BANKALAR, MALİ TABLOLARININ BİR ÖRNEĞİNİ DE TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ'NE VERECEK

İSTANBUL - Türkiye Bankalar Birliği (TBB), kamuya açıklanacak mali tablolar tebliği hakkında açıklama yaptı. TBB'den yapılan açıklama, kurumun web sitesinde (www.tbb.org.tr) de yayınlandı. Kamuya Açıklanacak Mali Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında 17 Sayılı Tebliğ hakkındaki açıklamada, bankaların, Muhasebe Uygulama Yönetmeliğinin 30'uncu maddesi kapsamında düzenlenecek olan mali tablolarının birer örneğini, Türkiye Bankalar Birliğine tevdi edecekleri belirtildi. Açıklamaya göre, Tebliğin 1'inci maddesinin ikinci fıkrasında bankaların, söz konusu Tebliğ hükümleri ve eklerinden yararlanarak konsolide olmayan mali tabloları ve bunlara ilişkin açıklama ve dipnotları düzenlemekle ve kamuya açıklamakla yükümlü oldukları hükme bağlandı. Yapılan açıklamanın tam metni ise şöyle: ''Kamuya Açıklanacak Mali Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında 17 Sayılı Tebliğ ile ilgili olarak aşağıda yapılan açıklamaların bankalarca uygulamada dikkate alınması gerekli görülmektedir. 1) Bankalar, Muhasebe Uygulama Yönetmeliği'nin 30'uncu maddesi kapsamında belirtilen tabloların biçim ve içeriğine uygun olarak düzenleyecekleri mali tablolarının birer örneğini, bu tabloların dipnot ve açıklamaları ile birlikte, yıllık denetim sonucu düzenlenen bağımsız denetim raporlarını da içerecek şekilde Kurumumuza ve Türkiye Bankalar Birliğine tevdi edeceklerdir. Bankalar, konsolide ve konsolide olmayan mali tabloları ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlarına ilişkin giriş sayfasını bu açıklama eki EK:1-A ve EK:2-A'da yer alan şekil ve içerikten yararlanmak suretiyle hazırlayabilirler. Konsolide ve konsolide olmayan mali tablolara ilişkin olarak hazırlanacak dipnot ve açıklamaların listesi açıklama eki EK:1-B ve EK:2-B'de yer almaktadır. Bankalar ve bankalarda bağımsız denetim yetkisi almış bulunan bağımsız denetim kuruluşları, Tebliğ'in 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtildiği üzere mali tablolara ilişkin olarak muhasebe standartları hakkındaki tebliğlerden yararlanarak ilave açıklama ve dipnotlar oluşturabilirler. İlave açıklama ve dipnotlar bu Tebliğ kapsamında belirlenen ve uygulamada kolaylık sağlanması bakımından bu açıklama eki EK:1-B ve EK:2-B'de yer verilen biçim bozulmadan ilgili bölüm, madde, fıkra, bent ve alt bendi izleyecek şekilde düzenlenebilir. Tebliğde açıklama yapılması istenilen ve soru cümlesi şeklindeki ifadelerine ilişkin maddelerde, bankalarca ilgili maddeye atıf verilerek ''Evet'' veya ''Hayır'' şeklinde açıklama yapılmayacak, dipnotların anlaşılmasını sağlamak üzere soru cümlesi cevap cümlesine dönüştürülmek suretiyle açık ifadeler kullanılacaktır. 2) Tebliğin 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında bankaların, söz konusu Tebliğ hükümleri ve eklerinden yararlanarak konsolide olmayan mali tabloları ve bunlara ilişkin açıklama ve dipnotları düzenlemekle ve kamuya açıklamakla yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede, bankalar konsolide olmayan mali tablolarını 17 sayılı Tebliğ eki mali tablo şekil ve içeriklerini kullanarak hazırlayacaklardır. Konsolide olmayan açıklama ve dipnotlar hazırlanırken Tebliğin 6 ncı maddesinin (4) numaralı bendi, 7 nci maddesi, 37 nci maddesinin (9) numaralı bendinin (a.3) alt bendi, (b.5) alt bendi, (10) numaralı bendinin (a) alt bendinin birinci paragrafı, (b.5) alt bendi, (16) numaralı bendinin (l) alt bendi, 38 inci maddesinin (13) numaralı bendinin (f) alt bendi, (20) numaralı bendi, 39 uncu maddesinin (8) numaralı bendi, (9) numaralı bendinin (c) alt bendi, 42 nci maddesinin (7) numaralı bendinin (b) alt bendi doldurulmayacaktır. Bankalar, konsolide olmayan mali tablo düzenlerken konsolide olmayan bir mali tabloda yer almaması gereken ifadeleri dikkate almayacaklardır. Bu çerçevede, Tebliğin çeşitli maddelerinde yer alan ''Grup'' ile ''Ana ortaklık banka'' ibareleri ''Banka'' şeklinde, ''...konsolide bilanço/ konsolide gelir tablosu/ konsolide özkaynak değişim tablosu/ konsolide nakit akım tablosu/ konsolide mali tablo...'' ibarelerinden ''konsolide'' ibaresi çıkarılmış olacak şekilde, 28 inci maddesinde ''Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler tablosunda'' sermayeden indirilen değerlerin altında yer alan ''Konsolidasyon Şerefiyesi'' ibaresi ''Şerefiye'' şeklinde, ''Konsolidasyon dışı bırakılmış...'' satırlarından ''Konsolidasyon dışı bırakılmış...'' ibaresi çıkarılmış olacak şekilde, 37 inci maddesinin (9) numaralı bendinde yer alan ''Konsolidasyon kapsamına alınmayan/ (konsolidasyon kapsamındaki) iştirakler...'' ibareleri ''İştirakler...'', anılan bendin (a.4) alt bendi hükmü ''İştiraklerin muhasebeleştirilmesinde kullanılan yöntem açıklanır.'' şeklinde, (10) numaralı bendinde yer alan ''Konsolidasyon kapsamına alınmayan/ (konsolidasyon kapsamındaki) bağlı ortaklıklar...'' ibareleri ''Bağlı ortaklıklar'', anılan bendin (a) alt bendinin ikinci paragrafı ''Bağlı ortaklıkların muhasebeleştirilmesinde kullanılan yöntem açıklanır.'' şeklinde, (11) numaralı bendinin (a) alt bendi hükmü ''Bankanın, birlikte kontrol edilen ortaklıklarla ilgili yerine getirmesi gereken taahhütleri diğer taahhütlerden ayrı olarak, bankanın birlikte kontrol edilen ortaklıklarındaki sermaye taahhüdü veya diğer girişimcilerle birlikte sermaye taahhütleri içersindeki payı ve birlikte kontrol edilen ortaklığının başka ortaklıklardaki sermaye taahhütlerine ilişkin bankanın payı olarak belirtir.'', (b) alt bendinde yer alan ''Birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin bilgiler'' tablosundan ''Grubun payı'' sütunu çıkarılacak şekilde, (d) alt bendi hükmü ''Bankanın birlikte kontrol edilen ortaklıklarının muhasebeleştirilmesinde kullanılan yöntem açıklanır.'' şeklinde, bankalarca değiştirilecektir. (16) numaralı bendinin (m) alt bendinde yer alan ''Şerefiyeye ilişkin bilgiler'' tablosu doldurulurken ''Konsolidasyon Şerefiyesi''ne ilişkin bölümler dikkate alınmayacak, sadece birleşme ve devirlerden kaynaklanan şerefiyeye ilişkin bilgiler tabloda gösterilecektir. ''Şerefiyenin defter değerinin dönem başı, dönem sonu bakiyesi ve dönem içi hareketleri'' başlıklı (n) alt bendinde yer alan tablo ile ''Negatif şerefiyenin defter değerinin dönem başı, dönem sonu bakiyesi ve dönem içi hareketleri'' başlıklı (o) alt bendinde yer alan tabloda birleşme ve devirden kaynaklanan şerefiyeye ilişkin bilgiler verilecektir. 42 nci maddesinin (6) numaralı bendinde yer alan ''Bankanaçıklamakla yükümlü oldukları hükme bağlanmın ya da bankanın konsolidasyona tabi ortaklıklarının...'' cümlesi, cümleden ''...ya da bankanın konsolidasyona tabi ortaklıklarının...''ibaresi çıkarılacak şekilde bankalarca değiştirilecektir. Konsolide olmayan bilanço hazırlanırken, bilançonun pasifinde ''15.4.1 Geçmiş Yıllar Kar ve Zararları'' kaleminin altında yer alan ''15.4.1.1 Grubun Payı ve 15.4.1.2 Azınlık Hakları'' kalemleri ile ''15.4.2 Dönem Net Kr ve Zararı'' kaleminin altında yer alan ''15.4.2.1 Grubun Payı ve 15.4.2.2 Azınlık Hakları'' kalemleri dikkate alınmayacaktır. Konsolide olmayan gelir tablosu hazırlanırken ''XVIII- KONSOLİDASYON DIŞI ORTAKLIKLAR KAR/ZARARI (-)'' kalemine ilişkin satır ile ''XIX- NET DÖNEM KAR ve ZARARI'' kaleminin altında yer alan ''19.1 Grubun Krı / Zararı ve 19.2 Azınlık Hakları Karı/ Zararı'' kalemleri dikkate alınmayacaktır. Konsolide olmayan bilanço hazırlanırken dikkate alınmayan satırlardaki kalemler, diğer mali tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlar hazırlanırken de dikkate alınmayacaktır. 