Dünya
  • 27.2.2003 10:15

İNGİLİZ GAZETELERİNİN GÜNDEMİNDE IRAK KRİZİ VE TÜRKİYE VAR...

LONDRA - İngiltere basınında bugün yeralan haber ve yorumlarda, Kıbrıs meselesi, Türkiye-Kuzey Irak ilişkileri ve İngiltere parlamentosunun Başbakan Tony Blair hükümetinin Irak politikasını onaylaması konuları ele alındı. ''SUÇLU DENKTAŞ'' Times'taki başyazıda Kıbrıs'a ilişkin bir bölüm yeraldı ve yazıda KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş hedef alındı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'ın adadaki görüşmelerinin yüzde 90'ını Denktaş'la yapmasını öneren Times gazetesi, anlaşmanın tamamlanmamasına neredeyse tek başına Denktaş'ın yol açtığını ileri sürdü. 28 Şubat'tan önce anlaşmaya varılmaması tehlikesinden söz eden Times'a göre, ''Denktaş inadıyla, hukukta kılı kırk yarmasıyla, yıllardır her yeni çözüm girişiminin sonuçsuz kalmasına'' sebep oldu. Denktaş'ın son pazarlıklardaki tutumunu ise İngiliz gazetesi ''utanmazlık'' diye nitelendirdi. Yazı şöyle devam etti: ''Uzun bir geçmişe dayanan anlaşmazlıkları giderebilecek ivme ve yeni güven ortamı ile birlikte sunulan barış taslağını, hastalığı sebebiyle inceleyemeyeceğini söyledi. Anlaşmayı yapabilecek tecrübeye sahip muhatabı Glafkos Klerides'in seçimi kaybetmesi için elinden geleni yaptı. Yeni ve daha milliyetçi birinin başkan seçilmesi, ardından da bütün müzakerelere yeniden, sıfırdan başlanmasını istedi.'' Denktaş'ın yıllar boyunca Türk toplumuna kazançlar getirdiğini de belirten Times, ''Yeni iki bölgeli modelin zayıf merkezi hükümet ögesiyle, Kıbrıslı Türklere kendi kaderini tayin hakkının yanı sıra, ekonomik ve siyasi olarak dışlanmışlıktan kurtulma, Avrupa Birliği'ne girme imkanı getirdi'' dedi. Times gazetesi, ''yakın zamana kadar Denktaş'ın gücünü, Kıbrıslı Türklerin kaygıları ve Ankara'daki şahinlere dayandırdığını ''ama artık devrin değiştiğini yazdı. Kıbrıslı Türklerin tecrit ve ekonomik sıkıntılara kızıp, yaşlı adamın hakimiyetinden bıktıklarını yazan gazete, Türkiye'deki yeni hükümetin de Kıbrıs sorununun çözümünün birçok başka sorunun kilidini de açacağı görüşünde olduğunu belirtti. Hatta Türk silahlı kuvvetlerinin bile ikna edilebileceğini ileri sürdü. Times'a göre Denktaş, ''devletçiğinin egemenliği'' ile kendi iktidarını kısıtlayacak hiçbir şeyi kabul etmiyor. Denktaş'a bu tutumunun adadaki herkes gibi kendi halkının da daha iyi bir yaşama kavuşması şansını engellediğini birisinin şiddetle ifade etmesi gerektiğini belirtti. ANKARA-KUZEY IRAK ANALİZİ Times gazetesi ayrıca, Türkiye ve Iraklı Kürtler arasındaki gerginliği yorumladı. Kuzey Iraklı Kürtlerin, Türk ordusunun ilerlemesinden duyduğu korkunun arttığına dair bir haberin yanında, Irak'ın etnik fay hatlarının ülkeyi bölünme tehlikesine taşıdığı belirtildi. Yazıda, bu etnik fay hattı Ortadoğu'daki en kanlı ayrılıklardan biri olarak değerlendirildi. Nisbeten sukünet içindeki Türkiye ve Iraklı Kürtler arasındaki ilişkilerin gerginleşmesine Kürtlerin, Kuzey Irak'taki idari yapılarının tehdit altında olduğu hissinin yol açtığı belirtildi. Yazı şöyle devam etti: ''Karşılıklı sözlü uyarılar, hassasiyet elden kaçırılırsa, onbinlerce peşmerge ve iyi donanımlı Türk ordusu arasında şiddete dönüşebilir. Kağıt üzerinde Amerika'nın müttefikleri olsalar da, karşılıklı güvensizlik, Bush yönetimine bağlılığı unutturabilir.'' Times'taki bu analizde, Ankara'daki Batılı diplomatların böyle bir çarpışma ihtimalini pek ciddiye almadıkları aktarıldı. Bu diplomatlara göre, Ankara ve Iraklı