
EV ALMAK İSTEYEN, ÖNCE MORTGAGE'İ ÖĞRENSİN
1) 40 yıl kadar vade
En büyük avantajı, kredi olanaklarını uzun vadeli ödeme seçenekleri ile birleştirmesi. Böylece kişi, ödeme olanaklarına göre, 40 yıla kadar vade ile kredi bulabiliyor.
2) Banka hallediyor
İkinci büyük avantajı, sadece bu alanda çalışan uzman bankalar var. Alıcı, bankaya gittiğinde, sistem işlemeye başlıyor. Alıcı adına birçok işi banka gerçekleştiriyor.
3) Vergi muafiyeti var
İlk konut alana vergi muafiyeti getiriyor. Krediyi alan, ödediği faizleri, gelir vergisinden düşebiliyor.
4) Konut üretimine teşvik
Firmalar yönünden ise projelerin teşviki ve ayrıca bürokratik işlemlerin azalması en önemli avantajları olarak görülüyor. Bu projelerde inşaata başlama ve bitirme süresi hızlanıyor. Bu uygulamanın amacı yeni konut arzını hızlandırmak.
5) Bürokrasi yok
Sağlıklı bir mortgage sisteminde kefil ve kredi kulanandan çek-senet gibi kıymetli evrak istenmiyor.
6) Kayıtdışılık azalıyor
Kayıtdışılık azalıyor. Konutlar gerçek değerinin altında değil, daha fazla kredi çekmek isteyen alıcılar tarafından zaman zaman değerinin üstünde bile gösterilebiliyor.
7) Güvenli alışveriş
Sistem, banka, alıcı - satıcı, broker, emlakçı gibi kurumların katılımı ile işlediği için satışlar güvenli gerçekleşiyor. Her aşamada evraklar imza ve onaydan geçerek resmileşiyor.
Türkiye'de konutların gerçek değeri ile ipotek değeri arasında ortalama yüzde 30'luk bir makas olabiliyor. Yani 100 bin YTL'lik bir konuta banka 70 bin YTL üzerinden kredi kullandırıyor. Bu 70 bin YTL'lik değer ipotek değeri olarak geçer. Aradaki makas yüzde 30 civarında. Bankasına göre değişmekle birlikte kredi verirken bankalar bir miktar da peşinat alabiliyorlar.
İpotek değeri ile gerçek değer arasındaki fark ve bu peşinatların toplamı, zaman zaman alıcının neredeyse konut fiyatının önemli bir kısmını karşılamasını gerektirebiliyor. Mortgage'de gerçek değer ile ipotek değeri arasında fark oluyor. Ama bu ikisinin arasındaki fark ortalama yüzde 10 civarında. Türkiye'de kredilerde değişken faiz oranının yasak olması, konut kredilerini avantajlı hale getiriyor.
Kredi nasıl alınıyor?
Bu dört etken birlikte tüm dünyada konut fiyatklarını yükseltiyor veya düşürüyor. Ancak, mortgage ve diğer konut kredisi olanaklarındaki iyileşme de konjonktürel olarak talebi artırabiliyor. Bu talep, kaçınılmaz olarak fiyatların yükselişi yönünde baskı yaratıyor. Özellikle de konut üretimi az ise fiyatlar hızla artıyor.
Siyasal istikrara bağlı
Türkiye'de siyasal istikrar devam ettiği ve makro ekonomik koşullar düzeldiği sürece faizler daha da düşecek ve kredi olanakları artacak. Bu durum, kısa vadede ev fiyatlarını yükseltecek. Orta vadede; yabancı gayrimenkul şirketleri Türkiye'de ve özellikle İstanbul'da 100'er binlik konut projeleri gerçekleştirecek. Yani konut arzı hızlanacak. Dolayısıyla taleple arz arasındaki denge oluşmaya başlayacak. Fiyatlar, arz ve talep, uzun vadede dengesini bulacak.