TARİHİ İMZA: "TÜRKİYE'Yİ AB'YE YAKINLAŞTIRACAK PROJE"
Nabucco imza töreni Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde gerçekleşiyor ve imzalar atıldı.
Başbakan Erdoğan : "Bugün burada sizleri ağırlamaktan mutluluk duyuyorum. Bugün burada çok önemli bir adım atıyoruz. Proje tamamlanıp gaz sevkiyatı başladığında inanıyorum ki tüm bu coğrafya her açıdan farklı bir konuma ulaşacaktır. Bu tarihi ana sizlerle birlikte şahit olmaktan ve bu tarihi törene ev sahipliği yapmaktan büyük bir gurur dyuyorum. Anlaşmanın ülkelerimiz ve halklarımız için hayırlı olmasını diliyorum.
TÜRKİYE ÜRETİCİLERLE TÜKETİCİLER ARASINDA BİR KÖPRÜDÜR
Türkiye Ortadoğu ve Hazar havzası olmak üzere Türkiye rezervlerin 3'te ikisinin bulunduğu bir yerde bulunuyor. Ülkemiz bir geçiş noktası konumunda bulunuyor. Hazar Enerji kaynaklarının dünya pazarlarına ulaştırılması noktasında büyük projeleri tamamladık. Samsun - Ceyhan boru hattına yönelik çalışmalar devam ediyor. Türkmen doğalgazının Türkiye'ye nakli, Irak doğalgazının ülkemize sevki devam eden iki projemizdir. Proje ile birlikte ülkemiz altyapısı Avrupa ile birleşecektir. Proje ayrıca AB ile enerji alanındaki ilişkilerimizin gelişmesine de zemin hazırlayacaktır. Sadece enerji noktasından bakıldığında bile Türkiye'nin AB üyesi olması gerektiği net bir şekilde ortaya çıkacaktır.
ŞARTLAR ELVERDİĞİNDE İRAN GAZININ DA NABUCCO ÜZERİNDEN AVRUPA'YA İHRAÇ EDİLMESİNİ İSTİYORUZ
Bugün bu anlaşmayı imzalamakla işimiz bitmiyor tam tersine işimiz daha yeni başlıyor. Önümüzde gerek taraf devletler gerek ciddi çalışmaların yapılması gereken ciddi süreç başlıyor. Ben Nabucco projesinin hayaat geçirilmesinin diğer projelere de hız kazandıracağına inanıyorum. Hazar ve Ortadoğu bölgelerinde bulunan doğalgaz üreticisi ülkelerinin katılımı temennimizdir. İran gazınında Nabucco aracılığı ile Avrupa piyasalarına sunulmasını arzu ediyoruz. Katar'ın ülkemizde bir doğalgaz terminali ile Nabucco'da ciddi bir rol oynaması mümkündür.
PROJE BÖLGENİN İSTİKRARINA KATKI SAĞLAYACAKTIR
Sadece şehirlerimizi aydınlatacak bizleri ısıtacak bir projeden söz etmiyoruz var olan ilişkilerimiz bu proje ile daha da güçlenecektir. Bu proje ülkelerimizi yakınlaştırmakla kalmayacak tüm bölgenin refah huzur ve istikrara da kavuşması için sağlam bir zemin hazırlayacaktır. Bazı çevreler Nabucco'yu bir rüya olarak tabir etmeye devam ediyor. Zamanında BTC'da rüya olarak yorumlanmıştı ancak şimdi hattın kapasitesinin arttırılmasına yönelik çalışmalarımızda devam ediyor. Nabucco'da bu yorumları başarısız çıkartacak ve planlandığı tarihte sunulacaktır. Ben bugün burada ülkem ve milletim adına büyük bir gururu yaşıyorum. İnanıyorum ki sizde kendi ülkeleriniz halklarınız adına bu sevinci hep beraber paylaşıyorsunuz. Bir kez daha sizleri Türkiye'de başkent Ankara'da görmekten mutluluk duyuyorum. Bu tarihi güne şahitlik eden herkese teşekkür ediyorum.
Projeye finansman vaadinde bulunan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'na teşekkür ediyorum.