3) Muhasebe Uygulama Yönetmeliğinin 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası ''Mali tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlarda yer alan rakamsal değerler, yıllık karşılaştırmaya imkan verecek şekilde bir önceki yılın aynı dönemine ait değerler ile birlikte tutarlı olarak verilir. Geçmiş dönem mali tablolarında yer alan ve cari dönem mali tabloları üzerindeki etkisi devam eden hususlar, karşılaştırmalı olarak tanımlanarak açıklayıcı bilgilere dahil edilir.'' hükmünü amirdir. Diğer taraftan, Tebliğin 49 uncu maddesi, ''Ara dönem bilançoları bir önceki yıl sonu bilançoları ile karşılaştırmalı olarak düzenlenir. Diğer mali tablolar ise, bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlenir. Gelir tablosu, hem bir önceki yıl sonundan ilgili dönem sonuna kadar olan hem de bir önceki dönem sonundan ilgili dönem sonuna kadar olan faaliyet sonuçlarını yansıtmak üzere iki farklı şekilde düzenlenir.'' hükmünü amirdir. Bu çerçevede, bankalar bu açıklama eki EK:3'te belirtilen dönemleri esas almak suretiyle ara döneme ve yıl sonuna ilişkin kamuya açıklanacak konsolide ve konsolide olmayan mali tablolarını karşılaştırmalı şekilde hazırlayacaklardır. Ayrıca, bankalar karşılaştırmayı olanaklı kılmak amacıyla önceki dönem mali tablolarını Tebliğ ekinde yer alan mali tabloların biçim ve içeriklerine uygun hale getirecektir. Önceki dönem mali tablolarının Tebliğ eki mali tabloların biçim ve içeriklerine uygun olarak hazırlanması esnasında uygulamada dağıtım ve sınıflandırma sorunları oluşan istisnai hallerde, bu duruma ilişkin dağıtılamayan kalemlerin toplam tutarı ile nitelikleri ilave açıklama yapılmak suretiyle ilgili kalemin açıklama ve dipnotlarında belirtilecektir. 4) Tebliğin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında enflasyon muhasebesinin uygulandığı dönemlerde kamuya açıklanacak konsolide ve konsolide olmayan mali tabloların şekil ve içeriklerinin, Tebliğ eki mali tablolardan yararlanılarak hazırlanacağı hükme bağlanmıştır. Bu kapsamda; Tebliğ eki EK:1-A'da yer alan bilançonun yedek akçeler kalemine 14 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen düzeltme işlemleri sonucunda ödenmiş sermayede kayıtlı değerine göre oluşan artış tutarı kaydedilmek üzere, ''15.2 Sermaye Yedekleri'' kalemi altına ''15.2.7. Ödenmiş Sermayenin Enflasyona Göre Düzeltilmesinden Kaynaklanan Sermaye Yedekleri'' kaleminin, Tebliğin 28 inci maddesinde yer alan ''Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler'' başlıklı tabloya ''Hisse Senedi İhraç Primleri ve İptal Krları'' satırından önce gelmek üzere ''Ödenmiş Sermayenin Enflasyona Göre Düzeltilmesinden Kaynaklanan Sermaye Yedekleri'' kaleminin, Tebliğ eki EK:1-C'de yer alan ayrıntılı ve özet gelir tablosunda, ''XIV. Vergi Öncesi Kar'' kaleminden önce gelmek üzere ''XIV. Net Parasal Pozisyon Karı (Zararı)'' kaleminin, Tebliğ eki EK:1-D'de yer alan özkaynak değişim tablosunda, önceki ve cari dönem bölümlerinde yer alan sırasıyla ''7- Hisse Senedi İhracı''. ''10- Hisse Senedi