AVRUPA YOLUNDAKİ TÜRKİYE'YE REFERANDUM SÜRPRİZİ...
Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinin Türk Ceza Kanunu’nun Meclis’ten geçmesiyle rayına girmesinin ardından Fransa’dan gelen referandum talebi, Avrupa’da Türkiye tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Kasım ayında iktidar partisi UMP’nin başına gelmesi beklenen Nicolas Sarkozy’nin ardından, Başbakan Raffarin ve Türkiye’ye Fransa’dan en güçlü desteği veren Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ın da referanduma sıcak baktığı ortaya çıktı.
Fransa’da siyasette ağırlığı olmayan Radikal Sol ve Yeşiller’in dışındaki siyasi partiler, Türkiye’nin AB üyeliğine olumsuz ya da şartlı bakıyor. Sağ partileri bünyesinde toplayan UMP, baştan beri Türkiye’nin Avrupa’da yeri olmadığını savunuyordu. Anamuhalefet Sosyalist Parti ise Türkiye’nin sözde Ermeni soykırımını tanımasını, müzakerelerin başlaması için ön şart olarak kabul edilmesini istiyordu. Partisinin Türkiye karşıtı duruşuna rağmen Türkiye’ye sıcak mesajlar gönderen Chirac ise kararını İlerleme Raporu’na göre vereceğini açıklamıştı. Anketler ise Fransız halkının yarısından fazlasının Türkiye’yi AB’de istemediğini ortaya koyuyor.
Siyasi partiler, geçtiğimiz yıl yapılan yerel ve Avrupa seçimlerinde Türkiye’yi malzeme yapmaktan çekinmediler. İlerleme Raporu’nun olumlu çıkacağının belli olmasının ardından şimdi de referandum konusunu ortaya attılar. Öyle ki sağ partiler, önümüzdeki yıl yapılması düşünülen anayasa referandumunu Türkiye’ye ‘evet’ ya da ‘hayır’ referandumuna dönüştürmeyi düşünüyor. Fransız Parlamentosu AB Delegasyonu Başkan Yardımcısı Christian Philip, bu sürecin sonunu “AB’nin duvara toslaması” olarak yorumluyor. Fransa’nın tavrının önemini anlatmak için Charles de Gaulle’ün İngiltere’ye uyguladığı vetoyu hatırlatan Philip, Türkiye için referandum fikrinin diğer ülkelerde de gündeme gelmesini beklediklerini bildiriyor. Öte yandan Fransa’da bir aday ülkenin AB üyeliği için referandum talebi ilk kez olmuyor. 1972 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Georges Pompidou, De Gaulle’ün iki kez veto ettiği İngiltere’nin üyeliğine referanduma sunmuş ve halk yüzde ancak 68 ile evet demişti.
Fransa’daki referandum talebi, şimdiye kadar Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine ‘uzaktan’ bakan Avrupa’nın Türkiye gerçeğiyle ilk somut yüzleşmesi olarak yorumlanabilir. Ve Türkiye’nin de Avrupa gerçeğiyle.
Zaman
