan Mustafa Olpak; 2006’da Ayvalık’ta kurulan Afrikalılar Kültür Dayanışma ve Yardımlaşma (Afro-Türk) Derneği’nin kurucusu ve başkanıydı. Dernek bir süredir faaliyetlerini İzmir’de sürdürüyordu. Olpak; derneği kurma amaçlarının Türkiye’de yaşayan, Osmanlı döneminde köle ticaretiyle getirilmiş Afrikalıların farklı hikayelerinin bir araya toplamak, kim olduklarını araştırmak, izini kaybetmişleri buluşturmak ve tarihçilerin dikkatini çekmek olduğunu söylüyor, yaşatmak için büyük emek harcıyordu. Olpak Afro Türkler’in İzmir’in Bayındır İlçesi’nde düzenlenen ve Afro Türkler’in geleneksel bahar bayramı olan ’Dana Bayramı’nın yaşatılması için de büyük uğraş veriyordu. Olpak Afrika Kökenli Türklerin öyküsünü anlatmak için kendi ailebiyografisinden hareketle “Köle Kıyısı” kitabını yazmıştı. Köle Kıyısı kitabından TRT‘Arap Kızı Camdan Bakıyor’ adıyla bir belgesel de yaptı.