SÜNNET İÇİN YAŞ DEĞİL HAZIR OLMAK ÖNEMLİ!..
Erkeklerin hayatında bir dönüm noktasıdır sünnet. Ancak yine de birçok aile sünnete gereken özeni göstermez; hafife alır. Kolay bir operasyon olarak düşünüldüğünden, kapısında 'sünnetçi' yazan her yere gidilir, 'Sünnetçiyim' diyen herkese çocuklar emanet edilir. Bu gidişata 'son' vermek gerektiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Haluk Güvenç, olayın vahametini "Maalesef ülkemizde her önüne gelen sünnet yapıyor" sözleriyle açıklıyor. Sünnet yapacak kişinin dışında, sünnet olacak çocuğun psikolojisinin de gözardı edilmemesini isteyen Prof. Dr. Güvenç, "Sünnet gelenekler açısından olduğu kadar, sağlık açısından da faydalı bir girişim" diyor. İşte Prof. Dr. Güvenç'in yaptığı önemli açıklamalar...
'YAPIŞTIRIN ONU YERİNE'
"Sünnetin yaşı olmadığını düşünüyorum. Çocuk psikolojik olarak ne zaman hazır olursa o zaman sünnet yapılır. Algılama olarak, sünnet derisinin kesilmesiyle, pipisinin kesilmesini çok fazla ayırt edemiyor çocuklar. Bunu çok iyi anlatmak gerekir. Ne olduğunu anlamadan sünnet olduğunda bir bakıyor pipisinde sargı bezi ve kan var. Sonra 'pipimi kestiler' diyor. 'Derimi kestiler' demesini bekleyemeyiz çocuktan. Bana göre 6 yaştan sonra sünneti genel anesteziyle yapmak gerekiyor. Sadece bana göre değil, dünyanın her yerinde bunu böyle yapıyorlar. Sünnetten önce pipi derisinin kesilmesinin anlatılması gerekir. Ama aileler genellikle hiçbir şey söylememeyi tercih ediyor. Çocuk anesteziden uyanıp pipisine baktığında 'koyun onu yerine, yapıştırın' diye bağırabilir. Bu çok ciddi psikolojik bir travmadır. Anne-babaya karşı ciddi bir güvensizlik yaratır. Doğru bilgilendirme gelişmiş bir alt yapıyı bilgili bir toplum seviyesini gerektirir. Sünnet, bir imkan süresi ve sosyal bir endikasyondur. Şahsi fikrim, bu cerrahi girişimde yaş sınırı yoktur. Yaş sınırını, ameliyatın kararını belirleyen ailenin tutumudur. Çocuğun nasıl hazırlandığıdır önemli olan. Kimi aile bilgilendiriyor ve çocuğun rızasına bırakıyor; ilkokulu bitirme çağında 10-11 yaş civarında oluyor sünnetler genelde.
TRAVMA GEÇİREN BABALAR!
Sünnette alt sınır, üst sınır yok. Önemli olan doğru bilgilendirmedir. Zaten öyle olunca zamanlaması da doğru oluyor. Buna bir yaş sınırı koyarsak, o yaş sınırını geçenler ne olacak? 'Yaşı geçti' diye sünnet olmayacak mı? İnsanları gereksiz bir strese sokarsınız bu durumda. Ayrıca bu tamamen ailenin bilgilendirilmesiyle alakalı. 6 yaşından sonraki çocuklarda genel anesteziyle sünnet yapılması gerekir. Geçmişte lokal anesteziyle sünnet olan şimdinin babalarıyla konuşuyoruz, ciddi bir travmatik durum söz konusu ve hafızalarına her şeyi kaydetmişler. Ama 2 yaşın altında bu hafıza yoktur ve çocukta böyle bir travma söz konusu olamaz... Ayrıca, ameliyatını kabullenmiş, hekimine ve ailesine güvenen çocuğun anesteziden çıkmasıyla bunu kabullenmemiş hekimine ve ailesine güvenmeyen bir çocuğun anesteziden kalkması arasında dağlar kadar fark vardır. Güvensiz çocuk acıya şartlanmış, kıyameti koparıyor. Aile bakınca orası davul gibi şişmiş oluyor ve 1.5 saat sonra anestezinin etkisi geçtiğinde çocuğa soruyoruz 'Acıyor mu?' diye 'Hayır' diyor. Halbuki anesteziden sonra acıyı hissetmeye başlar çocuk.
AĞRI 24-48 SAAT SÜRER
Eğer acı varsa bu bir şartlanmadır ve genel anestezide çocuk bunu yapıyor. Bir de lokal anesteziyi yapsak daha neler olur... Ayrıca sünnet sonrası ağrı her durumda olduğu gibi 24- 48 saaat süreyle devam eder ve bunu herkes bilir. Uygun ortamda, uygun dikiş malzemesiyle yapılan bir ameliyat da travmayı azaltır. Ameliyatta ister istemez bölgeye bir travma yaşatıyoruz. Çünkü normal dokuyu kesiyorsunuz. Ama oradaki travmayı azaltan bir ameliyat tekniği, kullanılan ince dikiş materyali, ameliyat sonrası, bölgenin korunması gibi unsurlar hastanın ameliyat sonrası eski haline dönmesinde çok önemlidir.
'KENDİNİ KORUYAMIYOR'
Sünnet olan çocuğa 5'inci gün sonunda banyo izni veriyoruz. Çocuk sünnet olduktan 1 hafta sonra normal hayata döner. Ama bu sürede ağrı-sızı hissetmediği için kendini korumayabiliyor. Bakıyorsunuz sünnet öncesi uslu olan çocuk, sünnet sonrası yaramazlaşıyor. Ya da tam tersi olabiliyor. Sünnet sonrası dikiş boşluklarından kan sızabilir. Aşırı kanama olmadığı müddetçe sorun yok demektir."
