
Bilimadamları şaşkın.. Gökbilimciler Samanyolu'na benzeyen ancak çok daha büyük bir galaksi tespit etti
Galaksi 11,1 milyar yıl önce ortaya çıktığı haliyle gözlemleniyor
Kütlesi Samanyolu'nun kütlesinden 10 kat daha büyüktür
Galaksi olağanüstü yıldız oluşum oranı sergiliyor
WASHINGTON, 23 Mayıs (Reuters) - Gökbilimciler, evrenin tarihinde daha erken bir döneme ait, şaşırtıcı biçimde Samanyolu'na benzeyen, merkezinden düz bir yıldız ve gaz çubuğu geçen sarmal bir yapı olan, ancak çok daha büyük bir galaksi gözlemlediler. Bu durum, galaktik oluşum hakkında yeni bakış açıları sunuyor.
J0107a adlı uzak galaksi, evrenin şu anki yaşının yaklaşık beşte biri olduğu 11,1 milyar yıl önce göründüğü haliyle gözlemlendi. Araştırmacılar, galaksiyi incelemek için Şili merkezli Atacama Büyük Milimetre/milimetre altı Dizisi (ALMA) ve NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'ndan gelen verileri kullandılar.
Yıldızları ve gazı da dahil olmak üzere galaksinin kütlesinin Samanyolu'nun kütlesinden 10 kat daha fazla olduğunu ve yıllık yaklaşık 300 kat daha fazla yıldız oluşturduğunu belirlediler. Ancak J0107a, Samanyolu'ndan daha kompakttı.
Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nden astronom Shuo Huang, bu hafta Nature dergisinde yayımlanan çalışmanın baş yazarı olarak, "Bu galaksi, yüksek yıldız oluşum oranına ve günümüz galaksilerinden çok daha fazla gaza sahip, canavar bir galaksi" dedi ., yeni sekme açar.
Japonya'daki Shizuoka Üniversitesi'nde gökbilimci olan çalışmanın ortak yazarı Toshiki Saito, "Bu keşif, şu önemli soruyu gündeme getiriyor: Bu kadar büyük bir galaksi, böylesine erken bir evrende nasıl oluştu?" dedi.
J0107a'ya benzer bir oranda yıldız oluşumu geçiren birkaç galaksi bugünün evreninde mevcut olsa da, bunların neredeyse hepsi galaktik birleşme veya çarpışma sürecindedir . Bu galaksiyi ilgilendiren böyle bir durumun belirtisi yoktu.
J0107a ile Samanyolu'nun bazı ortak noktaları var.
"Benzer şekilde büyükler ve benzer bir çubuklu yapıya sahipler. Ancak Samanyolu'nun devasa yapılarını oluşturmak için bolca zamanı vardı, J0107a'nın ise yoktu," dedi Saito.
Evreni başlatan 13,8 milyar yıl önceki Büyük Patlama olayından sonraki ilk birkaç milyar yılda, galaksiler çalkantılı varlıklardı ve şu anda var olanlardan çok daha fazla gaza sahiptiler - bu faktörler yıldız oluşumunun aşırı patlamalarını besledi. Samanyolu'nun çubuklu sarmal şekli gibi oldukça düzenli yapılara sahip galaksiler şu anda yaygın olsa da, 11,1 milyar yıl önce durum böyle değildi.
Huang, "Uzak evrendeki (daha erken bir kozmik çağa tarihlenen) şekilleri genellikle bozulmuş veya düzensiz olan diğer canavar galaksilerle karşılaştırıldığında, J0107a'nın günümüz sarmal galaksilerine bu kadar benzemesi beklenmedik bir durum" dedi.
Huang, "Günümüz galaktik yapılarının oluşumuna ilişkin teorilerin revize edilmesi gerekebilir" diye ekledi.
Webb teleskobu, erken evrene kadar uzanan geniş mesafelerde gözlem yaparken , sarmal şekilli galaksilerin daha önce bilinenden çok daha erken ortaya çıktığını buldu. J0107a artık çubuklu sarmal galaksinin bilinen en erken örneklerinden biridir.
Bugün evrende gözlemlenen sarmal gökadaların yaklaşık üçte ikisi bir çubuk yapısına sahiptir. Çubuğun bir tür yıldız kreşi olarak hizmet ettiği ve galaksinin sarmal kollarından içeriye gaz getirdiği düşünülmektedir. Gazın bir kısmı moleküler bulutlar olarak adlandırılan şeyleri oluşturur. Yerçekimi bu bulutların büzülmesine neden olur ve küçük merkezler şekille
Güncellenme Tarihi : 27.5.2025 12:36