AKP Hükümeti’nin ‘eğer biz destek vermezsek bu savaş olmaz’ politikasının bugün geldiği nokta, Ankara-Washington hattındaki sinir uçlarını artık iyice zorluyor...
Bunun son ve ‘acıtıcı’ örneği Irak’la sınır ticareti ya da ağırlıklı mazot ticareti yapan Türk kamyonlarına getirilen ‘ek haraç’tır...
Bu olay, Türkiye’nin Kuzey Irak’taki ve bölgedeki ağırlığını tümüyle kaybetme noktasına geldiğini göstermesi açısından çok önemli bir örnektir...
Kuzey Irak’taki ‘yerel yönetim’, kısa bir süre önce aniden ve tek taraflı olarak Türk kamyonlarının geçişi için aldığı 100 doları 200 dolara çıkartmıştır...
İlk bakışta basit bir ‘zam’ gibi gözüken bu 100 dolarlık artış, aslında önümüzdeki döneme yönelik Kuzey Irak’ta meydana gelecek yeni yönetimin ilk ve önemli diyebileceğim ‘varlık gösterisi’dir...
Savaş öncesinde Türkiye’den maaş alan ve her konuda Türkiye’nin sözünden dışarı çıkmayan Barzani’nin bu ‘haraç tavrı’, Ankara için bir ‘egemenlik sınavı’ haline gelebilir.
Çünkü bu haraç, Kuzey Irak’ta Federe Kürt Devleti hazırlayanların, Ankara’ya karşı yaptığı bir sınav olarak değerlendiriliyor...
Eğer Ankara bu haraç kararını geri aldırtamazsa, ilk kez, devlet olarak tanımadığı bir yerel yönetimin kararını mecburen kabul etmiş olacak...
Peki, Barzani’nin Türkiye’ye danışmadan, tek taraflı olarak ilan ettiği haraç kararı, Türkiye’nin tüm dünyaya ilan ettiği Kuzey Irak’taki ‘kırmızı çizgiler’in ihlali midir?
İşte Ankara’nın içine düştüğü ‘tehlikeli sınav’ın sorusu budur...
Ankara Washington hattında yeni arayışlar
Nitekim bu haraç karşısında Türk tarafındaki esnaf, durumu Ankara’ya ileterek yapılan bu zammın bir haraç olduğunu söylemiştir...
Peki bu talebe karşı Ankara ne yapmıştır?
Elbette hiçbir şey...
Evet, Habur Sınır Kapısı’nda kontak kapatan, kepenk indiren esnaftan Ankara’ya gönderilen bu talep, Ankara’nın içinde bulunduğu durumu ortaya koyan ciddi bir sınav haline gelmiştir...
Çünkü savaş öncesinde ABD’nin uyarılarına rağmen ‘Saddam’la ticaret anlaşması imzalayan’ Ankara’nın bugün bu konuda yapabileceği bir şey yoktur...
Ne Barzani, ne de Talabani Ankara’dan bu nedenle gelebilecek uyarıları artık eskisi kadar ciddiye almamaktadır...
Aynı durum Musul ve Kerkük’teki, ‘bölgesel inisiyatifler’ konusunda da geçerlidir.
Ankara daha önceki ‘aktif ve etkin pozisyonu’nden gerilere düşmüştür...
Öyle ya, acaba Barzani hangi güce dayanarak bugün 100 dolar zammı tek taraflı olarak yapabilmiştir?
Bu sorunun cevabı şudur:
- Türkiye savaşta ABD’ye soğuk davranarak, ABD’nin Kuzey Irak’taki yerel yönetimle işbirliği Barzani ve Talabani’yi cesaretlendirmiştir. İşte bu cesaret üzerinden federe Kürt devleti için ön adımlar atılmaktadır. Ankara’ya karşı geliştirilen bu kararlar birer oldu bitti niteliğindedir..
Bu açıdan bakınca Türkiye’nin savaş öncesinde ABD’ye rağmen politika geliştirmesi, hatta ‘Biz destek vermezsek, Kuzey cephesi açılmaz ve ABD saldıramaz. Böylece savaş olmaz’ diyerek kendisini dünyanın merkezine oturtmasının bedeli artık yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır...
Bu bedel Türkiye’nin ‘bölgenin büyük ve güvenilir ülkesi’ olma apoletinin düşürülmesi bedelidir..
Bu bedel, Türkiye’nin kendi coğrafyasında ‘diplomatik olarak tecrit edilmesi’ bedelidir...
İsrail-Filistin barışından muhtemel Azeri-Ermeni görüşmelerine kadar Türkiye, bir dönem kazandığı inisiyatif alanlarını kaybetme noktasındadır...
Bu yüzden, Irak’ta ve özellikle Kuzey Irak’ta meydana gelebilecek şekillendirmelerden ‘tecrit edilmiş’ bir Türkiye, Ankara’yı çok zor durumda bırakmaktadır...
Bu nedenle Ankara, savaş öncesinde yaptığı hatanın bedelinden kurtulmak için Washington’la yeni temas noktaları kurmaya çalışmaktadır...
Ankara’dan Washington’a yapılacak ziyaretler bu nedenle önem taşımaktadır..
Peki bu ziyaretler bir sonuç verebilir mi?
Ya da ilişkileri eski haline getirebilir mi?
Sanmıyorum...
Özellikle ABD’nin savaş öncesinde Ankara’da yaşadığı ‘hayal kırıklığı’ unutulacak gibi görünmüyor...
Bu nedenle Türkiye, Ankara-Washington hattındaki ‘sinir uçlarına gerilmiş’ bazı ‘ekonomik ya da diplomatik acı’lara hazır olmak durumdadır..
(Fatih Çekirge/ Star)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:08
