Yozgat böyle seçim yarışı görmedi
"Yıllardır Yozgat'tayım, böyle ilginç bir seçim görmedim."
Yozgat'ta yerel seçimlerle ilgili kiminle konuşsak, buna benzer yorumlarda bulunuyor.
Türkiye'de milliyetçi-muhafazakâr siyasetin kalesi olarak bilinen ve İç Anadolu'nun siyasi eğilimlerini anlamak için önemli görülen Yozgat'ta bu seferki seçimlerin "en ilginç yanı", AKP'li mevcut belediye başkanı Kazım Arslan'ın belediye başkan adayı gösterilmemesi üzerine bağımsız aday olarak seçimlere giriyor olması.
Cumhur İttifakı'nın partileri AKP ve MHP'nin şehirde ayrı adaylarla yarışması da rekabeti artırmış durumda.
Bütün bunlar, AKP'nin 2018 seçimlerinde şehirde yaşadığı kan kaybıyla birlikte düşünüldüğünde ortaya, partiyi gerçek anlamda test eden bir seçim yarış manzarası çıkıyor.
Yeni aday AKP'nin oy kaybını tersine çevirir mi?
24 Haziran 2018'deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Yozgat'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 75,5 gibi yüksek bir oy oranına erişmişti.
Aynı gün yapılan milletvekili seçimlerinde ise AKP yüzde 53,4, MHP yüzde 24,7 oy aldı.
Bu, Erdoğan'ın şehirde yüksek derecede popüler olduğu ancak iktidar partisinin bir önceki seçimlere kıyasla oylarının yaklaşık yüzde 11 düştüğü, MHP'ninkinin ise yüzde 12,5 arttığı anlamına geliyor.
Erdoğan'ın 24 Haziran'dan sonra özellikle Yozgat ve Ankara'daki oy kaybına şaşırdığını parti içi toplantılarda dillendirdiği kulislere yansımıştı.
AKP, yerel seçimlerde bu düşüşü tersine çevirme peşinde. Ancak, bağımsız aday ve MHP'yle ittifak yapılmaması, partinin şehirde çok özel bir çalışma yaptırmasını gerektiriyor.
AKP'nin seçimlerdeki adayı, Refah Partisi kökenli, genç bir siyasetçi olan Celal Köse.
MHP'ninki ise 1989-2002 yılları arasında şehrin belediye başkanlığı yapıp, 22. dönemde de Yozgat milletvekilliği yapan Mehmet Erdemir.
CHP ile İYİ Parti'nin ortak adayı, İYİ Partili Metin Özışık. Ancak belediye başkanlığı yarışının asıl olarak AKP'li Köse, MHP'li Erdemir ve bağımsız aday Arslan arasında geçmesi tahmin ediliyor.
'İlk kez bir taraf güçlü diyemiyoruz'
Yozgat Merhaba Gazetesi sahibi Mehmet İhsan Varol, bu seçimlerde geçmişe kıyasla sonuçları tahmin etmenin zor olduğunu söylüyor:
"Bu seçimler bir ilk. Bundan 15 yıl önce MHP'nin kalesi olarak görülen bir yer sonra AK Parti'nin kalesi oldu. Ama bu kez bir taraf güçlü diyemiyoruz.
"AK Parti'nin koyduğu aday yeni bir yüz, yıpranmamış bir yüz. Bu çok büyük artı getiriyor. Kazım Başkan ne kadar iyi işler yapmış olursa olsun bir tarafta yıpranmışlıkları var. Mehmet Erdemir MHP döneminde belediye başkanlığı yapmış, unutulmuş ve eskimişliği var. Ama güçlü bir MHP tabanı da var.
"Şehirde en çok kızılan şey, AK Parti'nin mevcut teşkilat yapılanması ve vekilleri. Bağımsız aday bunu çok iyi kullanıyor. Bu aday, 'Bu vekil sıralamasını yaptığınız için, bu teşkilat olduğu için dört vekilden iki vekile düştük, benim bir kabahatim yok. Benim Erdoğan'la, AK Parti davasıyla hiçbir sorunum yok, sorunum beni trenden atanlarla' diyor.
"Parti de anketler yaptırdı. Dört vekilden iki vekile düşmesi sonrası parti merkezi, belediyenin de çalışmalarının bir sıkıntı verdiğine karar verdi ve bir değişiklik yapmak istedi."
Varol, her şeye rağmen AKP'nin bazı avantajları olduğunu ekliyor:
"AK Parti çok büyük bir kitle partisi. Mahalleye ya da köye gittiğimiz zaman yaşlı insanlar 'Ben Recep Tayyip Erdoğan'a oy vereceğim' diyor. 'Ben ampule oy vereceğim' diyor. Belki merkezdeki esnafta bu bilgi var ama kenar mahallede bu iş tamamen AK Parti ve MHP arasında dönüşüyor.
