DIŞİŞLERİ BAKANI YAKIŞ : ABD İLE ANLAŞMAYA YAKLAŞTIK

MERAL BOL İSTANBUL - Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, savaş durumunda Irak'ta Türk askeri sayısının ABD askerlerinin sayısından daha fazla olacağını söyledi. Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Irak konusunda gelinen son noktayı NTV televizyonuna değerlendirdi. Meclis'e gelmesi beklenen tezkere konusunda bir değerlendirme yapan Bakan Yakış, "Tezkereyi gece hazırlayıp sabah Meclis'e sunmak mümkün değildi. Bugün çözümlenmesinin ihtimali yoktu. Tezkere hazırlama aşamasına geldiğimizde, milletvekillerini bilgilendirmek lazım. ABD ile şimdiye kadar sürdürdüğümüz danışmalarda son derece büyük mesafeler kaydedildi. Anlaşmaya yaklaşmış durumdayız. Anlaşma olursa, pek tabi ki tezkereyi Meclis'e sunacağız" dedi. Belgede askeri, siyasi ve ekonomik konuların bulunduğunu belirten Yakış, bu konularla ilgili çalışmaların tamamlanmasının ardından tezkereyi Meclis'e sunacaklarını kaydetti. Yakış, "Amerikan tarafından bir huzursuzluk söz konusu. Görüşmelerde bir zaman kısıtlaması oldu mu?" sorusuna, "Oldu. Bundan 1.5 ay önce olmuştu. 3 gün içinde cevap vermemizden memnun olacaklarını söylemişlerdi. O zaman cevap veremedik. Aradan 1 ay geçti. ABD'ye gittiğimiz sırada 18 Şubat'ın son tarih olduğu söyledi" şeklinde yanıt verdi. ABD yönetiminin 18 Şubat'ın kendileri için neden önemli olduğunu açıkladıklarını ifade eden Yakış, "Biz de bu endişelerini anladığımızı söyledik. Kendilerine neden 18'inde Meclis'e sevk etmemizin sakıncalı olduğunu söylediğimizde, anladıklarını söyledi. ABD ile ilişkiler kopmuş, gerginlik var gibi bir durum yok" dedi. MUSUL-KERKÜK PETROLLERİ Siyasi konularda yapamayacakları noktalar olduğunu dile getiren Dışişleri Bakanı Yakış, "Böyle bir müdahale olursa, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunmasını istiyoruz. Aynı şekilde Musul - Kerkük petrollerinin Irak'taki herhangi bir etnik gruba ait olmadığını, Musul - Kerkük petrolünün bütün Irak halkının ortak zenginliği olduğunu, hem ABD'lilere hem de Iraklılar'a söylüyoruz. Herhangi bir grup, Bağdat'ın zayıflığından yararlanarak, petrollere el koymamalı. Bunu ABD'liler de kabul ediyorlar" diye konuştu. Irak'ta askeri operasyon sonrasında siyasi yapıyla ilgili modelin nasıl olacağı yönündeki bir soruya Yakış, "Siyasi yapıyla ilgili model geliştirmeye çalışıyoruz. Şimdiki Irak bürokrasisini ne kadarını çökertmek gerekecek, ne kadarını ayakta tutmaya çalışacaksınız bunun bilinmesi lazım. Sıfırdan başlayamazsınız. ABD'nin savaş sonrasında düşündüğü senaryo başından beri ayrıntılarıyla yazılmış değil. ABD'lilerin de bunu bu şekilde görmediğini biliyoruz. Askeri makamlardan dinlediğimiz modelin, sivil makamların gösterdikleri modelden ayrı olduğunu görüyoruz" diye cevap verdi. Bakan Yakış, ABD'nin Kuzey Irak'la ilgili Türkiye'nin endişelerini anladıklarını, şu anda ABD'nin, Irak'ın toprak bütünlüğüne halel getirecek bir gelişmeyi tasvip etmeyeceğini belirtti. ABD'NİN KUZEY IRAK'A SİLAH VERMESİ Yakış, Kuzey Irak'ta olumsuz bir gelişme olur da, silahlar Türkiye'ye ya da Türkmenlere dönecek şekilde olursa, meşru güvenlik endişelerinin tehdit altına girdiğini, bunun da Türkiye'ye bu gelişmeyi durdurma hakkını vereceğini ifade etti. Kuzey Irak'a savaşmak için değil, olası bir göç dalgasını önlemek için gireceklerini dile getiren Yakış, TSK'nın bölgede istikrarsızlık oluşmaması için bulunacağını kaydetti. Gelişigüzel silah dağıtılmasına karşı olduklarının altını çizen Yakış, "Bizim düşüncemiz, ABD'lilerle oldukça yakın bir noktadayız. Kriz geçtikten sonra Irak'ta ordu ünitel bir devletin merkezi komutasına bağlı olmalıdır. Kolluk devletlerine yetecek kadar silah bulunabilir. Yerel güvenliği sağlayacak silahlar bulunabilir ama askeri harekata girişilecek silahlar olması halinde denge bozulur ve istikrarsızlık kaynağı olur. O konuda ABD ile birbirimizi anlıyoruz. O çerçevede bir mutabakat oluşmuş durumda" dedi. ABD VE TÜRK ASKERLERİNİN SAYISI Dışişleri Bakanı Yakış, ne kadar ABD askerinin Irak'a gireceğinin sorulması üzerine, "ABD askerlerinin oldukça fazla üstünde Türk askerinin girmesi öngörülüyor. Daha kuzey opsiyonunun gerçekleşmediği bir ortamda ne kadar asker girileceğini söylemek doğru olmaz" değerlendirmesinde bulundu. ABD'nin Türkiye'ye maddi yardım değil, savaş zararlarının karşılanması yönünde bir rakamı vereceğini ifade eden Yakış, "Türkiye, ABD ile para pazarlığı içinde değil. 1991'i baz alarak olası zarar miktarı belirlendi. Türkiye'nin 5 yıllık ve 1 yıllık zararının ne olacağı belli. Biz 6 aylık zararı da tespit ettik. Bizim ver şu kadar parayı, topraklarımızı açalım yönünde bir anlayışımız olmadı. Rakamla olabileceği gibi, tekstil kotasını genişletmek suretiyle olabilir, ihtisaslaşmış sanayi bölgelerinde üretilecek malların genişletilmesi olabilir" dedi. "Kuzey Irak'a girilmesi durumunda komuta kimde olacak?" yönündeki bir başka soruya Yakış, şu şekilde yanıt verdi: "Bildiğim kadarıyla Kuzey Irak'ta Türk askerlerinin bulunduğu yerdeki komuta Türk askerlerinin komutası altında. Hep savaş olacağı varsayımını konuşuyoruz. Biz barışçı çabalarımızı halen sürdürüyoruz. Zaman zaman yetkililere bir taraftan ABD ile pazarlık yapıyorsunuz, diğer taraftan barışçıl yollardan arıyoruz diyorsunuz, bu bir çelişki değil mi diye soruyorlar. Bize göre bunlar bir çelişki değil, bunlar birbirini tamamlayan şeyler." ABD sisteminde sözlerin, bazen yazılı metinden daha önemli olduğunu belirten Yakış, "Biz şimdi önce mutabakat ne olacak, sonra onay alınması için neler yapılması gerektiğini belirleyeceğiz. Hafta sonu her iki tarafta da irade mevcutsa, bunlar anlaşma sağlanabilecek konulardır" ifadelerini kullandı. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:24