
ÇALIŞANLARA 'EKSİK ZAM' İDDİASI!
Sendikadan yapılan açıklamada, TÜİK’in enflasyon hesabı ve bunun
çalışanların, emeklilerin ücret ve aylıklarına yansımasına yönelik bir araştırma
yapıldığı belirtildi.
TÜİK’in enflasyon hesabında kullandığı ana harcama gruplarının
ağırlıklarında, oynama yaptığı ileri sürülen araştırmada, bu şekilde ana harcama
gruplarının enflasyona etkisinin değiştirildiği öne sürüldü.
Kurumun enflasyon hesaplamasını yaparken, 446 mal ve hizmetin
fiyatlarındaki değişimi izlediği, bu 446 mal ve hizmetin 12 ana harcama grubuna
dağıldığı belirtilen araştırmada, "her bir mal ve hizmetin ağırlığının ise
kamuoyunun bilgisi dışında olduğu" ifade edildi.
Mayıs ayı enflasyon hesabında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aylık
fiyat değişiminin -4,38, grubun ağırlığının yüzde 27,60 olduğuna dikkat çekilen
araştırmada, "-4,38’in aylık enflasyona etkisi -1,20 olması gerekirken, TÜİK
hesaplamasında -1,67 olarak çıktığına" yer verildi. Araştırmada, şunlar
kaydedildi:
"Bu rakamın çıkabilmesi için ağırlığın yüzde 27,60 değil, yüzde 38,21
olması gerekiyor. Yani yüzde 27,60’lık ağırlık yüzde 38,46 oranında artırılmış
oluyor. Diğer harcama gruplarının ağırlıklarını da yüzde 38,46 oranında
artırılması söz konusu. Alkollü içecekler ve tütün grubunun 5,31 olan ağırlığı
7,35 olarak, giyim ve ayakkabı grubunun 7,30 olan ağırlığı 10,11 olarak
hesaplamaya dahil edilmiş. Diğer gruplar için de aynı durum söz konusu.
Dolayısıyla mayıs ayı enflasyon rakamı yüzde 38,46 oranında etkilenmiş. Enflasyon
eksi olduğu için bu sonuçta enflasyonun düşürülmesi sonucunu doğurmuş ve -0,26
olması gereken rakam, -0,36 olarak açıklanmış.
Üstelik bu müdahale sadece söz konusu 2 ay ile sınırlı değil. 2010 yılı
ocak, mart, haziran ve temmuz aylarında açıklanan ağırlıklar hesaplamaya müdahale
edilmeden kullanılmış ancak şubat ayında yüzde 5,84, nisan ayında -16,90, mayıs
ayında ise yüzde 38,46 oranında hesaplamalara müdahale edilmiş. Bu müdahalelerle
2010’un yedi ayında enflasyon rakamı toplamda 0,14 düşük gösterilmiş oluyor."
Araştırmada, kurumun açıkladığı ağırlıklara göre hesaplama yapmamasının
nedeninin ise kamuoyuna açıklamadığı öne sürüldü.
Bu yılın temmuz ayında yaklaşık 2,5 milyon memura ve milyonlarca emekliye
verilecek zammın yüzde 2,5 olarak açıklandığı anımsatılan araştırmada, şu
ifadelere yer verildi:
"Ayrıca enflasyon bu oranın üzerine çıkar ise aradaki fark da maaş
zamlarına eklenecekti. 2010 temmuz ayına gelindiğinde altı aylık enflasyon yüzde
3,59 olarak açıklandı. Dolayısıyla memurlar ve emekliler 1,09 puan enflasyon
farkı aldılar. Bu farkın devlete yükü ise 788 milyon liraydı. TÜİK enflasyon
rakamlarına müdahale etmeyip, açıklamış olduğu ağırlıklar üzerinden hesaplama
yapsaydı enflasyon farkı 1,19 olacak ve memur ve emeklilere 72,3 milyon lira daha
ödenecekti. Ufak kalem oynatmalarıyla Ocak-Temmuz dönemi enflasyonunda yüzde
0,10’lük bir indirim yapılmış, memur ve emekliye ödenmesi gereken 72,3 milyon
lira devlette kalmış, maaş zamları gasp edilmiştir. Aynı durum 2010 ocak
zamlarında da yaşanmıştır"
Enflasyon rakamlarının başta toplu sözleşmeler ve ücret zamları olmak
üzere pek çok alanda kullanıldığı ve gelir dağılımını, makro ekonomik
politikaları etkilediğine dikkat çekilen araştırmada, "TÜİK, tek tek bütün mal
ve hizmetlerin ağırlıklarını açıklamak zorundadır. Aynı zamanda hesaplamada
kullandığı ağırlıkları niye değiştirdiğini, hangi istatistiki gerekçe ile bu
değişikliği yaptığını da açık ve şeffaf kılmalıdır" görüşüne yer verildi.