RUSYA'NIN BÖLGEDE EGEMENLİK İSTEĞİ BULUNUYOR
Gürcistan Cumhurbaşkanı Sakaşvili: "Türkiye olmadan bu projenin olması imkansızdı. Şu ana kadar hiçbir proje bu ölçekte bir proje bu bölgede asla gerçekleştirilmedi. Hazar denizindeki doğalgaz için bir mücadeele söz konusu bu kazakistan ve Türkmenistan arasında bir çatışmaya neden olabiliyor zaman zaman. AB'deki çeşitli taraflar Çin ve Japonya'nın da unsur olarak ele alınması gerekiyor. Bizim iki günlük ziyaretimizi dayanışma göstermemizin bir kanıtıdır. Sıkça bizim bu alanlarda ortak bir şekilde hareket etmemiz gerekiyor. Geçen yıl Gürcistan'a bir saldırı söz konusu oldu ve bir çok ülkeye gaz kesintisi gerçekleşti. Bütün bu nedenlerden dolayı doğalgaz 21 yüzyılın en önemli araçlarından biri haline geldi. Geçen yıl çeşitli füze saldırıları söz konusu oldu ve bütün doğalgaz dağıtım kanalları açısından böyle bir saldırı söz konusu oldu. Gerçek anlamda saldırganlığı ortaya koymak mümkün değil. Bütün bu yaşananlar doğalgazın büyük bir araç olduğunu ortaya koydu. Geçen yıl farklı unsurlarda söz konusuydu. Geçen yıl gerçekleştirilen bu saldırganlık başarısız olmuştur. Farklı durumları ortaya koymuştur.
Bu saldırganlığın amacı ülkeleri tehdit etmek ve bölgeyi bölerek egemenlik altına almaktı. Buradaki dayanışmanın ne ölçüde güçlü olduğunu görebiliyoruz. Saldırganlığın Nabucco projesini ortadan kaldırmaktı. Bu proje Ağustos ayındaki olaylardan sonra daha da fazla ivme kazandı. Bizim ülkemiz son derece canlı bir ülkedir. Biz her ne kadar bu saldırının kurbanı da olsak enerji ile politikayı birbirine karıştırmadık.
Daha önce bir öfke oldu. Zaman zaman hiç ilerlemeye olmayacığını düşündük bu kuşku duyan odaklar projelerle ilgili olumsuz propagandalar yaptılar. Bu proje sağduyu kazandı ve bizim ülkelerimiz bundan kazançlı çıkacaktır. Hepinizi bu sürecin yeniden canlanması noktasında hepinizi burada tebrik etmek istiyorum ve İpekyolu'nun yeniden canlanması bölgedeki tüm ülkeler için başarılı olacaktır. Çünkü onlar çok önemli yenilikçi ve modern çağdaş bir öngörüyü paylaştılar. Şu da çok önemli Azerbaycan mesela her zaman büyük bir rol oynamıştır. İtici rol oynamıştır. AB komisyonunda çok çalışmıştır.
Avusturya Başbakanı Werner Fayman : Öncelikli olarak Başbakan Erdoğan'a teşekkür ediyorum. Kendisi bizi bu tarihi toplantıya davet etti. Bizim için önemli olan enerjilere sahip olmamız gerekiyor. Diğer taraftan mevcut kriz bizim insiyatiflerimizi zedelememiştir. Bizim çok büyük bir enerji arzına da ihtiyaç var. Nasılsa gazımızı var demiştik geçmiş yıllarda artık bu devir hepimiz için kapanmıştır. Tüketiciler yeterince ısınma için enerji bulamamaktadır. Nabucco'nun amacı doğalgaz kaynaklarının çeşitlendirilmesidir. Önümüzdeki dönemlerde Mısır gibi ülkelerde bu kaynaktan yararlanabilir. Avusturya'daki enerji tedarikçileri genelde çok büyük yatırımlar yaparlar. Nabucco aynı zamanda işbirliği anlamına gelmektedir. Nabucco projesi bir başka ülkedeki yatırımları desteklemek anlamına da gelmektedir. Yeni tedarikçilerin geliştirilmesi de gerekmektedir. Bazı insanlar fosil yakıtların yerine geçebilir derler. Enerji kaynakları önümüzdeki dönemlerde giderek artacaktır. Doğalgaz ve fosil yakıtları önemini koruyacaktır. Doğalgaz dediğimz zaman şuanda fosil yakıtları içerisinde en iyi performansa sahip doğalgazdır. O yüzden siz ister beğenin ister beğenmeyin önümüzdeki dönemde mutlaka fosil yakıtlarını da en uygun şekilde kullanmamız gerekecektir. Bizim amacımızda fosil yakıtlarla yenilenebilir enerjiyi birarada kullanmak. Buna imkan veren herkese çok teşekkür etmek istiyorum.
