YENİ CEZA MUHAKEMESİ KANUNU''YLA POLİSİN YETKİLERİ AZALIYOR... İŞTE O MADDELER

''DEVLET SIRRI'' DEVRİ BİTTİ Tanıklar, duruşmalara telefon, telgraf, faks ve elektronik postayla çağrılacak. Mahkemelerden ''''devlet sırrı'''' denilerek bilgi gizlenemeyecek. Örgütlü suçlarda tanıkların kimliği gizli tutulacak. Duruşma salonundan görülmeyecek bir yerden ifade verecek tanıklara gerekirse maske takılacak ve sesi değiştirilecek. Hâkim, dava sonunda mağdur veya sanığı ''''maddi ve manevi tazminat hakkınız var'''' diye uyaracak. Mahkeme kanalıyla yapılan çağrılarda, kişinin sanık olarak mı, tanık olarak mı çağrıldığı kesin olarak belirtilecek. 5 yıla kadar ceza gerektiren suçlarla, çocuk ve engellilerin işlediği suçlarda isteğe bakılmaksızın avukat verilecek. Cumhurbaşkanı ancak istediği takdirde tanıklık yapacak. Başbakan ve bakanlar ise tanıklık yapmak zorunda kalacak. FİŞLEME ENGELLENECEK El ve ayak parmak izleri gibi genetik inceleme sonuçları, beraat ya da takipsizlik kararı sonunda savcı gözetiminde 10 gün içinde imha edilecek. Böylece fişlemeler engellenecek. Keşif ve yer göstermeyi polis kendi inisiyatifiyle değil, hâkim kararıyla yapabilecek. Keşifte avukatlar da hazır bulunabilecek. Polis, keşif sırasında sanığa fiziki müdahalede bulunamayacak. 2 yıldan az hapis cezası öngören suçlarda, sanığa beden muayenesi yapılamayacak. Sanığın, kan, saç, tükürük, tırnak, cinsel salgı gibi genetik incelemeye dönük parçaları alınamayacak. Kadın zanlı, isterse beden muayenesini kadın tabibe yaptırabilecek. GÖZALTI SÜRESİ 24 SAAT Suçüstü halleri veya suç işledikten sonra kaçan kişiyi yakalayarak kolluk kuvveti gelinceye kadar geçici olarak tutmak suç sayılmayacak. n Kişilerin susma ve avukat isteme hakkı ifade aşamasında değil, yakalama aşamasında polis tarafından hatırlatılacak. Kelepçe, ancak kaçma şüphesi ya da hayati bir tehlike varsa takılabilecek. Gözaltı süresi 24 saati geçemeyecek. Organize suçlarda, bu süre en fazla 3 gün olacak. Savcılar gözaltı merkezlerini önceden inceleyebilecek. ELEKTRONİK PRANGA 2 yıldan az ceza gerektiren suçlarda sanık tutuklanamayacak. Tutukluluk süresi ağır ceza mahkemesindeki davalar için en fazla 5, terör suçları için ise en fazla 10 yıl olacak. 3 yıldan az ceza gerektiren suçlarda hâkim, suçlunun tutukluluk yerine adli kontrol altında tutulmasına karar verebilecek. Adli kontrol altına alınanlar, yurtdışına çıkamama, belli sürelerle mahkemeye gelme, eğitimlerini sürdürme, taşıt kullanamama, uyuşturucu tedavisi görme, silah bulundurmama gibi yaptırımlara mahkûm edilebilecek. Bu kişi adli kontrol görevlisi ile sürekli temas halinde olacak. İlk defa suç işleyen ve işlediği suçun cezası 2 yılı geçmeyen sanıklar, cezaevine konulmayacak ve bu kişilere ''''denetimli serbestlik'''' uygulanacak. Bu süre içinde kişiye elektronik pranga gibi uygulamalar yapılabilecek. POLİS ARAMASINA ENGEL Polis, üst aramalarını isteğine göre değil hâkim kararıyla yapabilecek. Gece vakti, konut, işyeri, bar, genelev gibi yerlerde suçüstü halleri dışında arama yapılamayacak. Kuvvetli şüphe varsa, sanığın mallarına hâkim kararıyla el konulabilecek. Polis, arama yapılan kişilere ait belgeleri okumadan savcıya teslim edecek. Bilgisayar aramalarında, veriler yedeklenerek, bir örneği, bilgisayara ek bir bilgi yerleştirilmemesi için şüpheliye verilecek. Devleti tazminat ödemek zorunda bırakan kolluk görevlisine rücu davası açılacak. AJANLAR GELİYOR İşkence, cinsel saldırı, çocuk istismarı, rüşvet gibi suçlarda da tüm savcıların