"Üç aday arasında yarış yaşanıyor ama son günlerde AK Parti bütün teşkilatlarını sahaya sürdü ve insanları ikna etmeye başladılar. O yüzden AK Parti bir adım önde."
'Oyum Tayyip'e'
Peki Yozgat sokaklarında nasıl bir hava var?
Şehirde, bu üç adayın da yoğun bir kampanya yürüttüğü görünüyor.
Bir kahvede konuştuğumuz Mehmet Cansever, "Hem AK Parti hem MHP'yi seviyorum ben, ikisinden başkasına da vermem" diyor.
Oyunu ise "Celal Köse (AKP adayı) yakın hemşehrim, hem de seviyorum. Namuslu biridir. Hem MHP'li adayı denedik, bir de bu arkadaşı deneyelim" diyerek AKP'li Köse'ye vereceğini belirtiyor.
Sonra da ekliyor Cansever:
"Oyum Tayyip'e ve Celal Köse'ye."
Bağımsız aday çalışması: 'Bu bir halk harekâtı'
Lise Caddesi'ndeki bağımsız aday standına yoğun bir ilgi var. Reyhan Eroğlu bağımsız aday çalışmasının gönüllülerinden.
Eroğlu, "Bu, Yozgat'ta bir ilk" dediği bağımsız adaylık sürecini anlatıyor:
"Bu bir ilk. Şu anda belediye başkanı olan Kazım Başkan, AK Parti'den. Biz onun tekrar aday gösterileceğini düşünüyorduk; çünkü hakikaten Yozgat için, belki son 30-35 senede yapılmayacak şeyleri çok muazzam şekilde yaptı. Konaklar, caddeler, sosyal yaşam alanları… Yani Yozgat'ı bir nevi, köyden şehre doğru taşıdı. Köy kültüründen çıkıp da bizi şehir kültürüne alıştırdığı için onu çok seviyoruz.
"AK Parti'den aday gösterilmeyince de doğal olarak bir tepki oldu. Yozgatlı olarak başkana çok baskı yaptık, 'Siz mutlaka aday olmalısınız, Yozgat sizinle en az iki dönem daha götürmeli' diye. Kendisi hemen hemen bir aya yakın sessiz kaldı. Ama baktı ki Yozgatlı onun arkasında, 'ben de bağımsız olarak sizin arkanızdayım' dedi.
"Bu Yozgat'ta ilk defa yaşanıyor. Daha önceki seçimlerde banko bilinirdi. Belki son 50 yıldır ilk kez yaşanacak. Yoğun bir destekçisi var. Yozgatlı gerçeği gördü. Yürekten sevdalı olanı da biliyoruz, koltuk için oturanı da biliyoruz."
İsmini vermek istemeyen başka bir gönüllü ise "Ben fanatik derecede Erdoğan'ı, reisi seviyorum, AK Partiliyim" diye tanıtıyor ve ekliyor:
"Ama Yozgat'ın iki tane milletvekiliyle sorunu var. İnsanlar, Yozgat'ı ihmal eden bu insanlara bir ders vermek için, yanlış aday seçimine dur demek için bir halk harekatı başlattı."
MHP'li seçmen: Koyu MHP'liyim, Cumhur ittifakına karşıyım
Kentte geleneksel olarak MHP'nin ciddi bir gücü var. MHP-İYİ Parti ayrışmasında da ana kitlenin MHP'de kaldığı anlaşılıyor.
Oyunu MHP'ye vereceğini söyleyen Yüksel Karaduman Cumhur İttifakı'na da karşı olduğunu söylüyor:
"Ben MHP'liyim, MHP'nin tabanındayım. Tavandakiler anlaştı ama tabandaki MHP'linin anlaştığını düşünmüyorum. Ankara'da, büyükşehirlerde hayatta Cumhur ittifakını desteklemem. Ama MHP'nin tek başına aday çıkarttığı yerde de MHP'yi desteklerim. Kendi partimin aday çıkardığı yerde kişiye bakmam. Ülkücüyse, milliyetçiyse oyumu veririm.
Karaduman, Cumhur İttifakı'na neden karşı olduğunu şu sözlerle anlatıyor:
"İçime sinmeyen çözüm süreci. Oslo olsun, Habur olsun, Cumhurbaşkanımızın Diyarbakır'daki söylemleri olsun... Bir de ben MHP'li olarak, bu zillet ittifakı söyleminden tamamen nefret ediyorum. Bu milletin çocuklarına zillet, illet dememesi lazım, bundan dolayı sinirleniyorum. Şunu da unutmayın, birçok MHP'li arkadaşım bu zillet, illet sözünden onlara oy vermeyecek. Karşı tarafı rencide etmeyeceksin.