Bulgaristan Başbakanı Sergei Stanishev: " Öncelikle Sayın Başbakan Erdoğan'a gerek daveti gerekse böyle bir törene ev sahipliği ve misafirperverliği için teşekkür ederim. Şuan çok büyük bir aşama kaydediliyor. Gerçekten hiçbir şekilde hukuki çerçevede de bir ayırım yapılmamaktadır. Bu ülkedeki vatandaşların refahını arttıracaktır. Politik cesaretleri takdir ettiğimi belirtmek istiyorum. Bu Türkiye'nin AB üyeliğine yeni bir perspektif kazandıracaktır. Avrupa imar ve Kalkınma Bankası'nın çabalarına da çok teşekkür ediyorum. Bizler Bulgar Hükümetleri ve vatandaşları çok kötü bir tecrübe yaşadılar. Bulgaristan bu projenin başarısı için durmaksızın çalışacaktır. Mükemmel bir iş başarıldı. Hazar havzasınında katılımı çok önemlidir. Şimdi artık önemli olan birleştirici hedefler bulabilmektir. Entegre ve likit bir hedefin bulunmasına imkanlar sağlayacaktır. Bizim bölgemiz Avrupa'nın tek bölgesi değildir.
İmzalar atıldıktan sonra devlet başkanları açıklamalarda bulundu.
Başbakan Erdoğan : "Bugün tarihi bir gün. biraz önce devlet ve hükümet başkanları olarak Nabucco projesini imzaladık. Bu anlaşma ile birlikte taraf devletlerin bir ortak bildiriye AB Komisyon Başkanı Sayın Barosso ile birlikte imzaları attık. Bu vesile ile taraf devletleri tebrik etmek isityorum. Nabucco uzun yıllardır üzerindekonuşulan bir projeydi. Projenin hukuki alt yapısının tamamlanmasına yönelik ilk adımı atmış bulunuyoruz. Bu aşamaya uzun müzakereler sonunda gelinebildi. Müzakereler üzerinde yapıcı ve kolaylaştırıcı rol nedeniyle Sayın Barosso huzurunda da AB'ye teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Nabucco projesi Avrupa'nın artan enerji talebine orta vadede katkı sağlayacaktır. Projenin ilk yıllarında Azeri gazının taşınması ön görülüyor sonraki aşamalarda ise Türkmenistan Irak, Suriye, Mısır ve Sıvılaştırılmış doğalgazın yani LNC gazıyla da Katar doğalgazının devreye girmesi temennizimizdir. Şartlar elverdiği takdirde belki İran ve Rusya gazının da taşınması mümkün olacaktır. Nabucco sayesinde geniş bir coğrafyada kaynak ve transit ülkelerle tüketici ülkeler arasında uzun soluklu bir işbirliği süreci başlatılmış bulunuyor. Türkiye ise bu coğrafyanın tam ortasında yer alıyor. Köprü görevi gören ülkemiz enerji alanında tarihi misyonunu yeniden üstleniyor. Proje medeniyetlerin buluşması anlamında farklılık kazanıyor. Türrkiye olarak bu hattın tam ortasında bulunmaktan ve kıtalarla kültürleri buluşturmaktan onur duyuyoruz. Türkiye'nin önemi sadece ortada bulunmaktan kaynaklanmıyor. Enerji stratejimizin içerdiği hedeflerin AB hedefleriyle örtüşmesi ve diğer ortaklarımızla yürüttüğümüz projeler bu güvenilirliği pekiştirmiştir. Dost ve müttefik Azerbaycan ve Gürcistan ile yürürlüğe giren BTC boru hattının ve 2007'de sevkiyata başlatılan BTE hattıda Türkiye'ye duyulan güvenin somut göstergesidir. Ben Nabucco projesinin tam üyelik yolunda ilerlediğimiz AB'ye yeni bir boyut getirmesini temenni ediyorum. Özellikle Irak'ın vermiş olduğu destek sağlamış olduğu katkı bizler için ayrı bir güç kaynağı olmuştur. Irak yönetimine de bu vesile ile çok çok teşekkür ediyorum. Nabucco'nun imzalanmış olması ile hukuki altyapı çalışmalarının sona erdiği anlamına gelmemektedir. Hukuki alt yapı çalışmalarına paralel olarak boru hattına paralel olarak çalışmalar sürüyor. Projenin hayata geçirilmesine yönelik adımlar atıldıkça kaynak ülkelerinde Nabucco'ya olan ilgisinin artacağını düşünüyorum. Nabucco üzerinde emeği geçenlere bir kez daha teşekkür ediyorum. Bugün burada bu önemli anı paylaşan tüm katılımcılara şükranlarımı sunuyorum.
