YOLSUZLUK KOMİSYONU HAVA KUVVETLERİ'NE ALINAN AWACKS UÇAKLARINI SORUŞTURMA KAPSAMINA ALDI

‘Ticarî sır’ gerekçeleriyle bazı hayati belgelere ulaşamayan Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, Türk Hava Kuvvetleri için 1,5 milyar dolarlık Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı (AWACS) alımıyla ilgili iddiaları mercek altına alırken de ‘yabancı sır’ kavramına takıldı. Savunma Sanayii Müsteşarlığı’ndan bilgi isteyen Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu’na, ‘yabancı uyruklu firmanın ticari sırrına girebilir’ gerekçesiyle tatmin edici cevap verilmedi. Müsteşarlık talep edilen bazı belgelerin gönderilmesi halinde firmanın müsteşarlık hakkında maddi ve manevi tazminat taleplerinin gündeme gelebileceğini belirtti. Tartışma, Türkiye’nin Ege’de Yunanistan’dan gelebilecek tehdide karşı önlem olarak AWACS’lardan alma niyetini ortaya koymasıyla başladı. Bu çerçevede, 57. Hükümet döneminde, Savunma Sanayii İcra Komisyonu’nun 17 Mayıs 2000 tarihli kararına dayanılarak Amerikan Boeing firmasından AWACS uçağı alınmasına karar verildi. Alım anlaşması 2002’de imzalandı. Abdullah Gül başbakanlığındaki 58. Hükümet’in de alımı onayladığı anlaşma, usulsüzlük iddiaları yüzünden ancak bu yılın nisan ayında yürürlüğe girebildi. Uçak alımı, Genelkurmay’ın isteği üzerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın onayıyla gerçekleşti. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ün, “ABD’ye jest için aldık.” dediği ileri sürülen AWACS anlaşmasına ilişkin tartışmalar da, bunun ardından alevlendi. Bu noktada şu iddialar gündeme getirildi: “Amerikan Boeing firması, anlaşmadaki yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmedi ve fiyat ayarlaması (eskalasyon) yoluyla Türkiye için ek fiyat farkı oluştu. Böylece, 1 milyar 85 milyon dolar olarak imzalanan anlaşmanın bedeli, yürürlüğe sokulana kadar yaşanan gecikme yüzünden 1,5 milyar dolara çıktı. Teminat mektubunda Türkiye’nin çıkarları korunmadı. Teknoloji transferine kısıtlama getirildi. Yerli katkı oranı yüzde 18 yerine yüzde 12’de kaldı.” Bu iddiaları mercek altına alan Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, gönderilen bir yazıyla Savunma Sanayii Müsteşarlığı’ndan bilgi ve belge istedi. Komisyon, ayrıca AWACS anlaşmasında uygulanan fiyat ayarlaması iddialarını da sordu. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül adına Savunma Sanayii Müsteşarı Prof. Dr. Ali Ercan imzalı cevapta, Boeing firmasının ticari sırlarına vurgu yapıldı. Cevapta, şöyle denildi: “Talep edilen bilgi ve belgelerin gönderilmesi, yabancı uyruklu bir firmanın ticari sır niteliğindeki bilgilerinin açıklanması anlamına gelebilmesi ve firma tarafından müsteşarlığımız hakkında maddi ve manevi tazminat taleplerine yol açabilme ihtimali dikkate alınarak komisyonunuza gönderilememektedir.” Bu cevaptan tatmin olmayan komisyon, isteklerini içeren ikinci bir yazıyı söz konusu müsteşarlığa gönderdi. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:12