İhracı'' satırlarından ve ''Ödenmiş Sermaye'' sütunundan sonra gelmek üzere ''Ödenmiş Sermayenin Enflasyona Göre Düzeltilmesinden Kaynaklanan Sermaye Yedekleri'' kaleminin, bankalarca eklenmesi ve her durumda izleyen kalem numaralarının teselsül ettirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, enflasyon muhasebesinin uygulandığı dönemlerde anapara ve getirileri enflasyona göre değişmeyen parasal varlık bulundurulması sonucunda oluşan kayıplar ile anapara ve getirileri enflasyona göre değişmeyen yükümlülük bulundurulması sonucunda elde edilen kazançlara (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan fark) ilişkin bilgiler, Tebliğde yer alan parasal kalemlere ilişkin hareket tablolarında, tablolara dipnot verilmek suretiyle açıklanabilecektir. Diğer taraftan, enflasyona göre düzeltilmiş bilançolar hazırlanırken bilançoda yeniden değerleme ve benzeri fonlara ait satırlar ile buna ilişkin dipnotlarda yer alan tablolar boş bırakılacaktır. 5) Tebliğin 28 inci maddesinin (2) numaralı bendinde yer alan sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler tablosunda sermaye yeterliliğinin tespitinde kullanılacak olan piyasa riskine maruz tutar, konsolide ve konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi tablosunda yer alan ''Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar'' satırına dahil edilmek suretiyle gösterilecektir. Birinci tablodaki ''Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar'' ile ikinci tablodaki aynı isimli kalem arasındaki farkın piyasa riskine maruz tutardan kaynaklandığına ilişkin bilgi tablonun altında dipnot verilmek suretiyle yer alacaktır. Ayrıca, sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler tablosunda yer alan özel finans kurumları satırı da boş bırakılacaktır. 6) Tebliğin 31 inci maddesinde yer alan kur riskine ilişkin açıklamalar yapılırken aynı maddede yer alan tabloda belirtilen kurlar (USD, EURO, Yen) dikkate alınacaktır. Ayrıca, diğer sütununda yer alan ve bu sütun içerisindeki payı % 10'u aşan diğer kurlara ilişkin açıklamalar yapılacaktır. 7) Tebliğin 32 nci maddesinde yer alan ''Varlıkların, yükümlülüklerin ve bilanço dışı kalemlerin faize duyarlılığı'' tablosunun aşağıdaki usullere uyulmak suretiyle hazırlanması gerekmektedir. a) Vadesiz ama faiz içeren varlıklara ilişkin tutarlar ''1 Aya Kadar'' sütununa yazılacaktır. b) ''Para Piyasalarından Alacaklar''ın ''Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar'' satırına, ''Para Piyasalarına Borçlar''ın ise ''Bankalararası Mevduat'' satırına kaydedilmesi gerekmekte olup, bu husus tablonun altında ilave dipnot verilmek suretiyle açıklanacaktır. c) Varlık ve yükümlülükler, sabit ya da değişken faiz ayırımı gözetilmeksizin raporlama tarihindeki kalan vadelerine göre kaydedilecektir. d) ''Bilanço Dışı Faize Duyarlı Açık'' satırına faize duyarlı tüm türev finansal araçların tutarı kaydedilecektir. 8) Tebliğin 32 nci maddesinde ''Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları'' tablosu; a) ilgili dönemde yapılan işlemlere ve elde edilen gelire esas olan faiz oranı esas alınmak, b) ilgili varlığın bakiye tutarına göre ağırlıklı ortalama dikkat alınmak suretiyle ortalama faiz hesaplanması yapılmak, c)''Nakit Değerler ve TCMB'' satırında, nakit değerlere uygulanan faiz oranı bulunmaması nedeniyle sadece, Zorunlu Karşılıklar da dahil olmak üzere TCMB bakiyesine uygulanan faiz oranı kullanılarak bulunacak ortalama bir faiz oranı yazılmak suretiyle hazırlanacaktır. 