Taksicilerin

İngiltere'nin başkenti Londra'da binlerce taksici, taksi ulaşımıyla ilgili alternatif cep telefonu uygulamaları ile Londra Ulaşım Kurumu'nun (TFL) politikalarını protesto etti.

Popüler "Uber" uygulamasının çalışanları gibi lisansları bulunmayan taksicileri yeteri kadar kontrol etmediği için TFL'yi eleştirentaksiciler, başkentin en büyük otogarı ile birçok iş merkezinin bulunduğu Victoria caddesi ve bakanlık binalarının bulunduğu Whitehall caddesinde araçlarını yavaş sürerek, eylem yaptı.

Victoria caddesi üzerindeki TFL Genel Müdürlük binasının önünden geçerken korna çalan taksicilerin yaklaşık 3 saat süren protestosu nedeniyle trafikte aksamalar yaşandı.

Taksimetre gibi de çalışabilen "Uber"e karşı çıkan taksiciler, uygulamanın müşterilerini çaldığını ve doğru ölçüm yapmadığını belirtiyor. Londra'nın simgelerinden "siyah taksilerin" sürücüleri, müşterilere daha ucuz fiyat sunan lisanssız taksilerin yasal olmadığına da vurgu yaparken, ayrıca, lisansı bulunmayan taksilerin sigortalarındaki eksiklikler sebebiyle halkın güvenliğinin tehlikeye atıldığına dikkati çekiyor. TFL, Londra'da hizmet veren 100 binden fazla taksi ve özel araç sürücüsüne lisans sağlıyor.

UBER NEDİR?

Uber, kullanıcılarının çok sevdiği, kârlarını kaptırdıklarını düşünen taksicilerin ise nefret ettiği bir marka. Bir uygulama yoluyla taksi yerine şoförlü bir araç kullanabilmeyi sağlayan şu an 50 milyar dolar değerinde. Türkiye’de bir yıldır hizmet veren Uber’in operasyon müdürü Austin Kim, Uber’in çalışma prensibini ve olası taksici eylemlerinin Türkiye’de mümkün olup olmadığını anlattı.

Öncelikle, Uber nedir? Telefonunuza bir uygulama yüklüyorsunuz. Sonra ya taksi, ya lüks araç ya tekne, ya da kalabalıkların sığabileceği bir araca mı ihtiyacınız var, ona göre istediğinizi çağırıyorsunuz. Nereye gideceğinizi sisteme yazdığınız için soföre anlatmaya, hatta yolda "Nerelisiniz, hükümet kurulamadı" sohbetleriyle bunalmanıza da gerek kalmıyor. Gideceğiniz yerde inerken de kredi kartınızdan para tahsil ediliyor. Kim’in deyimiyle, araç arayanlarla araç sahiplerini buluşturmak üzere çalışan bir sistem Uber. Dünyada 315 şehirde faaliyette. Her ülkede çalışma yöntemi aynı olsa da ülke kanunlarına göre farklılaşabiliyor. Bir yılı aşkın süredir İstanbul’da da Uber araçları dolaşıyor. Bu yaz Bodrum ve Çeşme’de de hizmete giriyorlar. İstanbul’da özel bir de tekneleri hizmete girdi.

4,4 altı puandaki şoför çalıştırılmıyor

Austin Kim taşımacılık şirketi değil, teknolojik altyapı şirketi olduklarını en başından vurguluyor. Uber’in iş modeli paylaşım ekonomisi. Şoförlerle ortaklık anlaşmaları var. Sadece lisanslı araçlar ve izni olan kişileri kullanıyorlar, kendi personeli yok. Araçların Ulaştırma Bakanlığı’nda gerekli lisans ve izinlerinin olması gerekiyor. Şoförlerle de sabıka kaydı, kaza geçmişi olup olmadığı ve şehir yol bilgisi ölçülerek anlaşıyorlar. Şoförleri "iş ortakları" olarak anıyorlar ki, bazı ülkelerde sorun tam da buradan çıkıyor. Çalışan değil, ortak oldukları için şoförler bordrolu, sigortalı eleman değiller. Peki böyle bir talep yok mu, diye sorduğumuzda “Onların da işine böyle geliyor” diyor Kim. Mesela bir şoför, iki saat boşluğu olduğunda Uber’deki sistemini açarak o boşluğunu değerlendirmiş oluyor, boş boş yollarda gezeceğine müşteri bulabiliyor.

Şoförler verilen ücretin yüzde 80’ini alıyor. Bir de puan sistemi var. 4.4’ün altına düşen sistemden çıkarılıyor. Kullanıcılar kendilerine kaba davranan şoförleri sistemde puanlayabiliyor. Şoförlerden Serkan Arındı’ya göre 5 puanda kalmak çok zor çünkü örneğin sigara içirtmediği için kendisine bir puan veren bir kullanıcı olmuş. Arındı, taksi şoförlerinin sürekli bir şeyler sormaları, sigara içmeleri, ağır kokular sürmeleri, yol bilmemeleri gibi nedenlerden taksi kullanmak istemeyen insanlarla karşılaştıklarını anlatıyor. Sürekli karşılaştığı bir müşterisi için “Kendisine isimle hitap edip hoşgeldin dediğimiz için ruhu okşanıyormuş” diyor. Genellikle taksicilerle yolları kesişiyormuş, henüz bir rahatsızlık yaşanmamış.