Kürtler, savaş öncesinde konumlarını güçlendirmek için usluplarını sertleştirdi. Times yazarı ise ''Irak'taki savaşın hem Ankara hem de Kürtlerin geleceği açısından çok büyük tehlikeler içerdiğini'' vurguladı. Türkiye'nin, ''yeni bir mülteci göçüne karşı önlem almak istediği, ayrıca sayıları dört bin olarak tahmin edilen Türkiyeli Kürt militanların yeniden Türkiye'ye sızıp eylemlere başlamamasını sağlamak amacında olduğu'' belirtildi. Yazıya göre, Kuzey Iraklı Kürtler Türk ordusunun çok sayıda askerle bölgeye girmesinin, kendi parlamentosu, güvenlik teşkilatı ve üniversiteleri olan siyasi idarelerinin sonunu getireceğini düşünüyor. Türkiye'nin Kuzey Irak'taki devleti zayıflatarak, yazıdaki ifadeyle ''14 milyon Türkiyeli Kürt'ün de benzer amaçlar gütmesini engellemiş olacağı'' belirtildi. Times'taki yazıya göre, ''Kürtler, Türkiye'nin Kürt bağımsızlığını bastırmasını, kendi büyük Kürt azınlıklarından çekinen İran ve Suriye'nin de işine yarayacağını'' düşünüyor. Yazar, komplo teorilerine göre Türkiye'nin asıl amacının Türkmenlerin yaşadığı Musul ve Kerkük'ü ele geçirmek olduğunu da ekledi. Yazar, Kürtlerin asırlık devlet hayalinin, ''paradoks biçiminde, kendilerine karşı katliamlar düzenlemiş Saddam Hüseyin'in 12 yıllık zayıf merkezi yönetimi sayesinde gerçeğe dönüştüğünü'' belirtti. Times'taki yazı şöyle sürdü: ''Amerikalılar ve İngilizler Kürtlere, gelecekte haklarının korunacağı güvencesi verse de Kürtler, Bağdat'ın yeni idarecilerinin Kuzey Irak'ta sözlerini geçirmek isteyeceğinden korkuyor. Ve Türkiye de bundan memnun olacaktır.'' ''BLAIR ZOR DURUMDA'' İngiliz gazeteleri, Avam Kamarası'nda dün yapılan oylamayı manşetlere taşıdı. Irak'ta savaşa zemin hazırlayacak bir iddianın henüz kanıtlanmadığı yolundaki önerge İngiltere Parlamentosu'nda reddedildi ama iktidardaki İşçi Partisi'nin 120'den fazla milletvekili, Başbakan Tony Blair'le karşı karşıya gelmeyi göze alarak bu önergeye evet oyu verdi. Times gazetesi parlamentodaki ikna savaşında zorlandığını belirttiği Blair'in, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde yeni bir karar alınmasa da Amerika'nın yanında savaşa girmekten yana olduğunu ima ettiğini yazdı. Times, İşçi Partisi milletvekillerinin çoğu böyle bir şeyin gerçekleşmemesini ''körü körüne umud etmekte'' olduğunu ifade etti. Gazete, Partisini bu olasılığa karşı hazırlamayı başaramazsa, Blair'in çok daha büyük ve hasarlı bir ayaklanmayla karşı karşıya kalacağını belirtti ve ekledi: ''Dün gece olanlara bakılırsa, kişisel olarak çok büyük bir risk taşıyor.'' Guardian'a göre parlamento tarihinde, partiler içinde böyle bölünmeler pek görülmemişti. Gazete, görüşmeler sırasında milletvekillerinin, sadece oyları veya konuşmalarıyla değil ciddiyetleriyle kendi önemlerini bir kez daha ortaya koyduklarını yazdı. Gazete özellikle muhafazakar milletvekili, eski bakanlardan Kenneth Clarke'ın konuşmasına dikkat çekti ve onun orta sınıfa hitap eden sözlerinin her zamanki gibi güven taşıdığını belirtti. Yazı şöyle devam etti: '''Şimdi sürüklendiğimiz savaş kararının aylar önce, öncelikle Washington'da alındığı kuşkusundan kendimi alamıyorum' diyen Clarke, orta sınıfın, ılımlı kesimlerin tedirginliğinin sebebinin de bu olduğunu söyledi. Dünkü oylamanın ulusal çıkarlarımız açısından acı bir şekilde sonuçlanmasının da bu sebebe dayandığını söyleyebilirdi. Clarke Britanya için konuştu. Ama biz kendimizi şu anda George Bush'un eline bırakmışız'' Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:26

İLGİLİ HABERLER