
DOMATES'E ÇİN DARBESİ!..
KAHRAMANMARAŞ - Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İbrahim Duman, Çin'in bütün sektörler için tehlike olduğuna dikkat çekerek, "Biz 1 ton salçayı 650 dolara mal ederken, Çin aynı miktardaki salçayı 350 dolara satıyor" dedi.
Duman, Türkiye'nin yıllık 2 milyon ton sanayi domatesi üretimi yaptığını ve bunun 300 bin tonunu ihraç ettiğini söyledi. Türkiye'nin salça üretimine kaliteden ödün vermeden devam etmesi gerektiğini belirten Duman, "Öncelikle burada maliyet çok önemli. 2006 yılı verilerine baktığınız zaman Türkiye'de salça fabrikalarında 1 ton salçanın maliyetinin 650 dolar olduğunu görürüz.
Ama Çin dünyaya 350 dolara salça satıyor. Girdi maliyetleri, özellikle de işçi maliyetleri Çin'de çok ucuz. Ama bizim buradaki şansımız kaliteden kesinlikle ödün vermememiz gerekiyor. 350 dolarlık salça ile 650 dolarlık salça arasında mutlaka kalite farkının olması gerekiyor. Diğer yandan bizim ekolojimiz çok önemli. Özellikle Marmara ve Çanakkale bölgesinde domates çok güzel renk yapar.
Gece-gündüz sıcaklık farkının olması nedeniyle bu renk otomatik olarak salçaya yansıyor. İkincisi hasadın elle yapılması. Makine ile ya da ilkel yöntemlerle yapılan hasadın kalitesi çok çok fark ediyor. Görüntü, renk ve kuru madde değeri olarak çok fark ediyor" diye konuştu.
"Küf içeriği düşük, kalıntısı olmayan ve istenilen kuru madde değerlerine sahip salça üretilip yurt dışına pazarlanmalı" diyen Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İbrahim Duman, şunları söyledi:
"Yeni işlenebilir ürün arayışı içerisine girmemiz lazım. Bugün kuru domates Ege Bölgesi'nde çok büyük potansiyele ulaştı. Şu an 20 bin ton kuru domates üretimimiz var ve bunun tamamı yurt dışına ihraç ediliyor. Bunun yanında ketçap, sos ve konserve edilmiş domates üretimimiz var. Bunlara da ağırlık vermemiz gerekiyor."
Türkiye'nin en büyük avantajının açık tarla koşullarında üretim yapılması olduğunu kaydeden Duman, "Bugün Avrupa'da serada 12 ay boyunca domates var ama onlar domates konservesini tercih ediyorlar. Neden? Tarla koşullarında yetiştiği için. Tüketiciler tarlada doğal koşullarda yetişen ürünleri tercih ediyor" şeklinde konuştu.
Türkiye'de sanayi domatesinin geleceğinin parlak olduğunu vurgulayan Duman, kaliteden ödün vermeden üretime devam edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Duman, "Türkiye'de sanayi domatesi miktarının artacağını düşünmüyorum. Dış pazarınız belirli ülkeler, ihracatçının yaşadığı bazı sıkıntılar var. Türkiye'nin değişik bölgelerinde sanayi domatesi üretimi için denemeler yapıldı. Özellikle bu GAP bölgesine taşındı, ancak yüksek sıcaklık nedeniyle başarılı olunamadı" dedi.
Sanayide kullanılan domatesin hibrit çeşidinin tamamının yurt dışından ithal edildiğini hatırlatan Duman, bunun ülke için bir handikap olduğunu ifade etti.