
Amerika Ortadoğu'da Türkiye'ye karşı yeni bir ittifak kuruyor
Amerika, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Sudan, Bahreyn, Ürdün, Umman ve Mısır' İsrail ile kaynaştırıp Türkiye'nin ilerlemesini kesecek yeni bir ititfak için çabalıyor.
Bu mumkün mu ? Oldukça zor..
Orta Doğu Raporlama ve Analiz Merkezi'nin yönetici direktörü, Al-Quds Üniversitesi'nde Amerikan Çalışmaları'nda eski bir yardımcı doçenti olan Seth J. Frantzman, konuyla ilgili aşağıdaki çarpıcı makaleyi yayınladı..
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail arasındaki tarihi anlaşmanın ardından ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ABD çıkarlarının istikrarını sağlamak için bölgeyi ziyaret etti . BAE'ye ek olarak İsrail, Sudan, Bahreyn ve Umman'ı ziyaret etti. Gezi sırasında ABD , Türkiye'yi ABD ve İsrail'in terörist olarak gördüğü Hamas liderlerine ev sahipliği yapmakla da eleştirdi . ABD'nin mesajı, merkezinde BAE ve İsrail'in bulunduğu ve Washington'un desteğiyle bölgede yeni bir ittifak sisteminin oluştuğunu gösteriyor.
Bu, Orta Doğu'daki müttefikleri desteklemek ve uzun vadede Çin ve Rusya ile yüzleşmek için daha geniş bir ABD stratejisinin parçası olabilir.
On yıllar boyunca, Orta Doğu'daki ABD ittifaklar sistemi genel olarak Türkiye, İsrail ve Suudi Arabistan'a destek olarak kök saldı. 1979 İran devriminden bu yana İslam Cumhuriyeti, Amerika'nın dış politikasının büyük bir düşmanı olmuştur. Daha yakın zamanlarda İsrail, bölgedeki ABD'den gelişmiş F-35 uçağını alan tek ülke olarak benzersiz bir statü elde etti ve Trump yönetiminden benzersiz bir destek aldı.
Başkan Trumpayrıca Obama yönetiminin İran ile ilişkileri eritmeye başlayan 2015 İran nükleer anlaşmasını da tersine çevirdi . Bir zamanlar ABD'nin yakın müttefiki olan Türkiye, Rusya'nın S-400 hava savunma sistemlerini satın alarak ve İsrail, Yunanistan ve diğer ülkeleri tehdit ederek giderek daha düşmanca davranıyor . Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Bahreyn, Katar ile ilişkilerini kesti ve ABD'nin kilit üslerinin bulunduğu ülkeler arasında Körfez'de bir ayrılık bıraktı.
Bütün bunlar karmaşık görünebilir, ancak sonuç görece basit: Orta Doğu'da artık üç ittifak sistemi var. Bunlardan biri, Lübnan'da Hizbullah, Yemen'de Husiler, Irak'ta milisler ve Şam'da güç durumdaki Suriye hükümeti dahil İran ve onun faaliyet gösterdiği milis ve devletlerden oluşuyor. Türkiye ve Katar, Hamas ve Libya'daki Ulusal Mutabakat Hükümeti gibi grupları destekleyen ikinci bir ittifak sistemini temsil ediyor. Üçüncü ittifak, Pompeo'nun son gezisi sırasında İsrail, BAE ve Bahreyn ile görüşerek itmeye yardımcı olduğu ittifaktır.
İsrail'in tarihsel olarak Abu Dabi ile ilişkisi olmadığı için, "Bu nasıl bir ittifak olabilir?" Cevap, "Büyüyen ortak ilgi alanları nedeniyle."
Ortak ilgi alanlarından biri de Türkiye ile denizde yüzleşmektir. Türkiye, BAE-İsrail anlaşmasına en çok düşman olan bölge ülkeleri arasında yer aldı ve Abu Dabi ile ilişkileri kesme tehdidinde bulundu. Ocak ayında İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs bir petrol boru hattı anlaşması imzaladılar ; Bu arada Türkiye ve Libya, Türkiye'nin potansiyel boru hattını ikiye bölen Akdeniz'de arama hakları talep ettiği bir anlaşma imzaladılar. Mayıs ayında Fransa, Yunanistan, Kıbrıs ve BAE , Türkiye'nin Akdeniz'deki saldırgan tutumunu kınadı. Türkiye, Yunanistan kıyılarına savaş gemileri gönderirken, Yunanlılar ve Mısırlılar denizde birlikte çalışmayı kabul etti. BAE F-16 gönderdi ortak tatbikatlar için Yunanistan'a ve Türkiye'nin denizde askeri tatbikat açıkladı.
Denizdeki bu tür çatışmalar BAE, Yunanistan, Mısır, İsrail ve Kıbrıs'ı birbirine bağlıyor ve muhtemelen bazı Avrupalı ortakları da kapsayacak. Türkiye büyük ölçüde tek başına gidiyor, ancak Yunanistan'ı taciz ederek ve tehdit ederek sınırları zorluyor. Türkiye'nin Libya'daki rolü Mısır'ı kızdırıyor, tıpkı Hamas'a ev sahipliği yapması İsrail'i kızdırıyor.
İsrail, ABD ve BAE (ve müttefikleri) için ikinci işbirliği sınırı İran'la ilgilidir. Bir sert eleştirmeni BAE, İran geçen yıl İran destekli Huti isyancılara karşı Yemen'in iç savaşta BAE ile birlikte Yemen hükümeti destekliyor Suudi Arabistan, komşu saldırı uçağı ve yolcu füzeleri kullandı.
Pompeo'nun son ziyareti, yeni ittifak için bir rota çizilmesine yardımcı oldu. Sudan ve Umman'daki durakları, İran, Türk, Rus veya Çin etkisinden etkilenmemeleri için bu ülkeleri de yetiştirmek için tasarlandı. ABD, Orta Doğu’daki Çin ve Rusya’nın saldırıları konusunda endişeli . Bu, Moskova ve Pekin'i daha dostane bir şekilde görme eğiliminde olan ABD müttefikleri için bir öncelik değil. Ancak ABD, Ortadoğu dostlarının yanında olduğunu ne kadar çok gösterebilirse, diğer küresel güçlere açık olma olasılığı o kadar azalacaktır.
Bölgedeki çıkarları Yunanistan, Mısır, Kıbrıs, Bahreyn ve Suudi Arabistan ile paylaşan İsrail-BAE-ABD ittifakının önünde pek çok zorluk var. Bu devletler arasında Türkiye ve İran'dan gelen tehditler konusunda büyüyen fikir birliği ve ABD'nin Çin ve Rusya'nın etkisini azaltma hedefi, bölgenin önümüzdeki on yıla hakim olabilecek ve tarihi bir değişim haline gelebilecek bir dönüşümünü temsil ediyor.
Güncellenme Tarihi : 4.9.2020 09:47