Sağlık
  • 23.10.2004 06:04

BU İLACA DİKKAT EDİN!..

Bundan 6 yıl öncesine kadar yaşamı tamamen farklıydı 47 yaşındaki Ahmet Yalçın’ın... Büyük bir tekstil atölyesi, mağazası vardı. İki çocuğuyla mutlu ve rahattı. Derken yapılan tetkiklerde böbreğinde selim huylu tümör belirlendi. Zaten evhamlı olan Yalçın, iyi huylu da olsa tümörü kafasına takmaya başladı. Sıkıntısı bazen 1-2 hafta uyutmuyordu. Daha fazla dayanamayıp gittiği hastanede, sadece yeşil reçeteyle alınabilen Xanax yazdı doktor. 1 miligramlık ilacı daha ilk içtiği gece uzun zamandır ilk kez uyudu.

Madem ilaç uyutabiliyordu, öyleyse doz artarsa uyku da artacaktı. Doktoruna danışmadan, ‘İki hap alayım da 6’da uyanacağıma, 8’e kadar uyuyabileyim’ dedi. İkişer ikişer içmeye başladı. İçtikçe kendini daha iyi hissediyor, diğer yandan aynı duyguyu yakalayabilmek için dozu sürekli artırıyordu. İlacı almadığında strese giriyor, asabileşiyor, terliyor, titriyordu. Ama çabuk sinirlenmeye, unutmaya başlamıştı. Kasası açık veriyordu. İflas etti.

50’li haplık kutu bir hafta yetmez olmuştu. Bazen hastaneye, bazen de özel çalışan psikiyatrlara yeşil reçete yazdırıyordu. Çok sıkışırsa kaçak ilaç getiren eczanelerde Xanax buluyordu.

O artık bir Xanax bağımlısıydı. Ahmet Yalçın hálá tedavi görüyor. ‘Hapları günde 1-2’ye indirdim. Eşim Xanax bağımlısı olduğumu biliyor. Yakın çevrem sadece ilaç kullandığımı... Tedavi olabilmem için başkası yardımcı oluyor’ diyor.

İlaç Türkiye’ye panik atak ve benzeri akut sıkıntı sendromlarının tedavisi için getirilmişti. Aynı zamanda antidepresan etkisi olduğu da iddia ediliyordu. Xanax çabuk etki ediyor. Hastayı hemen rahata kavuşturuyor. Bu yüzden en sık yazılan ilaçların başında geliyor. Ancak etki süresi kısa ve aynı etki için giderek daha yüksek doza ihtiyaç duyuluyor. Bu kısırdöngüyle birlikte bağımlılık gelişiyor. Sadece yeşil reçeteyle satılmasına karşın Türkiye’de yılda 1 milyon kutuya yakın Xanax içiliyor. Aramızda durumunun henüz farkına varmayan çok sayıda Xanax bağımlısı dolaşıyor.

Doç. Dr. Hüsnü Erkmen (Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Nevroz Klinik Şefi)

Bazı doktorlar düşünmeden yazıyor


Benzodiyazepin türevi ilaçlar sıkıntıyı hızla ortadan kaldırmakla birlikte bağımlılık yapar, risklidir. Kliniğimizde çok sayıda Xanax bağımlısı yattı. Günde 1 miligramlık 15 hap alana rastladım, inanamadım. Bazı doktorlar pek fazla düşünmeden yazıyor. Hasta ‘sıkıntım sürüyor’ dedikçe dozu artırıyor. Bazı hastalar da kendileri doz artırıyor. Sonuçta bağımlılık geliştiriyor. Hastalar beyne etki eden ilaçların kullanımında çok dikkatli olmalı, alkol almamalı, 15 günde bir doktoruna görünmeli.

