Ne yazık ki Tokyo!..
Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te Hilton Otel'de gerçekleşen 125. IOC toplantısında, 2020 Yaz Olimpiyatları ve Paralimpik Oyunları'nı düzenleyecek kentin belirleneceği oylamada ikinci turun ardından, evsahibi kent Tokyo olarak açıklandı.
İstanbul ilk kez kaldığı Olimpiyat Oyunları ev sahipliği final oylamasında mutlu sona ulaşamadı. 2020 Olimpiyat Oyunları Tokyo'da düzenlenecek.
Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te yapılan oylamada 2020 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'na evsahipliği yapacak Tokyo finalde 60, İstanbul ise 36 oy aldı.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin (IOC) verdiği bilgiye göre, finalde Tokyo 96 oyun 60'ını alarak 2020 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'na evsahipliği yapma hakkı kazandı. İstanbul ise 36 oyda kaldı.
İlk tur oylamasında ise Tokyo'nun, 94 oyun 42'sini alarak finale kaldığı bildirildi. İlk tur oylamasında Madrid ile İstanbul 26'şar oy almış ve bu iki şehir arasında yeni bir oylama daha yapılmıştı. Finale kalacak son aday şehrin belirleneceği iki aday arasındaki oylamada ise İstanbul'un 49, Madrid'in ise 45 oy aldığı kaydedildi.
İstanbul finalde kaybetti
2020 Olimpiyatları'na evsahipliği yapmak için Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ne (IOC) 5 kez başvuruda bulunan İstanbul, 3. kez "resmi aday" statüsüyle katıldığı oylamada evsahibi kent olma hakkını elde edemedi.
Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te düzenlenen 125. IOC Toplantısı'nın ilk gününde yapılan oylamada, 2020 Yaz Olimpiyatları ve Paralimpik Oyunları'na evsahipliği yapmaya, Tokyo hak kazandı.
Aday adaylarından Roma'nın yarıştan çekilmesi, Doha ve Bakü'nün ise 24 Mayıs 2012 tarihinde Kanada'nın Quebec kentinde yapılan IOC toplantısındaki ilk aşama oylamasında elenmesiyle resmen aday olan İstanbul, 2020 Olimpiyatları'na evsahipliği yapmak için Tokyo ve Madrid ile mücadele etti.
2000, 2004, 2008 ve 2012'den sonra 5. defa olimpiyatlara talip olan İstanbul, resmi aday sıfatıyla katıldığı 3. oylamada yeterli oyu alsaydı, "Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları, hem aynı anda iki kıtada birden hem de Müslüman çoğunluğa sahip laik, demokratik bir ülkede" ilk kez düzenlenecekti.
1940 Olimpiyatları'nı düzenleme hakkını elde eden ancak İkinci Dünya Savaşı'ndan dolayı 1940 ve 1944 Olimpiyatları'nın iptal edilmesiyle hakkını yitiren Japonya ve Tokyo, 1964'ten sonra bir defa daha evsahibi olabilmek için uğraştı ve başarılı oldu.
1992 Barcelona Olimpiyatları'nın organizasyonunu üstlenen İspanya ise ikinci olimpiyat deneyimini, bu kez başkent Madrid'de yaşamak istedi ancak oylamanın ilk turunda elendi.
- İstanbul'un adaylık karnesi
Olimpiyatlar için ilk adaylığını 2000 yılında gerçekleştiren İstanbul, başvuru sisteminin "2 aşamalı" hale getirilmesi sonrası katıldığı 2004 Olimpiyatları oylamasında, aday adaylığından öteye gidemedi. 2008'de ilk aşamayı geçerek 5 aday şehir arasına giren İstanbul, oylama sonucunda 4. olarak elendi. 2012 Olimpiyatları'nı düzenlemek için kolları tekrar sıvayan İstanbul, bu sefer ilk aşamayı geçemedi ve aday adaylığıyla yetinmek zorunda kaldı.
İstanbul'un olimpiyatlara adaylık süreci şöyleydi:
2000 Olimpiyatları: İstanbul ilk kez olimpiyatları düzenlemeye aday olurken, Pekin, Berlin, Sidney ve Manchester kentleriyle yarıştı. Bu beş kentin adaylığı, Eylül 1993'te Monaco'da gerçekleştirilen toplantıda, IOC üyelerince oylandı. İstanbul ilk turda yeterli oyu alamadı ve elendi. Dört tur devam eden oylama sonucunda Sidney, 2 oy farkla Pekin'i geçerek, 2000 Yaz Olimpiyatları'nın evsahipliğini aldı.
2004 Olimpiyatları: IOC, 2004 Olimpiyat Oyunları'nda evsahibi kentin seçilme yöntemini değiştirdi ve aday kentlerin bir bölümünün ilk aşamada elenmesi, elemeyi geçenlerin finalist kentler olarak adaylığa devam etmesini benimsedi. 2004 Olimpiyat Oyunları adaylık yarışında İstanbul'un rakipleri Saint Petersburg, Buenos Aires, Stockholm, Cape Town, Roma, Sevilla, Lille, Rio de Janeiro, San Juan ve Atina'ydı. Mart 1997'de gerçekleşen oylamanın ilk aşamasında İstanbul'la birlikte 6 kent elendi. Finalistler Atina, Buenos Aires, Cape Town, Roma ve Stockholm kentleri Eylül 1997'de yarıştı. Oylamanın 5. turunda Atina, Roma'yı geçerek 2004 Olimpiyatları'nı düzenleyecek şehir seçildi.
