Tek parti zulmünün belgesi
Şehir merkezini tam ortadan ikiye ayıran ve bugüne kadar yüksek debisi nedeniyle ıslah edilemeyen Bülbül Deresi, 1945 yılında tek parti döneminde şehirde bulunan 15-65 yaş arası bütün erkeklerin zorla çalıştırıldığı döneme tanıklık etti. Ordu Çevre Koruma Vakfı’nın kültür yayınları arasında bulunan ve merhum araştırmacı yazar Sıtkı Çebi’nin kaleme aldığı ’Ordu’dan Görüntüler’ adlı kitapta, 60 yıl önce gazete ilanıyla duyuru yapılarak eli ayağı tutanların dere ıslahında belediye emriyle işçi olarak çalıştırıldığı belirtiliyor.
ÇALIŞMAYANA PARA CEZASI
Buna göre, Bülbül Deresi’nin ıslah edilmesi için 1945 yılında belediye tarafından gazetelere ilan verildi. İlanda, derenin bin 300 metrelik kısmının ıslah edileceği belirtilerek şöyle deniliyordu: "Şehirde mukim yabancı memurlar haricinde, 15-65 yaş arasındaki bütün vatandaşlar bu temizlik işinde ya 5 gün çalışacaklar, yahut yevmiye 2 lira hesabıyla 10 lira ödeyeceklerdir. Bedenen çalışmak istemeyenler en geç 25 Haziran tarihine kadar 10 lirayı belediye veznesine yatırmış olacaklardır. Çalışamayacak derecede malul, ayni zamanda fakir olanlar, 25 Haziran tarihine kadar belediye veya hükümet doktorlarından alacakları raporla tevsik edeceklerdir. Bu işte bedeni veya nakdi mükellefiyeti tespit edilen zamanlar içinde yerine getiremeyenler 50 liradan 500 liraya kadar para cezasına ve 1 haftadan 1 aya kadar da hapis cezasına çarptırılacakları önemle bildirilir."
Gazete ilanının ardından binlerce insanın dere yatağında çalıştırılarak Bülbül Deresi’nin temizlik işinin gerçekleştirildiği belirtilen kitapta, "Ancak, yine de derenin etrafa taşması önlenememiştir" deniliyor.
70 yıl önce eli ayağı tutan erkeklerin çalıştırıldığı Bülbül Deresi’ndeki çalışmaları gösteren fotoğraf emekli öğretmen Yavuz Kalyoncu tarafından sosyal medya sayfasında yayınlandı. Fotoğrafta, Bülbül Deresi’nin ıslahı için istinat duvarı çalışmaları yapıldığı görülüyor.
METİN AKYÜREK
ORDU
