Pandemi bir yangına benzer ve hızla yayılır. Bu nedenle bir itfaiye ekibine benzer bir küresel pandemiyle mücadele gücüne ihtiyacımız var. Bu ekipte yer alacak 3 bine yakın tam zamanlı uzman olası salgınları takip etmeli, veri sistemleri oluşturmalı ve salgını kontrol altına almak için beraber çalışmalı. Tüm dünyada salgınlarla mücadelede koordinasyonu sağlayacak bu ekibe her yıl 1 milyar dolar yatırım yapılmalı.

İnsanlar her zaman hastalanır ama bazı hastalıklar daha tehlikelidir. Böyle bir durumda olası salgınları takip edip yönetimleri zamanında uyarmak önemli. Bunun için sağlık sistemlerinin özellikle de düşük ve orta gelirli ülkelerde güçlendirilmesi gerekiyor. Her ülke bir salgını 7 gün içinde tespit edebilmeli ve önlemleri hızla hayata geçirmeli. Hükümetler insanları kısa sürede testten geçirme yöntemleri geliştirmeli, bilgisayarla modelleme tekniğine de daha fazla kaynak ayrılmalı.

Maske kullanımını sürdürmek, hasta olduğunuzda evde kalmak ve kalabalık partilerden ve sık temastan kaçınmak yeni salgınlarla mücadelede herkesin alabileceği önlemler. Tüm bunların etkisi Covid-19 pandemisiyle açıkça ortaya kondu. Bu adımlar sayesinde birçok yerde hastanelerin pandemiyle mücadele edemeyecek noktaya gelmesi engellendi.

Bir sonraki pandemide aşı hızlıca geliştirilse bile bunu dünyanın büyük bölümüne ulaştırmak yine zor olacak. Virüs çok bulaşıcıysa ilaç olmadan kısa sürede on binlerce kişinin hayatını kaybetmesi mümkün olabilir. Ayrıca virüsün uzun vadeli etkilerini tedavi etmemiz gerekebilir. Bu nedenle aşının yanı sıra yeni tedavi yöntemleri geliştirmemiz önem taşıyor. Bir sonraki pandemide tedavi seçeneklerimizin daha fazla olacağına eminim.

Covid-19 aşılarının kısa sürede geliştirilmesi dünyadaki hastalık tarihi açısından sıra dışı bir olay. Bir sonraki pandemide bu kadar şanslı olmayabiliriz, bu nedenle aşıları daha etkili hale getirmek için çalışmalıyız. Tek bir doz aşıyla hayat boyu tam koruma sağlamanın yolu bulunabilir. Ayrıca aşıları özellikle gelişen dünyaya daha kolay ulaştırmanın, sprey ya da hap gibi aşıdan daha kolay uygulanan yöntemler geliştirmenin ve bunları hızlıca üretmenin yollarını bulmalıyız.

Dünyanın bir pandemiye hızla yanıt vermesini sağlamak için hazırlık yapmak çok önemli. Çok az sayıda ülkede bununla ilgili çalışma yürütülüyor. Mesela Vietnam'da olası salgınlarla ilgili farklı simülasyonları içeren çalışmalar var. Böyle bir sistemle salgını erkenden tanımlayıp pandemiyle mücadelede zayıf yönleri güçlendirmek mümkün.

Covid-19'la savaşta, yıllardır az gelişmiş ülkelerde uygulanan çeşitli salgınlarla mücadele yöntemleri çok etkili oldu. Afrika'daki bazı ülkeler, salgınla mücadele konusunda birçok gelişmiş ülkeden daha deneyimliydi ve buralardaki laboratuvarlar yeni varyantların keşfedilmesinde önemli rol oynadı. Bu çalışmalar, yeni salgınlara karşı da önemli olacak.

Bir sonraki pandemide elimizde daha iyi planlar olması gerekiyor. Birçok ülke şu anda bile böyle somut bir plana sahip değil. Bir planınız olmadan pandemiye etkili ve zamanında yanıt vermek zor olacaktır. Hükümetler gelecek 10 yılda gerekli adımları atarsa bir salgının felakete dönüşmesinin önüne geçebiliriz.