ABD'nin Ukrayna'ya vereceği seyreltilmiş uranyum mermileri kriz çıkardı.. İşte bu merminin özellikleri

Uranyum yüklü mermiler kriz çıkardı! Pentagon’dan flaş açıklama geldi

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Rusya savaşında Ukrayna’ya olan yardımını sürdürüyor. Son olarak 1 milyon dolarlık yardım paketini açıklayan ABD, seyreltilmiş uranyum mermilerinin kamuoyunda duyulmasının ardından açıklama yaptı. Mermilerin kansere yol açtığı iddialarını reddeden ABD, Kremlin’in iddialarına yanıt verdi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Kremlin'in "ABD'nin Ukrayna'ya vereceği seyreltilmiş uranyum mermilerinin sağlık için tehdit olabileceği ve kansere yol açabileceği" açıklamasını reddetti. Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, düzenlediği basın toplantısında gündemi değerlendirdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin, Kremlin'in "ABD'nin Ukrayna'ya göndereceği seyreltilmiş uranyum mermilerinin sağlığa zararlı olduğu ve ABD'nin bunun sonuçlarından sorumlu olacağı" açıklamasını sorması üzerine Singh, "Seyreltilmiş uranyum mermilerinin sağlığa etkileri açısından, Rus yetkililerin iddialarını reddediyoruz." ifadesini kullandı.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC), bu mermilerin kansere yol açtığına ilişkin herhangi bir kanıta ulaşmadığını belirten Singh, şunları kaydetti: "Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü de uranyum ya da seyreltilmiş uranyuma maruz kalan alanlarda lösemi ya da diğer kanser vakalarında artış gözlememiştir. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı bile, seyreltilmiş uranyuma maruz kalmak ile kanser vakalarındaki artış arasında bir bağı kanıtlayamamıştır. Dolayısıyla bu iddiaları reddediyoruz."

Singh, bu mermilerin Ukrayna'ya ne zaman ulaşacağına dair kesin bir zaman vermezken, bu sonbaharda sahada olmasını beklediklerini kaydetti.

Seyreltilmiş uranyum mühimmatları: bunlar nelerdir ve ne gibi riskler taşırlar?

ABD, tartışmalı silahları yakında Ukrayna'ya teslim etmeye başlayacağını söylüyor; Rusya, kararı 'insanlık dışılığın göstergesi' olarak kınadı.

Seyreltilmiş uranyum nedir?

Seyreltilmiş uranyum, nükleer yakıt ve silahlarda kullanılan daha nadir, zenginleştirilmiş uranyumun oluşturma sürecinin bir yan ürünüdür. Zenginleştirilmiş uranyumdan çok daha az güçlü olmasına ve nükleer reaksiyon oluşturma kabiliyetine sahip olmamasına rağmen, tükenmiş uranyum son derece yoğundur - kurşundan daha yoğundur - bu onu bir mermi olarak son derece çekici kılan bir niteliktir.

ABD merkezli Rand non'da nükleer uzman ve politika araştırmacısı olan Edward Geist, "O kadar yoğun ve o kadar büyük bir ivmeye sahip ki zırhın içinden geçmeye devam ediyor ve onu o kadar ısıtıyor ki alev alıyor" diyor.

Rand kıdemli savunma analisti Scott Boston, tükenmiş bir uranyum mühimmatının ateşlendiğinde "esasen olağanüstü yüksek hızda ateşlenen egzotik bir metalin dart" haline geldiğini ekledi.

Bu, bir tankın zırhına çarptığında göz açıp kapayıncaya kadar kesildiği ve ardından yanan bir toz ve metal bulutu halinde patladığı ve artan sıcaklıkların tankın yakıtını ve mühimmatını patlattığı anlamına gelir.

Seyreltilmiş uranyum mühimmatları sağlık açısından risk oluşturur mu?

Seyreltilmiş uranyum mühimmatları nükleer silah olarak kabul edilmese de, bunların düşük seviyedeki radyasyon emisyonları, BM nükleer gözlemcisinin, kullanım sırasında dikkatli olunması ve maruz kalmanın olası tehlikeleri konusunda uyarıda bulunmasına yol açmıştır.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, bu tür mühimmatın taşınmasının "minimum düzeyde tutulması ve koruyucu kıyafet (eldiven) giyilmesi gerektiği" uyarısında bulunarak, "insanların mermileri kullanmaktan kaçınmasını sağlamak için bir kamuoyu bilgilendirme kampanyası gerekebileceğini" ekliyor.

"Bu, herhangi bir risk değerlendirmesinin bir parçası olmalı ve bu tür önlemler, bir bölgede kullanılan mühimmatın kapsamına ve sayısına bağlı olmalıdır."

IAEA, tükenmiş uranyumun radyasyon tehlikesinin aksine esas olarak toksik bir kimyasal olduğunu belirtiyor. Aerosollerdeki parçacıklar solunabilir veya yutulabilir ve çoğu tekrar atılırken, bazıları kan dolaşımına girebilir ve böbrek hasarına neden olabilir.

IAEA, "Böbrekteki yüksek konsantrasyonlar hasara ve aşırı durumlarda böbrek yetmezliğine neden olabilir" diyor.

Seyreltilmiş uranyum mühimmatının yanı sıra tükenmiş uranyumla güçlendirilmiş zırh, ABD tankları tarafından 1991'de Irak'ın T-72 tanklarına karşı yapılan Körfez savaşında ve yine 2003'teki Irak işgalinde, Sırbistan ve Kosova'da kullanıldı.

BMJ Global Health'deki çalışmalara ilişkin yakın zamanda yapılan bir inceleme, Iraklılar arasında savaş alanında tükenmiş uranyum kullanımıyla bağlantılı uzun vadeli sağlık sorunlarının "olası birlikteliklerini" vurguladı.

Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı bir analiz , "bazı durumlarda gıda ve yeraltı suyundaki kirlilik seviyelerinin birkaç yıl sonra artabileceği" ve izlenmesi gerektiği sonucuna varıyor ve "tükenmiş uranyum kirliliği seviyelerinin kabul edilemez görüldüğü durumlarda temizleme önlemlerinin alınmasını tavsiye ediyor" nitelikli uzmanlar”.

NELER OLMUŞTU?

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna'ya ziyareti sırasında, bu ülkeye yönelik 1 milyar dolarlık yeni yardım paketi açıklamıştı. Pentagon ise paket kapsamında, Ukrayna'ya ilk kez seyreltilmiş uranyum mermileri gönderileceğini bildirmişti.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise bu karara tepki göstererek, "Seyreltilmiş uranyum mermilerinin kullanılmasının sonuçlarının sorumluluğu tamamen ABD'nin olacaktır." açıklamasını yapmıştı. Bu mühimmatların kullanımının daha önce onkoloji ve diğer hastalıklardan muzdarip insan sayısını artırdığını belirten Peskov, bu sorunların, mühimmatların kullanıldığı bölgelerde bulunanların sonraki nesilleri üzerinde de hissedildiğini dile getirmişti.