Herkese bilgi edinme hakkı getiren düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle ''sır'' kavramları azalacak.
Yeni Yasama Yılı'na kalan ''Bilgi Edinme Hakkı Kanunu Tasarısı'', ''Demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmasına ilişkin esas ve usulleri düzenlemeyi'' amaçlıyor.
Herkesin bilgi edinme hakkına sahip olduğu kuralını getiren tasarının kapsamı da ''Bu kanunun kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki kuruluşların faaliyetlerinde uygulanır'' şeklinde düzenleniyor.
Tasarının yasalaşmasıyla Türkiye'de oturan yabancılar ile faaliyette bulunan yabancı tüzel kişilere de kendileri ya da faaliyet alanlarıyla ilgili olması ve ülkelerarası karşılılık ilkesi çerçevesinde bu hak tanınacak.
BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Kurum ve kuruluşlar, bazı istisnalar dışındaki her türlü bilgi ve belgeyi ilgilinin yararlanmasına sunmak; başvuruyu etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere gerekli idari ve teknik önlemleri almakla yükümlü olacak.
Başvurular, gerekli kimlik bilgilerinin yer aldığı dilekçeyle ilgili kurum veya kuruluşa yapılacak; istenen bilgi ve belgeler açıkça belirtilecek. Başvurunun elektronik ortamda yapılmasına olanak sağlanacak.
Başvurular, kurum ve kuruluşların ellerindeki veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olacak. Kurum ve kuruluşlar, özel bir çalışmayı gerektirecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz yanıt verebilecek.
İstenen bilgi başka bir yerde bulunuyorsa, dilekçe bu kurum ya da kuruluşlara gönderilerek, durum ilgiliye yazılı olarak bildirilecek.
BİLGİ EDİNMEDE SÜRE
Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye ulaşımı 15 iş günü içinde sağlayacak.
İstenen bilgi veya belgenin, başka bir birimden sağlanması, başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi durumlarında bunlara ulaşım 30 gün içinde sağlanacak.
Bu durumda, sürenin uzatılması ve gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve 15 günlük sürenin bitiminden önce bildirilecek.
Kurum ve kuruluşlar, yanıtları yazılı ya da elektronik ortamda verecek. Başvurunun reddedilmesi halinde bu kararın gerekçesi de belirtilecek.
İstemi reddedilenler, yargı yoluna başvurmadan önce kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde ''Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu''na itiraz edebilecek. Kurul, bu konudaki kararını 30 gün içinde verecek.
BİLGİ EDİNME DEĞERLENDİRME KURULU
İtiraz başvurularını değerlendirmek, kurum ve kuruluşlar için bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin karar vermek üzere ''Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu'' oluşturulacak.
Dokuz üyeli kurulda Yargıtay, Danıştay, ceza hukuku ve idare hukukundan akademisyenler, Türkiye Barolar Birliği temsilcisi, Adalet Bakanlığı'ndan yargıçlar yer alacak.
BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRLARI
Bilgi edinme hakkının sınırlarını da düzenleyen tasarıya göre, açıklanmasında devletin emniyetine, dış ilişkilerine, milli savunmasına ve milli güvenliğine açıkça zarar verecek, niteliği itibariyle devlet sırrı olan ve usulüne uygun şekilde ''gizli'' kaydıyla korunan bilgi ve belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışında kalacak.
Cumhurbaşkanlığı, Yüksek Askeri Şura, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu gibi ''yargı denetimi dışında kalan'' idari işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek nitelikte olan bilgi ve belgeler de düzenleme kapsamına dahil olacak. Bu şekilde sağlanan bilgi edinme hakkı, işlemin yargı denetimine açılması sonucunu doğurmayacak.
-AÇIKLANAMAYACAK BİLGİLER
Açıklanması ya da zamanından önce açıklanması halinde ülkenin ekonomik çıkarlarına zarar verecek, haksız rekabet ve kazanca sebep olacak bilgi veya belgeler de kapsam dışında olacak.
İstihbarat birimlerinin faaliyetine ilişkin bilgi veya belgeler; kişinin çalışma hayatı veya meslek onurunu zedeleyecek nitelikteki bilgi veya belgeler de kapsam dışında tutulacak.
İdari soruşturmalarla ilgili olup açıklanması ya da zamanından önce açıklanması durumunda kişinin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doğuracak, hayatını ya da güvenliğini tehlikeye sokacak, soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek bilgi ve belgeler de yasa kapsamına girmeyecek.
Kamu yararının gerektirdiği durumlarda kişisel bilgi ve belgeler, kurum ve kuruluşlarca ilgili kişiye en az 7 gün önceden haber verilerek yazılı rızası alınmak koşuluyla açıklanabilecek.
Haberleşmenin gizliliği esasını ihlal edecek bilgi veya belgeler, ilgili kanunlarda ''ticari sır'' olarak nitelendirilen bilgi veya belgeler ile kurum ve kuruluşlarca gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgiler kapsam dışında kalacak.
Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi edinme başvuruları hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanacak.
CEZALAR
Yeni düzenlemenin uygulanmasında ihmali, kusuru veya kastı bulunan kamu görevlileri hakkında, fiilin ceza kovuşturmasını gerektiren durumlar saklı kalmak kaydıyla tabi oldukları mevzuatta yer alan disiplin cezaları uygulanacak.
Erişilen bilgi ve belgeler ticari amaçla çoğaltılamayacak ve kullanılamayacak.
milliyet
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:28
