Türkiye Barolar Birliği, Danıştay Genel Kurul Toplantı Salonu'nda ''Bilgi Edinme Hakkı'' konulu panel düzenledi.
Panelin açılışında konuşan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok, Türk hukuk sisteminde bilgi edinme hakkının kullanılması sürecinde, dar ve öznel boyutu teşkil eden Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun'a işlerlik kazandırılmaya çalışıldığını söyledi.
TBMM Dilekçe Komisyonu dışında ''kişisel veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetlerin'' özellikle yönetim nezdinde gerekli ilgiyi göremediğini, yasaya rağmen eski vurdumduymazlığın devam ettiğini ifade eden Özok, ''Pek çok hak gibi Avukatlık Kanunu'nda sınırları belirlenmiş 'bilgi ve belgelerin' incelenmesi hakkı pek çok nedenle kullanılmaz haldedir'' diye konuştu.
Avukatlar için söz konusu olan bu olumsuz tablonun, kendilerini bilgi edinmek isteyen vatandaşlar açısından da kaygılandırdığını ve karamsarlığa ittiğini anlatan Özok, şöyle konuştu:
''Burada söz konusu olan kamu görevlilerinin gerçekten kanunun saydığı ilkelere, demokratik ve şeffaf yönetim gereklerince eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine bağlılıkları ve inanmaları noktasında düğümlenmektedir. Yasal olanakların uygulamaya yansıması ve gün ışığında yönetime kavuşmamız bu inançla mümkün olabilecektir.''
''238 YIL GECİKTİK''
''Anayasa ve İnsan Hakları Bağlamında Bilgi Edinme Kanunu'' konulu oturumun başkanlığını yapan Basın Konseyi Başkanı Oktay Ekşi, yasanın, birdenbire kabul edildiğini, bu nedenle yasa hakkında bilgi sahibi olunamadığını söyledi.
Türkiye'nin bazen çok geride kaldığını, beklenmeyen sırada da hızla ilerlediğini ifade eden Ekşi, ''Hızlı gittik diyoruz, ama bilgi edinme hakkı İsveç'te 1766'ta vatandaşlara tanınmış bir haktır. 238 yıl gecikmiş haldeyiz. Türkiye'de demokrasi neden kötü de İsveç'te iyi, bu küçük örnek ortaya koyuyor'' dedi.
AK Parti Bursa Milletvekili Yalçınbayır da konuşmasına, TBMM'de görüşmeleri devam eden Anayasa değişikliği paketini anımsatarak başladı.
''Böyle bölük, pörçük Anayasa yapılmaz. Ülkenin yeni bir Anayasa'ya ihtiyacı vardır'' diyen Yalçınbayır, anayasaların zamanın ürünü olduğunu, zamanın da demokrasinin, insan haklarının, hukukun üstünlüğünün yaşama geçirilme zamanı olduğunu söyledi.
Türkiye'nin, İnsan Hakları Evrensel Sözleşmesi'ni 1954 yılında kabul ettiğini anımsatan Yalçınbayır, ''Aradan tam 50 yıl geçti. Altına imza attığımız bu sözleşmeler bizi bağlar'' dedi.
Yalçınbayır, değişikliklerin çağdaşlaşma adına yapıldığını, AB'nin bu süreci hızlandırma rolünü üstlendiğini ifade ederek, ''Dün yapamadığımızı, bugün de yapamıyoruz, yarını da çağıramıyoruz'' diye konuştu.
'USUL, ASILDAN DAHA ÖNEMLİ''
Yalçınbayır, şöyle konuştu:
''Böyle bir anayasa yapım tarzı olmaz. Halkı derinden etkileyen kanunların yapımında, 'Biz çoğunluğa sahibiz, bu kanunları geçiririz' demekle olmaz. O tartışma süreci bir çok katkılar sağlar. Aynı zamanda bir eğitim rolü de üstlenir.
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu da bunlardan birisidir. Türkiye'de konuşulmayan hiç bir şey yok. Ama bunların yapılma usulü belirlenmiyor. Usul, asıldan daha önemlidir. Anayasa'nın içeriğinden daha ziyade eğer usul üzerinde birleşebilirsek, temel kanunlarda usul üzerinde birleşebilirsek, bunların değiştirilmesini de aynı nezaketle yapabiliriz.'' Dilekçe hakkının kullanılmasına ilişkin kanunun uygulanmayan bir kanun olduğunu ifade eden Yalçınbayır, dilekçe hakkının bilgi edinme hakkının en önemli vasıtası olduğuna işaret etti.
TBMM Dilekçe Komisyonu'na, komisyonun kurulduğu 10 Kasım 1984 tarihinden 24 Ekim 2000 tarihine kadar toplam 14 bin 768 başvuru yapıldığını belirten Yalçınbayır, ''Oysa bugün neredeyse bir günde bu kadar kişi Meclis'e geliyor'' dedi.
Vatandaşların, Cumhurbaşkanlığı'na verdikleri dilekçenin TBMM'ye verdikleri dilekçeden daha fazla olduğuna işaret eden Yalçınbayır, ''Sayının fazlalığı güven duygusunu ortaya çıkarıyor. Siyaset kurumuna, siyasetçiye güvenin azaldığı, belli kurumlara arttığı bir süreci yaşıyoruz'' diye konuştu.
CHP Adana Milletvekili Ziya Yergök de Bilgi Edinme Kanunu yasalaşma süreci hakkında bilgi verdi.
Kanunun, AK Parti ve CHP milletvekillerinin desteğiyle, tam bir mutabakat halinde kabul edildiğini anlatan Yergök, kanundan yararlanılabilmesi için vatandaşa bilgi edinme hakkının anlatılması gerektiğini söyledi.
Yergök, bu yasayla halkın devleti denetiminin kolaylaşacağını ifade ederek, halkın, yasanın sınırları çerçevesinde bilgi sahibi olacağını kaydetti.
Ziya Yergök, bilgi edinme hakkının 50'ye yakın ülkede bulunduğu ifade etti.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:09
