AMERİKA IRAK OPERASYONU İÇİN 3.5 MİLYAR DOLAR ÖNERDİ HÜKÜMET KABUL ETMEDİ
KAYNAK : Haber Vitrini
Yoğun diplomatik trafiğe sahne olan Ankara, ABD'li bakan yardımcısı Wolfowitz'den Kürt devleti ve ekonomik kayıplar konusunda garanti istedi. Wolfowitz ise bunun için harekâta planlama aşamasından itibaren katılmayı önerdi. İlginç bir çıkış yapan Yakış ise, harekat ‘zorunlu olursa’ üslerin açılabileceğini söyledi.
ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfowitz, Türkiye’nin muhtemel bir Irak operasyonundan duyduğu ekonomik ve güvenlik kaygılarını gidermesi için harekata planlama aşamasından itibaren katılması çağrısında bulundu. Türkiye ise, Irak’ın kitle imha silahlarından arındırılmasına yönelik caydırıcı hareketlere tam destek vereceğini söyledi. Ancak muhtemel bir operasyonun BM kararlarına dayanmasını, Kuzey Irak’ta bir Kürt devleti kurulmaması konusunda garanti verilmesini ve uğrayacağı ekonomik zararın karşılanmasını şart koştu. Görüşmelerde harekatın Türk ekonomisine vereceği zararın tespiti için ortak bir komisyon kurulması da kararlaştırıldı.
Dün akşam ilginç bir çıkış yapan Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış ise, Irak'a askeri müdahale “zorunlu olduğunda” Türkiye'nin ‘gerekirse’ hava sahasını ve üslerini ABD’ye açabileceğini söyledi.
ABD’nin muhtemel bir Irak operasyonu için hazırlıklara hız vermesi ve Kopenhag Zirvesi’nde kritik bir dönemece girmesi beklenen Kıbrıs sorunu nedeniyle de Ankara hızlı bir diplomasi trafiğine sahne oluyor. Başkentte dün temaslarda bulunan İngiliz Dışişleri Bakanı Straw, Türkiye’ye müzakere tarihi verilmesini desteklediklerini söyledi. Ankara dün Yunan Dışişleri Bakanı Papandreu ile ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Grossman'ı da konuk etti. Diğer yandan Türkiye ve KKTC, BM Kıbrıs planına cevabını hazırlarken, yeni hükümet, AB ile köprüleri atmama sinyalleri veriyor.
Başbakan Abdullah Gül, AK Parti Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Genelkurmay İkinci Başkanı Yaşar Büyükanıt ve Dışişleri bürokratları ile bir araya gelen Wolfowitz ve Grossman, dün akşam da ABD’nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson’un konutunda Erdoğan’la akşam yemeği yedi.
Wolfowitz’in getirdiği ekonomik katkı planını ‘yeterli bulmayan’ Ankara, Hazine Müsteşarı Faik Öztrak aracılığıyla ABD’li konuklarına zararın muhtemel boyutları hakkında brifing verdi. ABD’li yetkililer Ankara’ya gelişlerinde operasyon zararlarının tazmini için 3,5 milyar dolara varan bir ekonomik paket getirdiler. Türk tarafı mevcut rakamların gerçek boyutların çok gerisinde kaldığını belirttiler. Bunun üzerine iki ülke, ekonomik pazarlıkların sürdürülmesi konusunda ortak komisyon kurulmasını kararlaştırdı.
Siyasi anlamda ise Türkiye Irak’a yönelik alınacak caydırıcı tedbirlere destek vereceğini teyit etti. Diplomatik gözlemciler, caydırıcılığı ABD’nin Irak’ın silahsızlandırılması konusunda göstereceği kararlılığa diğer müttefiklerin de destek vermesi şeklinde yorumluyor.
ABD’nin sayı belirtilmemekle beraber, asker konuşlandırmak için Ankara’dan talepte bulunduğu öğrenildi. Görüşmelerde Kuzey Irak’ta bir bağımsız devletin önünün alınması ve Kürt peşmergelerin silahlanmasının engellenmesi konusunda tam bir mutabakata varıldı. ABD, Türkiye’nin Kuzey Irak’ın geleceğinde aktif rol oynama isteğini kabul etti.
Görüşmelerde Türkiye’nin kırmızı hatları tekrarlanırken, Türkmenlerin bugünkü ve gelecekteki Irak’ta zarar görmemeleri hususu da masaya yatırıldı ve tam destek alındı. Wolfowitz, Ankara’dan ileride bir operasyon olması halinde neler yapılabileceğinin görüşülmesini istedi. Bu konuda da mutabık kalınarak, temasların sürdürülmesi kararlaştırıldı. ABD tarafı, Güney Irak ve Kuzey Irak ana başlıkları altında iki ayrı planı da Türk yetkililerin önüne getirdi. Bu planlar içerisinde oluşacak durumlarla getiri ve götürüleri bulunuyor.
Irak gündemine ilişkin olarak bir diğer gelişme, bugüne kadar Irak yönetimiyle yakın ilişkisini sürdüren Ankara’nın ilk kez muhalif gruplarla temasa geçmesi oldu. ABD’nin destek verdiği Irak muhalefeti ile Türk Dışişleri Bakanlığı yetkilileri resmi görüşmelere başladı. Böylece Türkiye, Irak’ın yeniden yapılanması sürecinde aktif taraf rolüne soyundu. Ankara, bu adımla birlikte Irak’ın geleceğinde kendi istemediği bir gelişimin önüne geçmeyi amaçlıyor.
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üyeliği konusunda da görüşmeler yapan ABD heyeti, Kıbrıs Planı’nın iyi niyetle hazırlanmış, iyi bir şans olduğunu belirtti. Türkiye’nin AB üyeliği konusunda aktif destek verdiklerini belirten Wolfowitz, bu konuda yapılabilecekler konusunda Türk makamlarının tavsiyelerine açık olduklarını söyledi.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:50