9) Tebliğin 33 üncü maddesinde yer alan ''Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi'' başlıklı tablo aşağıda yer alan açıklamaların dikkate alınması suretiyle hazırlanacaktır. a) Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sabit kıymetler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar, bilanço aktif toplamı ile tutarlılığın sağlanmasını teminen sadece toplam sütunu doldurulmak suretiyle tabloda ''Diğer Varlıklar'' satırına kaydedilecek ve bu durum tablonun altında açıklanacaktır. b) Likidite riski hesaplamasında dikkate alınan ancak tabloda belirtilmeyen diğer kalemler de ''Diğer Varlıklar'' satırına yazılacaktır. Nakit girişi zamanı önceden bilinen diğer varlıklar uygun vade dilimine, bilinmeyenler ise son vade dilimine yazılmak suretiyle gösterilecektir. c) 0-1 ay arası vadeli kalemler vadesiz sütununa yazılacaktır. Ancak, vadesiz sütunundaki tutarların % 10 ve daha fazlasının belirli bir vadeye sahip olması ve bu vadelerde yoğunlaşması halinde ilgili tablonun altında ilave açıklama verilmek suretiyle konuya ilişkin bilgilendirme yapılması mümkün bulunmaktadır. 10) Tebliğin 37 inci maddesinin (2) numaralı bendinin (b) alt bendindeki ''Repo işlemlerine konu olan alım satım amaçlı menkul değerler'', (5) numaralı bendinin (e) alt bendindeki ''Repo işlemlerine konu olan satılmaya hazır menkul değerler'' ve (8) numaralı bendinin (c.3) alt bendindeki ''Repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler'' tablolarında ''diğer borçlanma senetleri'' satırına diğer kamu borçlanma senetleri, (6) numaralı bendinin (g) alt bendinde yer alan ''Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler'' tablosuna, bankanın konsolide mali tablo düzenlemesi durumunda konsolidasyon kapsamına alınmayan iştirak ve bağlı ortaklıklarına verilen krediler ile konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların silinme sonrası kalan bakiyeleri, kaydedilecektir. Aynı maddenin (8) numaralı bendinin (b) alt bendindeki ''Vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerin yıl içindeki hareketleri'' tablosu ara dönemler itibarıyla hazırlanırken ''yıl'' ifadesi ''dönem'' olarak addedilecektir. (c.1) alt bendinde yer alan ''Vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerin izlendiği hesaplara ilişkin bilgiler:'' tablosunda yer alan tutarlar toplamı ile bilançoda yer alan ''Vadeye Kadar Elde Tutulacak MD'' kalemi arasındaki farkın, tablonun altında ''Vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerin serbest/bakiye tutarı .........TL'dir.'' şeklinde açıklanması mümkün bulunmaktadır. (8) numaralı bendinin (c.2) alt bendinde ''Teminata verilen/ bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler'' tablosunda yer alan ''Hisse Senetleri'' satırı boş bırakılacaktır. 11) Tebliğin 43 üncü maddesinin (2.a) alt bendindeki ''İktisabın gerçekleştiği döneme ilişkin açıklamalar'' tablosuna Bankaların Birleşme ve Devirleri Hakkında Yönetmelik ile Banka Birleşme ve Devirleri ile Bankalarca İktisap Edilen Ortaklıkların Muhasebeleştirilmesi Hakkında 6 Sayılı Tebliğ hükümleri uyarınca hisseleri iktisap edilen bütün banka ve ortaklıklara ilişkin bilgiler sunulacaktır. 12) Konsolide mali tablo düzenleyen bir bankanın Tebliğin 44 üncü maddesinin (1) numaralı bendinde bankanın dahil olduğu risk grubu ile ilgili tablolara, iştirak ve bağlı ortaklıklar sütununa, konsolidasyon kapsamına alınmayan iştirak ve bağlı ortaklıklara verilen krediler ile konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların silinme sonrası kalan bakiyeleri kaydedilecektir. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:21