Bulgaristan Başbakanı Stanişev: "Bende teşekkür ediyorum. Hatırlayalım Nabucco hakkında ilk fikir doğduğunda ne kadar zaman geçti ve biz ne kadar süre sonra bu noktaya geldik. Biz bugüne gelene kadar çok zaman geçti. Bu projenin bir kilometre taşı. Projeye katılan tüm ülkelere çok teşekkür ederim. Bu son derece uzun süren ve zorlu süreçte katkıda bulunan tüm kurumlara teşekkür ederim. Bu son derece öncü bir model. Kamu ve özel sektör işbirliği bu kadar büyük bir ölçekte gerçekleştiriliyor. Elbette Nabucco projesine şüpheyle yaklaşanlar bulunmaktadır. Şu aşamada geldiğimiz nokta bu başarımız hoşgörü, işbirliği, mali kuruluşlarla ve doğalgaza nabucco sayesinde kavuşacak olan ülkelerle işbirliğinin göstergesidir. Çok güzel bir alt yapıyı oluşturduk. Bundan sonra çalışmalarımız yavaşlamayacak daha fazla çalışmamız lazım ki bu ortak çabamız hayata geçirilebilsin. Şunu hatırlıyorum birisi Nabucco ne demişti ve bu imaj uzun süreler boyunca devam etti. Hala nabucco'dan şüphelenen taraflara şunu söylemek istiyorum. BTC projesinde de benzer şüpheler olmuştu. Çünkü BTC başlangıcında yeterli petrol olmadığı söylenmişti. Bu aslında ilk kez gerçekleşmiyor. Bulgaristan her zaman Nabucco'nun destekçisi olmuştur. Ortak çıkarlar çerçevesinde beraber çalışmaları son derece önemlidir. Ülkem Bulgaristan AB'nin son derece aktif bir üyesidir ve Enerji güvenliği konusunda son derece etkiniz, amacımız çeşitlendirme. Böylelikle hem ekonomimiz hem AB üyeleri büyük bir güç kazanacaktır. Bir kez daha hepimizi teşekkür ediyorum özellikle de Sayın Başbakan'a gösteriği misafirperverlik ve önderliği için teşekkür ediyorum."
