Ekonomi
  • 28.2.2002 12:38

BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

KAYNAK : Haber Vitrini ANKARA/ Bireysel emeklilik sisteminde, katılımcı sisteme giriş tarihinden itibaren enaz 10 yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanacak. Bireysel emeklilikle ilgili yönetmelikler Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Devlet Bakanlığı'nın Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkındaki Yönetmeliği, Türkiye'de kurulmuş emeklilik şirketlerinin gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sistemine dahil olmak isteyen katılımcılar ile yapacakları emeklilik sözleşmesine ilişkin esas ve usulleri saptıyor. Katılımcının aynı şirkette veya başka bir şirkette birden fazla emeklilik sözleşmesi aktetmiş olması halinde, katılımcının tüm emeklilik sözleşmelerinden bireysel emekliliğe hak kazanması için en az bir emekliliğe hak kazanmış olması yeterli olacak. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir kısmının veya tamamının defaten ödenmesini ya da yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi hükümlerine göre kendilerine maaş bağlanmasını talep edebilecek. Katılımcıların emeklilik sözleşmesi devam ederken vefatı halinde ödeme Medeni Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, katılımcı tarafından tayin edilen ve kimliği sözleşmede belirtilen lehdar veya lehdarlara yapılacak. Lehdar tayin edilmemiş ise veya lehdar tayin işlemi sonradan iptal edilmiş ise hak sahibi, katılımcının vefatı halinde kanuni mirascıları olacak. Emeklilik sözleşmesi kapsamında düzenlenecek emeklilik planlarından ilk defa uygulamaya konulacaklar ile bu planlara ilişkin değişiklikler Hazine'nin onayına tabi olacak. Emeklilik planının tasdikine ilişkin başvuru, başvuru tarihini takip eden en geç iki ay içinde sonuçlanacak. Şirket, emeklilik sözleşmesi kurulduktan sonra, katkı payının şirket hesaplarına intikal etmesini takip eden 15 gün içinde hazırlayıp imzaladığı emeklilik sözleşmesine katılımcıya verecek. Emeklilik sözleşmesi, katkı payının şirket hesaplarına intikal ettiği tarih itibarıyla yürürlüğe girecek. İlk emeklilik sözleşmesinde belirtilen yürürlük tarihi katılımcıların bireysel emeklilik sistemine giriş tarihi sayılacak. Emeklilik sözleşmesi teklif formunun şirket tarafından kabul edilmesi ve katılımcı tarafından veya katılımcı nam ve hesabına katkı payının veya giriş aidatının bir kısmının veya tamamının ödenmiş olması halinde yapılan ödemelerin tamamı hiçbir kesintiye tabi tutulmaksızın engeç 7 işgünü içinde ödemeyi yapan taraflara iade edilecek. Katılımcı emeklilik sözleşmesi yürürlüğe girmeden önce cayma hakkına sahip olacak. Şirket katılımcının dahil olduğu emeklilik planının yönetim ve fon işletim giderlerini kapsayacak asgari katkı payı tutarını belirleyecek. Şirket katkı paylarını, şirkete intikalini takip eden en geç 2 işgününde yatırıma yönlendirmek zorunda bulunacak. Grup emeklilik sözleşmesi, enaz 10 kişiyi kapsayacak şekilde düzenlenecek. Katılımcı emekliliğe hak kazanmadan önce bireysel emeklilik sistemine katkıda bulunmaya ara verebilecek. Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katılımcı herhangi bir anda veya sürekli işgörmezlik durumunun ortaya çıkması halinde bireysel emeklilik sisteminden birikimlerini alarak çıkabilecek. Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayım tarihi olan bugün yürürlüğe girdi. Bireysel emeklilik aracıları yönetmeliği Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı bulunduğu Devlet Bakanlığı tarafından hazırlanan Bireysel Emeklilik Aracıları Hakkındaki Yönetmeliğine göre de, bireysel emeklilikte aracılık görevini üstlenenler, mevzuata, katılımcıların talimatlarına, mesleğin icaplarına ve iyi niyet kuralına uygun hareket edecekler ve katılımcıların hak ve menfaatlerini koruyacaklar. Yönetmelik, bireysel emeklilik sisteminin geliştirilmesi, güven içinde yürütülmesi için bireysel emeklilik