300 bin emekli heyecanla bu kararı bekliyor

Özel emekli sandıkları vasıtasıyla emekli olan 300 bin kişi bayram ikramiyesi alamıyor. Vatandaşlar, söz konusu mağduriyetin giderilmesini istiyor.

Özel emekli sandıklarından emekli olan 300 bin kişi, bayram ikramiyesi alamıyor. “İkramiyeyi sandık mı öder, Hazine mi” konusu tartışılırken TÜED, “Sandık ödesin, Hazine destek versin” önerisinde bulundu.

Emekliye iki bayramda biner lira ikramiye verilirken, bu haktan yararlanamayan yaklaşık 300 bini aşkın emekli bulunuyor. Ödeme yapılmadığında emeklilerin aylık 166 lira kayba uğrayacağı belirtilirken, özel emekli sandıklarını yıllık 300 milyon liralık ek yük korkusu sardı.

Sadece SSK'lılar

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) dışında 10 banka, 6 sigorta şirketiyle TOBB ve ona bağlı odaların çalışanlarının dahil olduğu 17 emekli sandığı bulunuyor. Bu sandıklardan 300 bini aşkın emekli aylık alıyor. Yasayla kalıcı hale getirilen yıllık 2 bin liralık bayram ikramiyesi sadece SGK'dan aylık alan yaklaşık 12 milyon emekliyi kapsıyor. Yasaya göre çalışırken SGK'ya prim ödeyerek emekliliğe hak kazanan bu emeklilerin ikramiyeleri Hazine'den ödeniyor.

Adaletsizlik oldu

SGK dışındaki özel sandıklara prim ödeyerek emekli olan 300 bin kişi ise yasa kapsamına girmediği için bayram ikramiyesinden yararlanamıyor. Bu emekliler çalışırken primlerini özel sandıklara ödediği için maaşlarını SGK'dan değil, kendi özel sandıklarından alıyorlar. Dolayısıyla bu emeklilere bayram ikramiyesi ödenip ödenmeyeceğine, SGK'nın değil sandık yönetimlerinin karar vermesi gerekiyor. Bayram ikramiyelerini alamayacak olan sandık emeklileri, bu durumun kendileri için büyük bir haksızlık olduğunu ve adaletsizliğe yol açtığını belirterek özel sandık emeklilerinin de kapsama alınmasını istiyor.

Karar sandıkların

2008 yılında 3 sosyal güvenlik kurumu birleştirilirken, özel sandıkların da aynı çatıda toplanmasına karar verildiğini ancak bunun sürekli ertelendiğini belirten emekliler, ya kendilerine de Hazine'den ödeme yapılmasını ya da ödeme için özel sandıklara talimat verilmesini istiyor. Gelen yoğun talep ve şikayetler üzerine, Türkiye Bankalar Birliği'nin üyesi olan bankaların durumu Sosyal Güvenlik Kurumu'na sorduğu, SGK'nın ise “İkramiye konusu her sandığın kendi kararına bağlı olan bir konu. O sandıkların her biri ayrı bir SGK gibi. Parası olan, mali durumu iyi olan sandık karar alırsa ödeyebilir. Biz onlara ödeyin ya da ödemeyin diye talimat veremeyiz” yanıtını verdiği öğrenildi.

Destekli formül

Türkiye Emekliler Derneği’nden (TÜED) konuyla ilgili önemli bir öneri geldi. Derneğin hukuk danışmanı Cafer Tufan Yazıcıoğlu, 300 binden fazla emeklinin ikramiye alamayarak mağduriyet yaşadığını aktardı. Yazıcıoğlu, sandık emeklilerinin SGK emeklilerinden hiçbir farkı olmadığını, hatta zam sistemlerinin dahi aynı olduğunu hatırlattı. Yazıcıoğlu şunları söyledi: “ Sandık emeklisinin yaşadığı mağduriyet giderilmeli. SGK emeklileriyle eşit haklara sahipler, ancak ikramiyede farklılık var. Bu da eşitlik ilkesine aykırı. Sandıklar çok para ödüyor algısı var. Ama yanlış.Önerimiz şudur ki, ‘ikramiyeyi sandıklar ödesin. Hazine de buna destek versin’ Böylece, herkes elini taşın altına koymuş olur. 300 bin ailenin mağduriyeti giderilmiş olur.”

AİHM'den intibak kararı

Türkiye Emekliler Derneği üyesi İbrahim Avcı, 2000 yılı öncesinde emekli olanlara yapılan intibak zammının, 2000 yılı ve sonrasında emekli olanlara da yansıtılması için ilk olarak Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurdu. Kamu Denetçiliği Kurumu başvuruyu haklı buldu. Bunun üzerine Avcı, Ankara İş Mahkemesi'nde dava açtı. Ancak mahkeme davayı reddetti. Dava, Yargıtay'a taşındı. Yargıtay iş mahkemesinin kararını onayınca Avcı, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu. AYM’den de olumsuz haber gelince Avcı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kapısını çaldı. AİHM’den karar çıktı. İntibak talebine ilişkin başvurusu, “yetki alanının dışında kaldığı” gerekçesiyle reddedildi