başvurusu, hâkimin kararıyla telefonlar dinlenebilecek. Dinleme en çok 6 ay sürebilecek. Terör, çete, uyuşturucu, kaçakçılık suçlarında hâkim kararıyla ''''gizli soruşturmacı'''' (ajan) görevlendirilebilecek. Soruşturmacı, sızdığı aşamada örgütün işlediği suçlardan sorumlu tutulmayacak. Savcılık dava açmazsa, soruşturma ya da mahkeme masraflarını şikâyetçi verecek. Türkçe bilmeyen sanık, tanık veya mağdura kullandığı dili bilen tercüman verilecek. ABD''deki gibi ''''çapraz sorgu'''' sistemine geçilecek. Avukatlar ve savcı, tanık, sanık, mağdur ve bilirkişileri sorgulayabilecek. TACİZCİYLE UZLAŞMA Savcı veya mahkeme, kavga, hakaret, taciz gibi suçlarda mağdur ve faili uzlaşmaya davet edebilecek. Yurt dışından dönmeyen sanığın varlığına el konulacak. Başsavcılıklara bağlı çalışacak adli kolluk kurulacak. Mahkemeler, yetersiz buldukları iddianameleri savcılığa iade edebilecek. Duruşma salonuna, ses ve görüntü kaydedici cihaz sokulamayacak. Olay yeri tatbikatlarına da kolluk çağrılmayacak. 18 yaşından küçüklerin davaları kapalı yapılacak. YENİ CEZA İNFAZ KANUNU NELER GETİRİYOR? Mahkûm çalışacak maaşını da alacak Ceza İnfaz Kanunu''yla (CİK) birlikte, 1 Nisan''dan itibaren, mahkûmları dini görevliler ziyaret edebilecek, yaşlı hükümlülere evde hapis yolu açılacak Akıl hastalığı, doğum gibi nedenlerle cezaların infazı ertelenebilecek. 3 yıldan az hapis cezalarının infazına, eğitim, yakınların ölümü veya hastalığı, tarım topraklarının işlenmesi gibi nedenlerle 2 kez 6 ayı geçmeyen sürelerle ara verilebilecek. Abdullah Öcalan gibi ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkûmlar, aileleriyle ayda 2 kez birer saat görüşebilecek. Cezası idamdan dönüştürülenler ömür boyu cezaevinde kalacak. Disiplin cezaları savunma alınmadan verilemeyecek. Yoksul mahkûmlara, iklime uygun giysiler verilecek. Mahkûmları, inandıkları dinin temsilcileri rahatça ziyaret edecek. Ağırlaştırılmış müebbet hapis mahkûmları, 25 yerine 30, müebbet hapis mahkûmları 20 yerine 24 yıl cezaevinde kaldıktan sonra şartla salıvermeden yararlanabilecek. DOĞUM GÜNÜ HEDİYESİ İdare, telefon görüşmelerini dinleyip kaydedebilecek. Mahkûmlar, eğitim amacıyla, radyo, televizyon ve internetten yararlanabilecek. Sadece hücrede kalanlara bilgisayar verilmeyecek. Mahkûmlara dini bayram, yılbaşı veya kendi doğum günlerinde hediye gönderilebilecek. Disiplin cezası verilmesinde yine tek söz sahibi idare olacak. Sürekli ceza alanlar, şartlı salıvermeden yararlanamayacak. Ölüm orucundakilere, ikna edilememeleri halinde zorla müdahale edilecek. Cezaevi ziyaretlerinde milletvekilleri ve mülki amirlerin eşyaları x - ray cihazından geçirilecek, ancak kendileri elle aranamayacak. YAŞLIYA EVDE HAPİS Diğer mahkûmlar, cezaların 5''te 2''si yerine üçte ikisi infaz edildikten sonra şartla salıverilebilecek. Terör ve çete suçlarında şimdi olduğu gibi cezanın 4''te 3''ü çekilecek. 65 yaşını bitirmiş hükümlüler, 6 aydan az hapis cezalarını konutlarında çekebilecek. 75 yaşını bitiren ve 3 yıldan az ceza alanlar da cezalarını evlerinde çekebilecekler. İŞ BULMA YARDIMI Meslek sahibi olmayan mahkûmlar, cezaevi içinde ya da özel sektörde çalıştırılacaklar. Çalışmayı reddeden disiplin cezası alacak. Çalışan mahkûmlara sigorta yapılacak ve maaş bağlanacak. Devlet, cezası biten mahkûmun adaptasyonu ve iş bulması için görevli tayin edecek. İyi hal gösteren hükümlülere cezalarının son döneminde ''''iş bulma izni'''' verilecek. milliyet Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 11:17