İŞTE AKP İKTİDARININ ZAM ŞAMPİYONLARI

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) tüketici fiyatları endeksini (TÜFE) hesaplarken baz aldığı Türkiye ortalaması fiyatlarına göre 1.62 YTL (1 milyon 615 lira) olan otoban geçiş ücreti, 2005 yılı sonu itibariyle 3.61 YTL’ye yükseldi.

2003, 2004 ve 2005 yıllarında otoban geçiş ücretinde yüzde 123.4 oranında artış kaydedildi. Köprü geçiş ücreti ise aynı dönemde yüzde 100 artırılarak 1.50 YTL’den (1 milyon 500 bin YTL) 3 YTL’ye çıkarıldı.

Fiyatı kamu tarafından doğrudan belirlenerek ya da vergileri ayarlanarak kontrol edilebilen ürünler arasında en fazla fiyat artışı otoban ve köprüde yaşandı. Otoban ve köprü geçiş ücretlerini tütün ve tütün ürdünleriyle alkollü içkiler izledi.

TÜTÜN FİYATLARI YÜZDE 105.7 ARTTI

Hükümetin vergi gelirlerini artırmak amacıyla şirketleri zam yapmaya zorladığı bu dönemde tütün fiyatları yüzde 105.7 arttı. 2003 yılı başında 3.5 YTL olan bir paket tütünün fiyatı Aralık 2005 itibariyle 7.20 YTL’ye kadar yükseldi. Yeni Rakı ise yüzde 91.9 zamla en fazla zamlanan ürünler arasında yer aldı.

Ocak 2003’te 9.96 YTL olan Yeni Rakı’nın fiyatı Aralık 2005’te 19.12 YTL’ye yükseldi. TÜİK’in endeks kapsamında fiyatını derlediği sigaralardan Maltepe’nin fiyatı söz konusu dönemler itibariyle yüzde 89.3, Samsun’un fiyatı yüzde 86.5 arttı. Winston sigarası yüzde 74.3, Marlboro yüzde 66.6, Parliament ypüzde 63.4, Tekel 2001 sigarası yüzde 59.9, Monte Carlo sigarası ise yüzde yüzde 57.2 oranında zamlandı. TÜİK’in fiyatını toplatığı alkollü içkiler arasında bira fiyatı yüzde 65.8, lokantada içilen alkollü içkinin ortalama fiyatı yüzde 65.6, şarabın fiyatı yüzde 63.3 oranında arttı. Viski fiyatları ise yüzde 49.4 artarak 31.62 YTL’den 47.25 YTL’ye yükseldi.

ŞANS OYUNLARI

Devletin üzerinden şans oyunları vergisinin yanı sıra önemli ölçüde hasılat elde ettiği şans oyunları da AKP döneminin en fazla zamlanan mal ve hizmetleri arasında yer aldılar. Ocak 2003-Aralık 2005 arasındaki üç yıllık dönemde, Sayısal Loto ve Şans Topu ücretleri yüzde 81.8 oranında arttı. Piyango bileti fiyatı ise yüzde 60 oranında zamlandı. Fiyatları kamu kontrolünde bulunan söz konusu ürün ve hizmetlerin fiyatlarının bu ölçüde zamlandığı Ocak 2003- Aralık 2005 arasındaki dönemde Türkiye genelinde tüketici fiyatları endeksindeki toplam artış ise yüzde 29.2 olarak gerçekleşti.

Kamunun kontrolündeki bazı mal ve hizmet fiyatları (YTL)

Oca.2003 Ara.2005 Değişim(%)

Otoban Geçiş Ücreti 1.62 3.61 123.4

Köprü Geçiş Ücreti 1.50 3.00 100.0

Tütün 3.50 7.20 105.7

Rakı Yeni Rakı 9.96 19.12 91.9

Maltepe Sigarası 0.96 1.81 89.3

Samsun Sigarası 0.98 1.83 86.5

Sayisal Loto 0.28 0.50 81.8

Şans Topu 0.28 0.50 81.8

Winston Sigarası 1.75 3.05 74.3

Metro Ücreti 0.71 1.19 67.9