Avusturya Başbakanı Faymann: "Sayın Başbakanlar ben bir kez daha Sayın Erdoğan'a teşekkür etmek istiyorum. Avusturya için çok önemli bir proje. Avusturya'da çok önemli bir anlaşma. Şunu söylemek istiyorum belki iki farklı şey söylemek istiyorum. Doğalgaz petrolden daha fazla bulunuyor. Önümüzdeki on yıllarda hatta toplam AB'nin toplam ihtiyacının üçte birini karşılayacak. Alt yapıya her zaman için ihtiyacımız olacak. Özellikle de enerji tedariği için ihtiyacımız olacak. GÜvenlik ve tedarik dediğimiz zaman doğalgazın depolanması söz konusu ve önemli bir konu. Niyetimiz Nabucco boru hattı sisteminin son model bir depolama tesisi kurmak ve bir merkez oluşturmak. Bu da tabii ki bölgedeki enerji güvenliğine katkıda bulunacak. Nabucco bizim için işbirliği demektir. Bütün ek kaynaklar ve rotalarında geliştirilmesi lazım. Şunu da görüyoruz ki gelecek için önemli bir rota var. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kombine edilmesi. Doğalgazın depolanması konusunda da çok önemli. Güneş enerjisine veya rüzgar enerjisine sırtımızı dayamak yetmeyebilir. Bildiğimiz enerji kaynaklarının rüzgar ve güneş enerjisi gibi bu yenilenebilir enerjileri de mutlaka eklememiz lazım. Bu yenilenebilir enerji kaynakları her zaman yetmeyebilir. Burada bulunmaktan gurur duyuyorum. Bu proje içinde çok iyi bir gelecek olduğuna inanıyorum"
Macaristan Başbakanı Gordon Bajnai : "Teşekkürler Sayın Başbakan sözlerime öncelikle Sayın Başbakan'a ve Türkiye halkına teşekkür etmekle başlamak istiyorum. Bu proje sadece o boru hattına gaz pompalamakla ilgili olmayacak. Oldukça kompike bir proje. AB'nin yeni üye devletleri ve gelecekteki üye devletleri burada görüyoruz. Bu nokta beni şuraya getiriyor. En son yaşadığımız krize dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu projede ilk çıkış noktasınında çok ötesine gidiyor. Son olarak hükümetimiz adına şunu söylemek istiyoruz biz en başından itibaren bu projenin destekçisiyiz. Bu aşamadan sonra proje destek anlaşmalarının imzalanması için desteğimiz olacak. İvedilikle bu anlaşmaların imzalanmasını istiyoruz. Ülkeler içerisinde en üst düzeyde bir Nabucco izleme projesinin oluşturulmasını istiyoruz.
Romanya Başbakanı :"Enerji güvenliği en önemli sorunlardan birtanesidir. Uzun vadede ancak bu şekilde bu zorlukların üstesinden gelebiliriz. Bu noktada Nabucco projesi gerek kaynakların ulaşım noktalarının çeşitlendirilmesini sağlıyor ve bu noktada enerji güvenliğini sağlamak konusunda bir katkı sağlıyor. Nabucco etkili ve diğer bölgedeki girişimlere kıyasla çokta maliyeti etkin bir proje. Gerekli cazibeye sahip bir proje. Bu nedenle belirli bir kişiye veya bölgeye ait değil. bugün burada devlet başkanlarımız ve diğer taraftan Avrupa Komisyonu7nun şuandaki ve sonraki başkanı da burada. Çok katkı sağladılar. Nabucco doğalgaz projemize çok destek verdiler. Romanya güvenilir bir ortak olmaya devam edecektir. AB'nin üye devleti olarak gerek transit ülkelerle gerekse tedarikçi ülkelerle de anlaşmalar yapacaktır.
AB Dönem Başkanı Barroso : " Teşekkür ederim sayın Erdoğan, sayın Devlet Başkanları. Bugün çok önemli bir gün aynı zamanda Türkiye'nin ötesindeki ülkeler içinde önemli bir gün. Herşeyden önce bu konudaki şüphecilere inanmayanlara hitap etmek istiyorum. İnsanlar ilk başta bu projenin ilerlemeyeceğini söylemişti hatta müzakerelerin durma noktasına geldiğini düşünüyordu. Bu olası bir proje değil. Hiç kimsenin vazgeçemeyeceği bir projeden bahsediyoruz. Sayın Erdoğan'ın katkılarını bir kez daha teşekkür ediyorum. Nabucco boru hattı gerek Avrupa için gerekse Türkiye için önem arzediyor. Biz bu noktada olası tedarikçilere gereken garantiyi vermek istiyoruz. Biz AB olarak bu gazı almaya talibiz. Bir kez daha Ankara'da bulunmaktan mutluluk duyduğumu belirtmek istiyorum. Bizle bu insiyatiften çok memnuyet duyuyoruz.
