KAYNAK : Haber Vitrini
KOPENHAG - Avrupa Birliği Dönem Başkanı Danimarka, birkaç gün önce Brüksel'de yapılan "ara zirve" sonuçlarını ve alınan kararları anlatmak üzere Türkiye dahil 13 aday ülke devlet ve hükümet başkanlarını "bilgilendirmek" için davet ettiği Kopenhag'da Türkiye'yi, seçimler nedeniyle Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer temsil ediyor. Sezer ile birlikte Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel de Kopenhag'a geldi.
Sadece aday ülke temsilcilerinin katıldığı zirvede, AB'den tarih alamayan tek ülke olan Türkiye'nin karşısına "yeni bir sürpriz" getiriliyor. Brüksel zirvesinde hiç beklenmedik bir şekilde gündeme gelen "Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası" konusunda liderlerin uzlaşmaya vardıkları yeni "Brüksel Metni", AB'nin Dış Politikadan sorumlu Yüksek Temsilcisi Javier Solana tarafından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sunulacak ve en ince ayrıntılarıyla anlatılacak.
Üzerinde uzlaşmaya varılan yeni metni aynı zamanda NATO'ya da sunmakla görevlendirilen Javier Solana, Türkiyenin bu metni 21/22 Kasım tarihlerinde Prag'da yapılacak NATO zirvesinden önce kabul edeceğini tahmin ettiğini söylemişti. Türkiye tarafından onaylanması halinde AB, Balkanlardaki görevi NATO'dan devralabilecek.
Yaklaşık bir yıl süren tartışmalarda Türkiye, AGSP'nin karar mekanizmasına, AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinin etkin katılımını istemiş ve tavır koymuştu. İki yıl süren müzakereler sonunda, geçen aralık ayında ABD, Türkiye ve İngiltere arasında varılan uzlaşma sonunda, ''Ankara Belgesi'' imzalanmış, AB'nin onayına sunulmustu.
Geçen yıl sonunda, Laeken zirvesinde operasyonel hale getirilen AGSP, Yunanistan'ın bu belgeye karşı çıkması nedeniyle işlev göremiyordu. Yunanistan, söz konusu belgenin onaylanmasını, veto tehdidi ile engellediği için, AB-NATO anlaşması gerçekleşemiyor ve AB, AGSP'yi pratikte harekete geçiremiyordu.
Türkiye'nin onayına sunulan belgede, "Avrupa Ordusu hiçbir şekilde NATO ülkelerine karşı kullanılamayacak. Buna karşılık NATO'nun askeri kanadı AB veya AB'ye üye ülkelere karşı harekete geçemeyecek. NATO mekanizmaları da AB ve AB üyelerine karşı kullanılamaz" ifadesi eklenerek Yunanistan memnun edildi. Türkiye, AB'nin operasyonlarına katılabilecek ve BM ilkeleri hiçbir şekilde ihlal edilemeyecek.
AB, AGSP çerçevesinde, 2003 yılına kadar 60 bin askerlik bir güç oluşturmayı ve kriz yönetimlerinde rol oynamayı hedefliyor. Askeri yetenekleri özellikle istihbarat ve planlama alanında kısıtlı olan Batı Avrupa ülkeleri, bu çerçevede NATO olanaklarını kullanmak ve bu amaçla ittifak ile bir anlaşma imzalamak istiyorlar.
AB liderleri, Brüksel zirvesinde Türkiye'ye Kopenhag'da müzakere tarihi vermeyi yeni bir şarta bağlamış ve tarih verebilmek için Türkiye'nin Avrupa Güvenlik ve Savunma belgesini imzalamasını şart koşmuşlardı.
Almaya Başbakanı Schröder de bunu açıkça söylemiş ve "Solana, Türkiye'nin önüne bir belge koyacak. Türkiye bunu imzalarsa tarih alacak" demişti. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ise Kopenhag'da Türkiye'nin AB'ye tam üyelik hedefini ve bu yöndeki kararlılığını tekrarlayacak. Sezer, Helsinki zirvesinden bu yana Türkiye'nin reformlar yaptığını ve müzakere tarihi görüşmelerinin 2003'te başlatılmasını isteyecek.
Bu arada Sezer, Danimarka Başbakanı ve AB Dönem Başkanı Rasmussen ile ikili bir görüşme yapacak.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:30