2008 Olimpiyatları: Bangkok, Kahire, Havana, Kuala Lumpur ve Sevilla'nın ilk aşamada elendiği süreçte, İstanbul finalde Pekin, Osaka, Toronto ve Paris ile yarıştı. Temmuz 2001'de biraraya gelen IOC üyelerinin yaptığı oylamada 4. olan İstanbul, oylamadan ikinci defa boynu bükük ayrıldı.
2012 Olimpiyatları: Adaylık yarışında İstanbul'un rakipleri Paris, Madrid, Londra, New York, Moskova, Liepzig, Rio de Janeiro ve Havana'ydı. Mayıs 2004'de yapılan oylamada İstanbul, Liepzig, Rio de Janeiro ve Havana ile birlikte ilk aşamayı geçemeyen 4 şehirden biri oldu. IOC üyeleri, 2012 Olimpiyatları'nı düzenleyecek şehri seçmek için Temmuz 2005'de Singapur'da bir araya geldi. Oylamanın 4. turunda rakibi Paris'i 4 oy farkla geçen Londra olimpiyat oyunlarını düzenlemeye hak kazandı.
İstanbul'da olimpiyat hüznü
2020 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'na evsahipliğinin Tokyo'ya verilmesi, Sultanahmet Meydanı'nda sonucu merakla bekleyen İstanbullulara büyük üzüntü yaşattı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul 2020 Ajansı tarafından Sultanahmet Meydanı'nda kurulan özel alanda, Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) delegelerinin oy kullanmasını takip eden vatandaşlar, sonucun İstanbul aleyhine çıkmasıyla adeta yıkıldı.
Ellerinde Türk bayrakları ve "İstanbul 2020" logosunun bulunduğu flamalarla IOC delegelerinin kararını bekleyen İstanbulullular, kararın açıklanma anında nefeslerini tuttular. 2020 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'na Tokyo'nun evsahipliği yapma hakkı kazandığının duyurulmasının ardından ise Sultanahmet Meydanı adeta sessizliğe büründü.
Tokyo ile yaşanılan mücadelede kararı merakla bekleyen İstanbullular, evsahipliği hakkının Japonya'nın başkentine verilmesi sonrası hayal kırıklığı yaşarken, üzüntülü bir şekilde organizasyon alanını başaltmaya başladılar.
- Vali Mutlu: "İstanbul bir sonraki oyunlara hazırlanacaktır"
İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Arjantin'in başkenti Buenos Aires'teki toplantıda IOC delegelerinin 2020 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları'na evsahipliği yapacak kenti belirlediği son bölümü Sultanahmet Meydanı'ndaki organizasyon alanında takip etti.
Tokyo'nun evsahibi şehir olarak duyurulmasının ardından basın mensuplarına açıklamada bulunan Vali Mutlu, "İstanbul kaybetmemiştir. İstanbul'da gençliğe ve spora yapılan yatırımlar devam edecektir. Bu bir yarış ve yarışın bir kazananı olacaktı. Ama zannediyorum ki İstanbul bir sonraki oyunlar için hazırlanacaktır" ifadelerini kullandı.
Madrid'de hüzün ve şaşkınlık yaşanıyor
2012 ve 2016 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları adaylıklarında başarılı olamayan ve 2020 için tekrar aday olarak kendinden emin bir tavır sergileyen Madrid'in ilk turda elenmesi İspanya'da şaşkınlıkla karşılandı.
İspanya'nın başkenti Madrid'in tarihi Alcala Kapısı'nda düzenlenen, Buenos Aires'te yarışan Madrid'in adaylığına destek organizasyonuna katılan binlerce Madridli, ilk turda elendiklerini öğrenince meydandan başları eğik, şaşkın bakışlı ve hüzünlü ayrıldı. Elenmenin ardından Alcala Kapısı'nın olduğu meydanı dolduran binlerce Madridli sessizliğe boğuldu.
Meydandaki bir grup İspanyol, IOC için ''mafya, mafya'' diye bağırırken, bazıları da gazetecilerin uzattığı mikrofonlara ''Bu adil değil, sahtekarlık yapıyorlar'' görüşünü dile getirdi.
Yerel saat ile 16.00'da başlayan canlı müziklerin yapıldığı etkinlikte elenme anına kadar büyük coşkuyla eğlenen Madridliler, daha sonra ''maalesef elendik, lütfen meydanı boşaltın'' anonsunun ardından dağıldı.
Madrid'in elendiği dakikalarda Alcala Kapısı'nda yağmurun başlaması da bir çok kişiye göre ''mutsuz son'' olarak yorumlandı.
