Gizemli radyo ışınları uzaylılardan mı geliyor
Evrende şu ana kadar tekrar eden tek gizemli radyo ışınlarının kaynağı araştırılıyor. Konuyla ilgili olarak, uzayda yaşayan ileri medeniyetlerle ilgili teori büyük ilgi çekerken, 2012’den bu yana meydana gelen patlamalar şiddetlenerek artıyor.
Milisaniye süreli olarak çakan bu radyo ışınlarının fiziksel kaynağı henüz bilinmiyor. Dünya dışı yaşam araştırmaları konusunda bilimsel çalışmalar yapan ‘Breakthrough Listen’ adlı merkezi, bu hipotezi kabul etmese dahi, gizemli radyo ışınlarının dünya dışı medeniyetler tarafından gönderildiği görüşü birçok ‘uzay meraklısı’ tarafından büyük kabul görüyor.
‘FRB 121102’ adı verilen ve patlama şeklinde görülen radyo ışınları ilk olarak 2012 yılında tespit edilmişti. Bu ışınlar daha önce de defalarca görülmüştü ancak FRB 121102’yi diğerlerinden ayıran şey 2012 yılından bu yana aralıklarla tekrar etmesi oldu.
Geçen yıl, radyo ışınlarının kaynağı olan ve Dünya’dan 3 milyon ışık yılı uzaklıktaki cüce galaksinin yıldızı keşfedilmişti. Ancak radyo ışınlarıyla ilgili araştırmalar hız kesmeden devam ediyor. Araştırmaya dair son detaylar ise ABD’li ‘Nature’ dergisinde ve Washington merkezli ‘Amerikan Astronomi Toplumu’nun 231’inci toplantısında açıklandı.
Araştırmalar, tıpkı Güneş’in her gün yaptığı gibi, radyo patlamalarının her milisaniyede bir ‘devasa’ miktarda enerji açığa çıkardığını söylüyor. Son bulgular, radyo patlamalarının kutuplandığını ve çok güçlü bir manyetik alana sahip ortamdan geldiğini ortaya koyuyor. Bu sayede, radyo patlamaları her zamankinden çok daha yüksek frekansta tespit edilebiliyor.
Hızlı radyo patlamalarının varyasyonları 3-D yazıcılarla çıkarıldı.
Radyo dalgaları manyetik alandan geçtikten sonra ‘Faraday rotasyonu’ olarak bilinen bir şekilde bükülüyor. Manyetik alan güçlendikçe, bükülmenin de şiddeti artıyor. Son ölçümlerde ise FRB 121102’nin bükülme derecesinin her zamankinden fazla olduğu belirtildi.
Amsterdam Üniversitesi’ne bağlı ‘Hollanda Radyo Astronomisi Enstitüsü’den (ASTRON) profesör adayı Daniele Michilli, “FRB 121102 hala benzersiz çünkü tekrar ediyor. Ve şimdi gerçekleşen yüksek orandaki Faraday rotasyonu ise ilk kez gözlemleniyor. Her iki durumun da birbiriyle bağlantılı olup olmadığını araştırıyoruz” şeklinde konuştu.
Bu tür bir güçlü manyetik alan iki ihtimali mümkün kılıyor. Birincisi, galakside büyük bir kara deliğe yakınlık; İkincisi, güçlü bir nebulada (bulutsu yıldız kümesi) olduğu. Her bir ihtimal bir başka soruyu akıllara getirirken, araştırma ekibindekiler, yıldızın yüksek mıknatıslı ve dönen bir nötron yıldızı ya da titreşen yıldız (pulsar) olduğu ihtimali üzerinde duruyor.
9 ila 30 milisaniye arasında değişen kısa patlamaların 6 mil uzaklıkta olduğu ve bunun da bir nötron yıldızından kaynaklanabileceği belirtiliyor. Ya da henüz keşfedilmemiş başka bir şeyden... ABD’li Berkeley Üniversitesi profesörlerinden Vishal Gajjar, “‘ET hipotezlerini’ tamamen dışlayamayız” şeklinde konuştu.
Dünya’nın her yerinde gözlem yapan teleskoplar, gökyüzünde her gün 10 bin tane hızlı radyo patlaması tespit ediyor. Bu da her 10 saniyede bir gerçekleşen bir radyo ışını ya da flaşı demek...
