KAYNAK : Haber Vitrini
Petrol İhraç eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) dünkü toplantısında üretim artışı kararı almaması, kartel üyelerinin varil başına 30 dolara dayanan petrol fiyatlarının keyfini çıkarmak istediğini gösteriyor.
Bununla birlikte sektör uzmanları, bu keyfin kısa süreceğini, uzun vadede işlerin kartel aleyhine döneceğini düşünüyor.
Petrol fiyatlarının yükselmesi illk bakışta ve kısa vadede OPEC'in yararına olsa da, uzun vadede bir çok bakımdan sürdürülemez hale geliyor.
Uzmanlar, petrol fiyatlarının bugünkü düzeyini korumasının, petrole olan talebin azalmamasına bağlı olduğunu vurguluyor. Varil başına 30 doları aşan fiyatların dünya ekonomisinin yavaşlamasına neden olabileceğini hatırlatan uzmanlar, bu durumda ise talebin bugünkü düzeyini koruyamayacağına dikkat çekiyorlar.
Korkulan olmasa, yani dünya ekonomisi hız kesmeyip petrole olan talep gücünü korusa bile, bu OPEC için işlerin yolunda gideceği anlamına gelmiyor.
Yüksek fiyatların üretim maliyetleri OPEC'den daha yüksek olan Rusya, Kazakistan ve Batı Afrika ülkeleri gibi rakip üreticileri üretimlerini artırmaya teşvik edeceğini belirten uzmanlar, bu durumun OPEC'in pazar payını ve dolayısıyla gelirlerini azaltacağını ifade ediyor.
Şimdiden başlayan ve Rusye, Angola gibi OPEC dışındaki ihracatçıların pazar paylarını genişleten bu durum, OPEC'in örgütsel bütünlüğünü tehlikeye atacak tepkileri güçlendirecek.
OPEC üyesi Cezayir ve Nijerya öteki üyelerin tersine üretim kotalarının artırılmasını istiyor. Rakiplerin pazar paylarını genişletmesi bu ülkelere talepleri için daha güçlü argümanlar vererek OPEC içindeki görüş ayrılıklarını keskinleştirecek.
Bu yüzden uzun vadede, OPEC'in ve en etkili üyesi Suudi Arabistan'ın iki tercihten birini seçmesi gerekecek: Ya fiyatları yüksek tutup pazar payının azalmasına seyirci kalmak ya da fiyatları düşürüp yüksek maliyetle petrol üreten ihracatçıları ele geçirdikleri pazarları terk etmeye zorlamak.
Petrolün bir varilinin üretimi Suudi Arabistan'a yaklaşık 1 dolara mal olurken, OPEC üyesi olmayan ihracatçıların çoğunluğu için bu maliyet 10-15 doları buluyor. Bu nedenle, OPEC'in resmi fiyat hedefi olan 22-28 dolar aralığı bile, üretim maliyeti yüksek üreticilerin pazara doluşmasına yeterli oluyor.
Bu rakipleri pazardan uzaklaştırmanın yolu ise fiyatları 15 dolar civarına düşürmek. Ama, başarı şansı kesin olan bu rekabet stratejisini uygulamak ekonomik olarak olanaklı olsa da siyasal ve toplumsal nedenlerden ötürü öyle kolay değil.
Suudi Arabistan'ın halkını alıştırdığı sosyal devlet uygulamalarını finanse edebilmesi için petrolünün varilini en a 20 dolar civarında bir fiyattan satması gerekiyor. Bunun altındaki fiyatlar dış rekabette zafer getirs bile içerdeki toplumsal ve siyasal bedeli yüksek olacak.
Özetle, petrol fiyatlarının bugün ulaştığı yüksek düzey, alıcılar kadar satıcıları da kara kara düşündürüyor.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:10
