AB YOLUNDA HIRVATİSTAN DA TÜRKİYE'Yİ GEÇTİ... ZAGREB:2010, TÜRKİYE: 2023…

Türkiye’nin Avrupa Birliği’yle yürütülen üyelik müzakerelerinde yeni başlıklar açma umudu, “teknik nedenlerle” hazirana kaldı. AB, “Fikri Mülkiyet Hukuku” ve “Şirketler Hukuku” başlıklarında tamamlaması gereken teknik çalışmaları yetiştiremeyince Hükümetlerarası Konferans (HAK), dün sadece Hırvatistan için toplandı.
Müzakerelere Türkiye’yle aynı anda başlayan Hırvatistan, “Enerji” ve “Taşımacılık Politikası”nda da müzakereye geçerek açtığı başlık sayısını 18’e yükseltti.
Süreçte, teknik sorunlardan çok siyasi unsurlarla uğraşmak zorunda kalan Ankara ise 3 Ekim 2005’ten bu yana sadece 6 başlığı müzakereye açtı. Bu düşük bilançoda, Türkiye’nin liman ve havalimanlarını Rum bandıralı gemi ve uçaklara açmaması nedeniyle 8 başlığın askıda bulunması, bazı ülkelerin siyasi bahanelerle süreci baltalaması ve Türkiye’nin iç sorunlara odaklanarak AB sürecini bir kenara itmesi önemli rol oynuyor.
AB Dönem Başkanı Slovenya, Ankara’nın nisanda 6 başlığa 2 başlık daha ekleme beklentisini karşılama yönünde çaba sarf ettiyse de bu, son derece ağır işleyen teknik süreci hızlandırıcı etki yaratmadı.  

Fransa da açmak istiyor
Bu çerçevede, Türkiye’nin Slovenya Dönem Başkanlığı sırasında açmayı istediği “Fikri Mülkiyet Hukuku” başlığında Brüksel’den Ankara’ya müzakere daveti yapıldı. Türkiye’nin bu başlıkla ilgili açılış kriterlerini yerine getirdiğine karar veren AB, Ankara’dan başlıkla ilgili tutum belgesini hazırlamasını istedi.
Açılma aşamasına yaklaşan bir diğer başlık olan “Şirketler Hukuku”yla ilgili davetin de bu hafta içinde Ankara’ya iletilmesi bekleniyor. Diplomatik kaynaklar, bu kez yaşanan aksamanın tamamen teknik nitelikli olduğunun altını çizerlerken “Sermayenin Serbest Dolaşımı” konusundaki çalışmaların da sürdürüldüğünü dile getiriyorlar.
Temmuzda Dönem Başkanı olarak, Türkiye’ye karşı objektif bir çizgi benimsemek zorunda kalacak olan Fransa’nın, bloke ettiği “Eğitim ve Kültür” başlığının açılmasına kendi döneminde onay verme ihtimali oldukça yüksek. “Enerji” başlığında da Fransa döneminde hareketlilik bekleniyor.
Dünkü HAK’ta “Enerji” ve “Taşımacılık Politikası” başlıklarında müzakereye geçen Zagreb, açtığı başlık sayısını 18’e yükseltti.  2 başlığı kapatan Hırvatistan, 2008’de mümkün olduğu kadar çok başlıkta müzakereye geçerek 2010’da AB’nin 28. üyesi olmaya hazır hale gelmeyi planlıyor.
Müzakere sürecinde bulunan ülkelere katılım tarihi vermekten kaçınan AB Komisyonu, bu geleneği 13 Mart’ta bozmuştu. Komisyon Başkanı Jose Manuel Barroso, tarih vererek Hırvatistan’ın üyeliği için 2010’u işaret etmiş, Hırvatistan’la teknik çalışmaların 2009 içinde tamamlanabileceğine yönelik güveninin tam olduğunu söylemişti.

Müzakerede alınan yol
Müzakereye açılan ve geçici olarak kapatılan başlık 1:
Bilim ve Araştırma

Müzakereye açılan başlıklar 5:
İstatistik
İşletme ve Sanayi Politikası
Trans-Avrupa Şebekeleri
Tüketicinin ve Sağlığın Korunması
Mali Kontrol

Askıya alınan  başlıklar 8:
Malların Serbest Dolaşımı
İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi
Mali Hizmetler
Tarım ve Kırsal Kalkınma
Balıkçılık
Taşımacılık Politikası
Gümrük Birliği
Dış İlişkiler

Müzakereye açılmayan başlıklar 20:
Eğitim ve Kültür
Ekonomik ve Parasal Politika
Fikri Mülkiyet Hukuku
Şirketler Hukuku
Sermayenin Serbest Dolaşımı
Kamu Alımları
Rekabet Politikası
Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve  Bitki Sağlığı
Vergilendirme
Sosyal Politika ve İstihdam
Çevre
Enerji
İşçilerin Serbest Dolaşımı
Bilgi Toplumu ve Medya
Bölgesel Politika ve Yapısal 
Araçların Koordinasyonu
Yargı ve Temel Haklar
Adalet, Özgürlük ve Güvenlik
Mali ve Bütçesel Hükümler
Dış, Güvenlik ve Savunma Politikası

Sürecin sonunda ele alınacak başlıklar 2:
Kurumlar
Diğer konular

Olli Rehn 2023’ü ima etti
AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Türkiye’nin reformları kararlı şekilde sürdürmesi halinde 10 ila 15 yıla kadar AB üyesi olmasını beklediğini söyledi.
Rehn, Alman Die Welt gazetesine verdiği demeçte, “Türkiye’nin henüz gitmesi gereken uzun bir yol var. Reformları kararlı şekilde sürdürdüğü takdirde, Türkiye’nin 10 ila 15 yıla kadar AB üyesi olmasını bekliyorum” dedi.
Rehn şunları söyledi: “Fransa’nın AB dönem başkanlığında, bu yılın ikinci yarısında, özellikle enerji konularında yeni başlıkların açılması planlanıyor. AB’nin, zor zamanlarda da Türkiye’nin üyelik perspektifinden yana olduğunu göstermesi önemli. Ancak bunun için de Türkiye’nin reformları inandırıcı şekilde sürdürmesi şart...
Türkiye 2005 yılında üyelik müzakerelerine başlandığından bu yana hiç olmadığı kadar kritik bir dönemden geçiyor. Tüm taraflar, bir uzlaşma kültürü geliştirdikleri ve gerekli reformlar yapıldığı takdirde ülke bu krizden daha güçlenmiş demokratik kuruluşlarla çıkabilir.”
Rehn, somut olarak beklentilerin sorulması üzerine de “Herkes için konuşma özgürlüğü bekliyoruz. Kadın ve azınlık haklarının korunmasını bekliyoruz. Bunun için yoğun çaba gerekli. Hiç kimse çözümün kendiliğinden gelmesini beklememeli” dedi.
AKP’nin kapatılması olasılığı konusundaysa Rehn, “Yasak reform sürecine zarar verir” şeklinde karşılık verdi.

(MİLLİYET)