Bu arada Madrid'in elenmesinin arından İspanyol gazetelerinin internet yayınlarında şu başlıklar kullanıldı:
El Pais ''Madrid, Oyunsuz kalıyor'', El Mundo ''Olimpik düş kırıklığı'', ABC ''IOC, Madrid'e adil davranmıyor'', Lavanguardia ''Madrid'in olimpiyat düşüne güle güle''.
Buenos Aires'de bulunan Madrid Belediye Başkanı Ana Botella ise elenmenin ardından İspanyol basınına yaptığı yorumda ''korkunç bir şey'' dedi.
İŞTE OLİMPİYAT GÜNLÜĞÜ
2020 Olimpiyatları'nın ev sahibinin belli olacağı seçim öncesi ilk sunumu heyetimiz yaptı. Heyetimiz sunum için salona davet edildi. İstanbul'un sunumuna Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Başkanı Uğur Erdener, İstanbul 2020 Üst Yöneticisi (CEO) Ali Kiremitçioğlu, İstanbul 2020 Spor Direktörü Alp Berker, İstanbul 2020 Adaylık Komitesi Başkanı Hasan Arat, TMOK Genel Sekreteri Neşe Gündoğan ve milli sporcular Gizem Girişmen ile Çağla Büyükakçay katıldı.
Sözü ilk olarak İstanbul 2020 Adaylık Komitesi Başkanı Hasan Arat aldı:
"Bildiğiniz gibi insanlık tarihi başladığından bu yana güneş İstanbul'da iki kıtaya birlikte doğuyor. Sizlerle hikayemizi paylaşacağız. Olimpik değerlere bağlı bir sosyal devleti anlatacağız. 5 kez aday olduk. Dostlar edindik. Bu yolculuğu paylaşmak büyük bir onurdur. Gerçetkten Türkiye bir fırsat sunuyor. Olimpiyat hareketi sporun sınırlarını aştığı zaman başarıya ulaşıyor. İstanbul 2020'yi bir hayal edin."
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı Uğur Erdener şöyle konuştu:
"İstanbul; Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yaptı. Aynı zamanda kültür ve sanatta kavşak noktası oldu. Aynı zamanda modern Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk olimpik değerlerin toplumun hücrelerine işlemesini istedi. İlk defa ev sahipliği yapma arzusunu Sinan Erdem'den devraldım. İstanbul spor tesisleri yapıyor. Dopingle mücadelesi sürüyor. Biz doping konusundaki sıfır tolerans konusunu kararlılıkla sürdüreceğiz."
Sporcumuz Çağla Büyükakçay şunları söyledi:
"Benim neslim, geleceğe örnek teşkil etmek istiyoruz. Dünyayı değiştirebileceğimize inanıyoruz. Olimpiyat Oyunları'nı ülkeme taşımak istiyorum. Küçüklüğümden beri tenis oynuyorum. Bu spora aşığım. Duvarlara karşı tenis oynadım. 8 yaşındayken dünyanın 1 numarası olmak istedim."
Söz Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'da:
"İşte Türkiye bu. Biz bu yatırımları hükümetimizin desteğiyle başardık. 10 yıllık zaman zarfında Türkiye dünyanın en önemli ekonomilerinden biri olacak. Şu anda operasyonel bütçemiz en düşük bütçedir. Sermaye harcama bütçemiz de 1.1 milyor dolardır. Olimpiyatlar bize verilse de verilmese de yatırım yapacağız. Medyada bu harcamalar nedeniyle olumsuz haberler çıkmayacak. Olimpiyatları almasak da bu paraları spora harcayacağız. Zaman İstanbul'a 'Evet' deme zamanıdır."
Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç şöyle konuştu:
"İlk adaylıkta 19 yaşındaydım. Bugün 41 yaşındayım. Bu zaman içinde Türkiye'nin nasıl olgunlaştığını gördüm. Akdeniz Oyunları'nda alt yapımızı test ettik. Türkiye, sporu herkes için erişilebilir kılıyor. Taahhütlerimizi yerine getiriyoruz. Sizin için de getireceğiz. Bütçeyi spora ayırmaya devma edeceğiz. Başbakanımız'a çok teşekkür ederiz. Eksiksiz bir destek sağladı. Bizim politikamız gayet net. Dopinge karşı sıfır toleransımız var. Türkiye dopingle mücadele etmeye devam edecek."
Sözü tekrar Hasan Arat aldı:
"Bugün bu şehri onurlandırırsanız, bizi mutlu edeceksiniz. Bu ricamız kendimizle ilgili değil. Olimpiyatları her zaman istemiş bir neslin arzularını yansıtmıyoruz. İstanbul'u kucaklamak, yepyeni bir bölgeyi kucaklamak demektir. İşte bu gençler 400 milyondan fazla genç, hayatının döüm noktasında. Gençlerimiz sporla geçen bir hayat etrafında kenetlenecek. Hem sizin hem de bimiz geleceğimizi göz önünde bulundurun. Zaman, İstanbul'a 'Evet' deme zamanıdır. Lütfen bu büyük onuru bize bahşedin. Oyunlarımızı sporcularla buluşturalım. Yepyeni bir bölgenin temellerini atalım. "
