KENEYE KARŞI 'KENE KARTI'
NURHAN İÇMEZ/TOKAT
Türkiye'de kenelerden insanlara geçen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı yapılan çalışmaları incelemek üzere yola çıkan Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Seracettin Çom, Samsun ile Amasya'da yaptığı çalışmaların ardından Tokat'ta İl Sağlık Müdürü, Sağlık Grup Başkanları, Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü çalışanları ile bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptı. Toplantı sonrasında İHA muhabirine açıklamalarda bulunan Çom, özellikle kırsal kesimde yaşayan vatandaşları uyararak, "Bu kene yıllardır gördüğümüz kene hastalık yapmaz" demeden gerekli önlemlerin alınması gerektiğini kaydetti. Çom, keneye karşı alınacak tedbirleri sıralarken, Sağlık Bakanlığı'nın yeni bir uygulama başlatacağını kaydetti.
Çom, kene spreyinden ziyade bu sene kene çıkarma kartı dağıtacaklarını ifade ederek , "Amacımız vatandaşımızın kendisinin çok rahat, gecikmeksizin keneyi çıkarması sağlayabilmek. Kene kartıyla vatandaşımızın direk keneye eliyle ellemeden, parmak arasındak çatlaklardan mikrobu bulaştırma riskini azaltarak, direkt kartla herhangi bir saatte sıkıntıya düşmeden çok rahat çıkartabileceği bir imkan sağlayacağız. Bu kartları temizledikten sonra tekrar rahat bir şekilde sürekli kullanabilecekler. Böylece tarlada bile keneyi vücudundan uzaklaştırabileceği için avantaj teşkil edecek" dedi.
Kısa bir süre öncesine kadar vücuduna kene yapışan vatandaşların keneyi kendisi çıkarmadan sağlık kuruluşuna başvurması istenirken, yeni uygulamayla insanların keneyi kendisinin çıkarmasının risk olup olmadığı yönündeki soruya Çom, "Kene ne kadar uzun süre vücutta kalırsa, o mikrobu bulaştıran bir keneyse mikrobu bulaştırma rizikosunu artırıyor. Bazı vakalarımız 2-3 gün kene ile birlikte yaşamışlar. Kene yapışmış kendini kontrol etmemiş, kene kan emerek şişmiş ve düşmüş. Bundan haberi olmadan hastalanmış vatandaş. Yani her gün kontrol edilmesi bu anlamda çok önemli. Kene çıkartılmayıp geç kalınan vakalarda maalesef ölümle sonuçlanabiliyor. Bu çok büyük bir risk. Kontrol edilip kenenin vücuttan erken çıkartılması büyük ölçüde o hastaya müdahale edebilmemizde zaman kazandırıyor" şeklinde cevap verdi.
KADINLARA "ŞALVAR GİYİN" UYARISI
Bütün kenelerin hastalığı bulaştırmadığını, ama bir cinsi özellikle fazla olmak üzere bu hastalığı bulaştırdığını belirten Çom, basit birkaç önlemle bu hastalıktan korunabilmenin mümkün olduğunu belirtti. Çom, "Kırsala çıkan vatandaşlarımız mutlaka pantolonlarının paçalarını içine alsınlar. Bayanlar tarlaya çıktıklarında elbise, etekle değil mutlaka şalvarla çıksınlar. Şalvarı paçalarının içine soksunlar. Akşam evlerine geldiklerinde soyunup deri kıvrımlarına varıncaya kadar 'kene var mı' diye kontrol etmeleri büyük önem taşıyor. Sırtlarını göremeyecekler için aile efratlarına baktırmaları gerekiyor. Eğer keneyi bulurlarsa keneyi ellemeden, ezmeden, patlatmadan, üzerine zeytin yağı, ateş vb. doğru olmayan usulleri tatbik etmeden bir bezle veya mendille keneye dokunmadan tutup çıkartabiliyorlarsa çıkarsınlar. Biz yakın zamanda kene kartları dağıtacağız. O kartlarla çok rahat herkes kendisi keneyi çıkarabilecek. Bilmiyorlarsa en yakın sağlık kuruluşuna zaman geçirmeden gidip o keneyi çıkarttırsınlar.
Kene ne kadar erken vücuttan çıkartılırsa o kadar hastalığın bulaşma riski azalıyor. Gidecek arabaları yoksa 112'den yardım istesinler. Bir şekilde onların hastanelere gelmesini sağlayıcı tedbirleri alıyoruz. 10 gün içerisinde de ateş, eklem ağrısı, kırgınlık, bazen ishal, kanama gibi bir takım belirtiler olursa mutlaka doktora gitmeleri gerekiyor. Kırsal kesimde yaşayanların bunlara daha çok dikkat etmeleri lazım. Bu keneyi ciddiye almaları lazım, biz çok ciddiye alıyoruz. Vatandaşların uyarılarımızı ciddiye almalarını rica ediyorum" diye konuştu.
Tokat'ta artık büyük ölçüde merkezdeki hastanede kene hastalarının tedavi edilmesini sağlayacaklarını ifade eden Çom, hastalığın Tokat'tan çıkıp diğer illere bulaştığı gibi bir şeyi söylemenin de doğru olmadığını sözlerine ekledi.