Sibel Zeynep (33 yaşında, Halka İlişkiler Uzmanı)

Psikiyatrımın sorumsuzluğu hayatımı kararttı


Babamın geçirdiği önemli bir sağlık sorunu nedeniyle çok ağır psikolojik sorunlar yaşıyordum. Birçok arkadaşım Xanax’ı tavsiye etti. Çok kolay bulabilirsin, dediler. Gittiğim ünlü bir psikiyatrdan Xanax yazmasını direkt istedim. O da çok iyi geleceğini söyledi. Bir yandan ilaçla ilgili yayınları araştırdım. Kontrolsüz kullanımında bağımlılık riski bulunduğunu öğrendim. Doktoruma danıştığımda paniklemeye gerek olmadığını ve devam etmemi söyledi. İlacın bağımlısı olmuştum. Aldığımda özgüvenim artıyor, az sinirleniyor ve rahat uyuyabiliyordum. Yeşil reçeteyle alınabilen ilacı eczaneden reçetesiz almanın yollarını da buldum. Eczaneye, psikiyatr vizite ücretini ödedim. Eczane doktora daha sonra ilacı yazdıracaktı. Bazen eczanelerden ilacı ‘reçete borcu’ olarak aldım. Daha sonra sağdan soldan reçete toplayıp götürüyordum. Zaman zaman psikiyatr dostlarımı arayıp yeşil reçete yazmalarını istiyordum. Onlar da kimin ne için istediğini sormadan, çekinmeden yazıp gönderiyorlardı. Kıbrıs’tan rahat alındığı için oraya gidiyordum. Babam iyileşti, sosyal yaşantımdaki sorunlar sona erdi. Yine de bağımlılık dozum artıyor, çantamda olmadığında panik yaşıyordum. Sebepsiz ağlama nöbetleri yaşıyor, ellerim terliyor ve titriyordu. Takıntılarım artmıştı. İş hayatım çok kötüye gitti. Arkadaşlarım kaçmaya başladı. İlacı bulamadığım bir iş seyahatinde otelin çarşaflarını yırttım. Erkek arkadaşım terk etti. Farklı psikiyatrlara gittim. Değişik ilaç kombinasyonları önerdiler. Yine de Xanax almadan duramıyor ve hiçbir ilaçta aynı rahatlığı hissetmiyordum. Çevremde o kadar çok insan kullanıyordu ki... Limon alır gibi, ödünç Xanax alıp veriyorduk. İlacı hastaneye yatıp, ancak bir yılda bırakabildim. Alternatif tıp destekli tedaviler gördüm. İki Xanax bağımlısı hastanın gönüllü olarak tedavisini üstlendim. İlacın kutusunu dahi gördüğümde düşmanımı görmüş gibi oluyorum. Psikiyatrımın zamanında ilacı kesmemesi ve kendimi güçsüz hissederek bu ilaca bağlanmam yaşantımda çok ağır bedeller ödememe sebep oldu.

Prof. Dr. Kerem Doksat (Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Duygudurum Bozuklukları Birimi Yöneticisi)

En fazla birkaç hafta kullanılmalı


Aslında Xanax’ın antidepresan etkisi yok. Sadece depresyona eşlik eden sıkıntıya kısmen iyi geliyor. Hem panik ve sıkıntı hem de beraberinde çok sık rastlanan depresyon, başka ilaçlarla başarıyla tedavi edilebiliyor. Tedavinin ilk haftalarında diğerleriyle kombine edilip, sonra kesilmesini öneriyoruz. Fakat birçok insan kısa yoldan rahatlamak ve hatta kafayı bulmak amacıyla bu ilácı kullanıyor. En sık rastlananı, alkolle alınması. Bu durumda, çarpraz bağımlılık dediğimiz durum ortaya çıkıyor. Alınan miktarlar muazzam boyutlara çıkabiliyor. Günde 1-2 şişe viskiyle 3-4 kutu 1 miligramlık Xanax alan hastalar gördüm. Böyle kişileri ancak hastaneye yatırarak tedavi edebiliyoruz... O da kendileri isterse. Trafik kazaları, sarhoşluk ve hafıza, karar verme gibi zihinsel işlevlerde bozukluklara yol açıyor. 


Hürriyet Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 23:08

İLGİLİ HABERLER