aracılığı faaliyeti ile bireysel emeklilik aracılarının çalışma esas ve usullerini düzenliyor. Bireysel emeklilik aracılığı yapabilecek kişiler ve bu kişilerde aranacak nitelikler de yönetmelikte yer alıyor. Bireysel emeklilik aracısında aranan şartları taşıyanlar, mesleki yeterlilik ile bilgi ve becerilerinin ölçülmesi amacıyla belirlenen süreler içinde varsa çalıştıkları veya adına aracılığını yaptıkları kurumlar vasıtası ile Hazine'ye başvuracaklar. Sınava girecek kişilerin başvuruları incelendikten sonra sınava girmesi uygun bulunanlar, sınavın yapılacağı tarihten en az bir ay önce Hazine tarafından belirlenen usule göre ilan edilerek duyrulacak. Hazine, sınavı yapma, lisans belgesi düzenleme, eğitim programlarını düzenleme ve sicil tutma işlemlerini gerçekleştirmek üzere başka kuruma yetki verebilecek. Emeklilik Şirketi kuruluş izni ve faaliyet ruhsat başvurusu, Hazine Müsteşarlığı'na yapılacak. Şirketin özkaynağı, katılımcılara ait bireysel emeklililk hesaplarındaki birikimlerin, asgari binde beşi oranında olacak. Devlet Bakanlığı'nın konuyla ilgili yönetmeliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Yönetmelik ile emeklilik şirketlerinin kuruluş ve çalışma esasları düzenlendi. Yönetmeliğe göre, kuruluş izni için Hazine'ye yapılacak başvuruların sonucu, gerekli tüm bilgi ve belgelerin tamamlanmasından itibaren en geç iki ay içinde başvuru sahiplerine tebliğ edilecek. Kuruluş izni alan şirket, kuruluş işlemlerinin tamamlanmasından sonra, emeklilik branşında faaliyet göstermek için emeklilik branşı faaliyet ruhsatı ve hayat ile ferdi kaza branşlarında da faaliyet gösterecekse bu branşlara ait faaliyet ruhsatlarını da Hazine Müsteşarlığı'ndan alacak. Emeklilik branşında faaliyet ruhsatı alan şirket, faaliyet ruhsatının veriliş tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, en az üç fon kurmak üzere Kurul'a başvuracak. Şirketin fon kurma başvurusunun Kurul'a zamanında yapılmaması veya başvurusunun reddedilmesi halinde, verilmiş olan kuruluş izni ve faaliyet ruhsatı kendiliğinden geçersiz olacak. Yönetmelik ile dolaylı pay sahipliği, hisse intifa ve oy kullanma haklarının edinilmesi, birleşme ve devir ile ana sözleşme değişiklikleri de düzenlendi. Şirketin sorumlulukları Yönetmeliğe göre şirket, katılımcıya ve fon portföyüne ilişkin bilgilerin saklama hesaplarına yansıtılabilmesi için gerekli bilgileri saklayıcıya zamanında ve doğru bir şekilde iletecek. Kanun ve mevzuatla belirlenen esaslar ile fon içtüzüğünde yer alan ilkeler çerçevesinde fon portföyünün değerlemesini ve birim pay fiyatının doğru olarak hesaplanmasını sağlayacak. Fonun yaptığı iş ve işlemler mevzuata uygun olacak. Şirketin yönetim kurulu genel müdür dahil beş kişiden az olmayacak. Belge kayıt düzeni, hesap planı, mali tablolar ile bunların uygulama ve düzenleme esasları Hazine Müsteşarlığı tarafından düzenlenecek. Şirketin özkaynağı, katılımcılara ait bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerin asgari binde beşi oranında olacak. Şirketlerin emeklilik ve sigortacılık faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı'nca yılda bir defa olağan olarak denetlenecek. Emeklilik ve sigortacılık faaliyetleri ile ilgili olarak her yıl sonu itibariyle bir aktüer tarafından yapılacak olan aktüeryal denetime (teknik analiz) tabi olacak. Ayrıca, günlük gözetim ve denetim sistemine tabi olacak emeklilik şirketleri bağımsız denetleme kuruluşları tarafından yılda en az bir kez mali yönden de denetlenecek. Hayat ve ferdi kaza branşlarında da faaliyet göstermek üzere ruhsatname almış olan şirketlerin ruhsatnamelerini aldıkları tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'ne üyelik başvurusu yapacaklar. Emeklilik Yatırım Fonları Yönetmeliği ile, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olacak, tamamen gönüllülük esasına dayalı, medeni haklarını kullanma ehliyetine haiz herkesin katılabileceği bir sistem getiriliyor. Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK), Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmeliği, bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. SPK'dan konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, kurumsal yatırımcıların sayılarının ve etkinliğinin az olmasının sermaye piyasasının gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biri olduğunu belirtilerek, hazırlanan Yönetmeliğin bu engelin ortadan kaldırılması amacıyla atılan çok önemli bir adım olduğu vurgulandı. Açıklamaya göre, bu adım gelişmiş ülke vatandaşlarına emeklilik dönemlerinde kamu sosyal güvenlik sistemlerinden almış oldukları emeklilik ödemelerine ilave bir ödeme yapılması imkanını Türk insanına da sağlayacak. Bu sistem, refah düzeylerinin düşmesini engelleyerek çalışan ve çalışmayan arasındaki hayat standardı farkını mümkün olduğunca en aza indiren sosyal devlet anlayışına da katkıda bulunacak. Böylece katılımcının veya katılımcı hesabına katkıda bulunan işverenin yatırmış olduğu katkılar, katılımcının tercihleri doğrultusunda portföylerini profesyonel portföy yönetim şirketlerinin yönettiği emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilebilecek. Katkıların emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmesi, tasarrufların piyasa şartlarına göre etkin ve verimli şekilde yatırıma yönlendirilmesini ve bunun doğal sonucu olarak emeklilik döneminde katılımcının refah içinde yaşamasını sağlayabilecek bir gelir elde etmesini mümkün kılabilecek. Yönetmelik kapsamında neler var Açıklamaya göre, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanuna dayanılarak hazırlanan Yönetmelik kapsamında getirilen düzenlemelerle, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olacak, tamamen gönüllülük esasına dayalı, medeni haklarını kullanma ehliyetine haiz herkesin katılabileceği bir sistem getiriliyor. Düzenlemeyle, sadece emeklilik şirketlerinin fon kurucusu olabileceği, her bir emeklilik şirketinin katılımcılarının risk ve getiri tercihlerine uygun portföyler oluşturulabilmesi amacıyla en az üç emeklilik yatırım fonu seçeneği sunacağı bir sistem oluşturuluyor. Bu, tasarrufların, profesyonel portföy yönetim şirketlerinin portföylerini yönettiği emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmesine imkan sağlayacak. Fon portföylerinde yer alan varlıkların esas olarak Takasbank'ta saklanacağı, katılımcıların sahip oldukları payların katılımcı bazında tutulmasına imkan sağlayacak bir sistem oluşturuluyor. Sistem, katılımcılara fon hesaplarında yatırıma yönlendirilecek katkı payları ile bunlara karşılık gelen paylarını yatırım yaptıkları fon bazında izleme imkanı da sağlayacak. Denetim Düzenlemeyle, fonların üçer aylık dönemler itibariyle bağımsız dış denetime tabi olacağı, kayda alma ücretinin, mevcut yatırım fonlarından farklı olarak fon paylarının satılmasına bağlı hale getirileceği bir sistem de getiriliyor. Fon hesaplarında yatırıma yönlendirilecek katkı paylarının en fazla yüzde 15'inin, portföyünün en az yüzde 80'i yabancı para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan fonlara, katkı paylarının en az yüzde 30'unun ise portföyünün en az yüzde 80'ini ters repo dahil devlet iç borçlanma senetlerinin oluşturduğu fonlara yönlendirilebileceği bir sistem oluşturuluyor. Oluşturulan bu sistemin ayrıntıları da Yönetmelik ile düzenleniyor. Emeklilik yatırım fonlarına ilişkin Yönetmelikte, fonların kuruluş ve faaliyet esasları, örgüt içyapısı, iç kontrol ve bağımsız denetim, muhasebe, belge ve kayıt düzeni ile katılımcıların bilgilendirilmesine, fon paylarının kayda alınmasına, portföy sınırlamalarına, portföydeki varlıkların saklanmasına ve değerlenmesine ilişkin esaslar yer alıyor. Yönetmelikte ayrıca, yönetime ilişkin ilkeler ve fonların birleşme ve devirlerine yönelik esaslar da bulunuyor. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 15:34

İLGİLİ HABERLER