AVRUPA, TRAFİK DERDİNE NASIL ÇÖZÜM BULDU: İŞTE ÖNERİLER!.

Trafik sadece İstanbul'un değil Avrupa'nın da en büyük dertlerinden. Londra, Atina, Barcelona gibi önemli merkezler yasalar ve yüksek teknoloji sayesinde bu soruna büyük oranda çare buldu.

Birleşik Krallık nüfusunun yüzde 12'sini oluşturan Londra, Birleşik Krallık'taki ulaşımın merkezi. Birleşik Krallığı ziyaret eden turistlerin yüzde 50'si Londra'dan geçmekte ve yurtiçi tren yolculuklarının yüzde 70'i de Londra'da başlıyor veya bitiyor. Bu sebepten Londra ulaşım ağının performansı yurtiçi ulaşımın etkinliğini doğrudan etkiliyor. Büyük Londra Meclisi (GLA) ve hükümet, Londra'nın seçimle başa gelen ilk Belediye Başkanı Ken Levingson'un yönetimi ele aldığı 2000 yılında şehrin yol ulaşım krizini çözmek için Londra'ya ayrılan ulaşım fonunu iki katına çıkardı. Londra için Ulaşım (TfL-Transport for London) bu ek sermayeyi, politikalar belirleyerek, Londra'da yaşanan krizin giderilmesi ve TfL bünyesindeki ulaşım idarelerindeki eksikliği azaltmak üzere gerekli yatırımlar yapılması için kullandı. Bu yatırımların başında Trafik Sıkışıklığı Vergisi uygulaması, toplu taşımacılığı geliştirmek ve izinsiz park etmeyi caydırıcı çalışmalar dikkat çekti.

MERKEZE GİRİŞ 8 STERLİN
Merkez Londra ve çevresinde trafik tıkanıklıklarını azaltmak amacıyla, 17 Şubat 2003'de uygulanmaya başlanan Trafik Sıkışıklığı Vergisi büyük başarı elde edince Londra, trafik sıkışıklığını esaslı bir şekilde azaltan dünyadaki ilk büyük şehir oldu. Şehir merkezinde yüzde 20'lik bir trafik azalması yaşandı. Trafik dolayısıyla yaşanan gecikmelerde yüzde 30'luk bir azalma kaydedildi. Uygulamaya göre Londra ulaşım ağını oluşturan içiçe geçmiş altı bölgenin, en içteki ikisine yayılan kesimi, pazartesi- cuma günleri arasında sabah 07.00 ile akşam 18.30 arasında kullananlar 8 sterlin ödüyor. Trafik Şıkışıklığı Vergisi uygulandığı merkez bölgede Londra'nın 7.5 milyon olan tüm nüfusunun 136 bini ikamet ediyor. Merkezdeki araçların plakaları, 180'i sınırda olmak üzere yerleştirilen 230 CCTV kamera ile kaydediliyor. Ücret ödemeyenlere 100 sterlin ceza veriliyor, ceza 14 gün içinde ödenirse 50 sterline düşürülüyor. 28 günde ödenmezse 150 sterline çıkarılıyor. TfL, gelirlerinin yüzde 36'sını bu cezalardan sağlıyor.

TRAFİKTE 500 BİN ARAÇ...
Uygulamanın ilk iki gününde trafikte müthiş azalma farkedildi. Merkezde ikamet eden 45 bin kayıtlı aracın yanısıra ilk günde 190 bin araç ödeme yaparak bölgeye girdi. Ödeme yapmayan 10 bin kişi para cezası aldı. 20 bin olan otobüs sayısına Trafik Şıkışıklığı Vergisi uygulamasının ilk günü 300 otobüs daha eklendi. Ödeme dışında tutulan motosiklet, ambulans, itfaiye gibi diğer araçlarla trafikte 500 bin civarındaki aracın merkez Londra trafiğini oluşturduğu tahmin ediliyor. Bir yılın sonunda ödemeli bölgeye giren araç sayısında 60 bin kadar azalma görülürken, ulaşımda motosiklet ve bisiklet kullananların sayısında artış olduğu saptandı. Benzer bir uygulama İsveç'in başkenti Stockholm'de de var. 2006 ocak ayında yürürlüğe giren uygulamaya göre otomobiller 2 sterlin, motosikletlerse bunun sekizde birini ödüyor, ödememe cezası ise 5 sterlin.

BİZ DÜDÜKTE KALDIK

Dünyada trafik artık başlı başına bir bilim ve ihtisas alanı. Üstelik de yeni yeni teknolojilerin geliştirildiği ve bunların yoğunlukla kullanıldığı bir alan. Ancak Türkiye'de trafik teknolojisi basit tipteki trafik ışıklarından ve polis düdüğünden öteye gidemedi. Oysa dünya elektronik olanaklardan ve GPRS gibi iletişim olanaklarından yararlanarak müthiş çalışan sistemler kurup, işletiyor. Biz sivil toplum kuruluşu olarak bu teknolojileri görüp incelesinler diye İstanbul Belediyesi ile temas kurduk. Hatta biri Bağdat Caddesi'nde diğeri Vatan Caddesi'nde olmak üzere iki tane deneme uygulaması yapıldı. Çok başarılı sonuçlar elde edildi. Yeni trafik yasasının çıkması beklendiği için uygulamaya geçilemedi.

AKILLI TRAFİK IŞIKLARI
Sistemdeki en önemli unsurlardan biri gelişmiş teknolojili trafik ışıkları. İçerisinde hem optik kamera hem de veri kaydedici ve iletici cihaz var. Kırmızı ışıkta geçen, emniyet kemeri takmayan, sürücüsü telefonla konuşan aracı plaka ve ruhsat bilgileriyle eşleştirip, hızı ve yönü dahil olmak üzere anında merkezdeki bilgisayara aktarıyor. Bunların tanesi 60-65bin YTL. Bir başka cihaz polisler için el cihazı. Bir kaza anında polis daha kaza yerine giderken orada daha önce kaç kaza olmuş, kaç kişi ölmüş, ne kadar hasar olmuş gibi bilgiler el cihazından önüne geliyor. Hazır halde. Bu el cihazlarının da tanesi 350-400 YTL.

ÖZEL TRAFİK RADYOSU
Tabii asıl önemli olan da yönetim merkezi. Burada önemli olan da tüm sistemi organize eden bir yazılım. Burada tüm gelen veriler işleniyor ve senaryolar çıkıyor. Örneğin bir kaza olduysa, nasıl bir tıkanıklık yaratacağı, kaç aracın bundan etkileneceği, hangi alternatif yollarla tıkanıklığın giderilebileceği hemen görevlinin önüne hazır halde geliyor. Hatta bunun için bir de trafik radyosu önerdik. Bir tıkanıklık anında sürücü hangi kanalı dinlerse dinlesin yayın kesilecek ve trafik radyosu devreye girecek. Bu yazılım da 28 bin YTL. Dikkat edilirse bunlar ödenemeyecek rakamlar değil. Üstelik biz bu sistemleri sivil toplum örgütü olarak sağlayacağız.  SABAH