ERKEKLERDE KISIRLIĞIN NEDENLERİ

Çevresel faktörler, sigara, alkol, yaşam tarzı, bazı ilaçlar ve yüksek ısı gibi etkenler erkeklerde kısırlığa yol açabiliyor.

İstanbul Cerrahi Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Deniz Ersev, erkeklerde kısırlığın nedenlerini ve risk faktörlerini anlattı. "Erkek üremesini, doğumsal veya edinilmiş hastalıklar, hormonların bozuklukları, sperm üretimi problemleri, sperm kanallarında spermin meniyle boşalması için prostat bezine taşınmasının bozulması ve cinsel fonksiyon bozuklukları etkiler. Bunlardan herhangi birindeki bozukluk infertiliteye (kısırlığa) neden olur. Kısırlığın başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir:
Varikosel: Testislerin kirli kanını götüren damarların varisli hale gelmesidir. Her varikoseli olan erkek infertil değildir, fakat kısırlık nedeni ile izlenen erkeklerin üçte birinde varikosel vardır. Kan akımının yavaşlamasına bağlı olarak skrotumda ısı artışı görülür. Sol böbrek üstü bezinden gelen ters yöndeki kan akımı, testislerin yüksek düzeyde toksik atıklara maruz kalmasına neden olarak, üreme hormonlarının dengesinin bozar ve bu da kısırlığa neden olabilir. Ameliyatı gerektirdiğinde, yapılan cerrahi müdahale yüzde 50-60 başarı sağlar.
İnmemiş testis: Normalde, doğumda veya doğumdan sonra en geç bir yıl içinde testisler yumurtalık torbasına iner. Karın içinde yukarıda kalan testisler, yüksek ısıya maruz kaldıkları için sperm üretimi bozulur. İnmemiş testis vakalarında ileride testis kanseri gelişme ihtimali de fazladır. Testisler 1 ila yaşları arasında ilaçla veya ameliyatla yerine indirilirse ileride üreme sağlığı olumsuz etkilenmez.
Testis tümörleri: Testis tümörü nedeni ile tedavi gören erkeklerde infertilite sık görülür. Kemoterapi için kullanılan ilaçlar ve ışın tedavisi (radyoterapi) sperm üretimini bozabilir. Bu hastalarda tedaviye başlamadan önce spermler dondurularak saklanır.
Travma: Testislerde meydana gelen yaralanmalar kısırlıkla sonuçlanabilir. Anatomik veya fizyolojik bozukluk gelişebilir veya antisperm antikorlar oluşabilir.
Enfeksiyonlar: Üreme organlarındaki enfeksiyonlar infertiliteye yol açabilir. Gonore (bel soğukluğu), tüberküloz ve bazı bakteriyel enfeksiyonlar sırasında meydana gelen iltihabi reaksiyonlar üreme kanallarında tıkanıklıklara yapabilir. Kabakulak buluğ çağından sonra geçirildiğinde kısırlık oluşturabilir. Cinsel temas yolu ile bulaşan chlamidya, mikoplazma ve üreoplazma enfeksiyonları ve prostatit (prostat iltihabı) sperm kalitesine bozarak infertiliteye neden olabilir. Bu hastalıkların erken tanı ve tedavisi önemlidir.
Sigara: Meni miktarı ve sperm hareketliliği sigaradan etkilenir. Sigara içenlerde menideki çinko düzeyi düşer, kadmiyum düzeyi artar. Menideki lökositlerde de (iltihap hücreleri) artış görülür.

Bu etkenlerin yanı sıra aşağıda belirtilen durumlar da infertiliteye sebep olabilir:
* Sistemik hastalıklar
* Hormonal bozukluklar
* Genetik bozukluklar
* Üreme kanallarında tıkanıklık
* Cinsel fonksiyon bozuklukları
* Ejakülasyon (meni boşalması) bozuklukları
* Beslenme bozukluğu 2