"Kazım'ın (bağımsız aday) buradan aday çıkması, MHP için büyük bir avantaj. Kazım MHP'lilerin oyunu hayatta alamaz. AK Parti'ye verenler Kazım'a vereceğim diyor. Kazım ciddi bir biçimde AK Parti'yi böldü. Ben Eskipazar'danım, orada kime sorsam 'Kazım'a vereceğim' diyor. Kazım AK Parti'nin oyunu bölecek ve bu da MHP'nin avantajı."
CHP'li genç: Partide karargâh kurup bomba yaptığımızı falan sanıyorlar
İYİ Parti ve CHP'nin kampanyası ise belediye meclis üyelerine ağırlık vermiş izlenimi veriyor.
CHP'li Burhan Osman Akça ise Millet ittifakı adayı Metin Özışık'ın da şanslı olduğundan emin:
"Metin ağabeyin de belediye başkanlığında şansı var. Yozgat'ta tanınan ve sevilen bir isim. Ben şöyle düşünüyorum. AK Parti ve MHP normalde ittifak yapıyor. Bağımsız aday da zaten AK Partiliydi. Fark eden bir şey yok. Üçü de aynı sonuçta."
Çalışmaları sorduğumuz Akça, Yozgat'ta "CHP'li olmak zor iş" diyor ve gülerek anlatıyor:
"Parti binasında karargâh kurup, örgüt kurup, silahlanacağımızı falan düşünüyorlar. Diyorlar da bunu. Arkadaşlarımdan da duydum. CHP'ye gidiyorum, 'Ne yapacaksın orada, teröristlere mi yardım edeceksin' diyorlar. Gidiyoruz, çay içiyoruz orada, arkadaşlarımı da götürdüm.
"Yozgat'ta CHP'li olmak zor iş. Öncelikle kendini kabul ettirmek zor. En başında, insanların önyargısız bakmasını sağlamak bile imkânsız gibi bir şey. 'CHP, HDP'yle birlik, ikisi de dağdan çıkma' diyorlar. Atatürk'ün kurduğu bir parti bu, bundan ne zarar gelebilir ki?"
Akça bununla birlikte 'bazı şeylerin değiştiğini de' söylüyor: "Ekonomi kötüye gitmeye başladı, ülkenin durumu kötüye gitmeye başladı, insanlar başka bir seçenek aramaya başlıyorlar."
'İlk defa bu kadar kararsız kaldım'
Yozgat'ta konuştuklarımızdan bir bölümü ise kararsız.
"Üç aday da samimi arkadaşlar, pırlanta gibi insanlar" yorumunu yapan Yusuf Kadri Gündüz ve Altan Karslıoğlu, kararsızlar kitlesi içinde.
Gündüz ve Karslıoğlu kendileri gibi büyük bir kararsız kesim olduğunu söylüyor.
Karslıoğlu, "Çok arada derede. Böyle bir seçim de görmedim ben. Yozgat'ta bu ilk kez oluyor. İlk defa bu kadar kararsız kaldım", Gündüz, "Kazım Bey bağımsıza dönünce kararsız olanların sayısı arttı" diyor.
Karslıoğlu, "Eğer AK Parti Kazım'ı aday gösterseydi açık ara kazanırdı. Üç adayı da tanıyoruz, hepsi can ciğer arkadaşımız. Bu dar muhitlerin en zor tarafı bu. Herkes çeviriyor, ben seni defterime yazdım ağabey diyor. Bir şey diyemiyoruz, hepsi tanıdık" yorumunu yapıyor.
Gündüz, "50 sene boyunca kitap, kırtasiye dükkanım vardı. Oraya uğranmadan Yozgat gezilmezdi, Yunus Emre dergâhı derdim ben oraya. Bırakmak zorunda kaldım. İşler o kadar kötüye gitti ki… Gidişat çok kötü. Ama Tayyip düşmanı da değilim. Bu seçimleri çok merak ediyorum, ilk defa bu kadar çok merak ediyorum" diyor son olarak.
Seçimlere çok az bir süre kaldı, Yozgat'ta tüm adaylar şimdi bu kararsız seçmenleri etkilemek için tüm güçlerini seferber etmiş durumda.
Başa baş görünen yarışın sonucunu bu kitle belirleyecek.
BBC TÜRKÇE
