İpotekle ev sahibi olma sistemi Mortgage, Amerika ve AB'den sonra Türkiye'de. Ocak 2005'te başlayacak olan Mortgage sisteminde kira ödeyerek' ev sahibi olacaksınız.
DÖRT YARARI VAR
Mortgage şirketlerinin 'deprem şartı' olduğu için artık evler depreme dayanıklı olacak. İnşaat kalitesi yükselecek, imar kaçağı önlenecek, sağlıklı kentleşme sağlanacak.
'Kiralık evinizin' sahibi nasıl olacaksınız?
Türkiye'de açılacak 'Mortgage kurumları' istediğiniz evi sizin adınıza satın alacak.
Kişi evin bedelinin dörtte birini kuruma ödeyecek. Geri kalan tutar 20-30 yıla yayılacak.
Evinde oturmaya başlayan kişi, 'Mortgage'çılara kira gibi aylık taksitini yatıracak.
Kişi istediği anda borcunu toplu parayla kapatabilecek ya da 20 yıl sonunda 'kiralık evi'nin sahibi olacak.
DEPREM KORKUSUNA SON...
Kira öder gibi uzun vadeli ev satın alma sistemi mortgage, yılbaşından itibaren yürürlüğe girecek. Ancak, sadece depreme dayanıklı evler kredilendirilecek.
Türkiye için, yıllardır bir hayalden ibaret olan ''kira öder gibi ev sahibi olma'' sistemi 2005 yılından itibaren gerçeklik kazanıyor. Dünyada 200 yıldır uygulanan ipoteğe dayalı konut finansmanı' sistemiyle ilgili kanun tasarısı hazır. Sermaye Piyasası Kurulu'nun hazırladığı ve yakında TBMM gündemine gelecek ''İpotekli konut finansman sistemi'' yasa taslağıyla, vatandaşların uzun vade ve daha iyi şartlarda konut alabilmesi için, ''İpotekli Konut Finansmanı Anonim Ortaklığı'' kuruluyor.
DEPREM SİGORTASI ŞART
Bu sistem, vatandaşa 30 yıla varan vadeyle ev sahibi olma imkanını getirirken, onu aynı zamanda deprem korkusu olmadan, sigortalı, ruhsatlı ve güvenli bir binada yaşamaya da mecbur ediyor. Zira sistem, gayrımenkulün uzman ekspertiz şirketler tarafından değer tespitinin yapılmasını ve satın alınan daire için aynı zamanda Doğal Afet Sigortası yapılmasını zorunlu kılıyor. Yani, ''Bu evi uzun vadeli konut finansmanı sistemi ile ödeyebilmek için onun sağlamlığını bize garanti et'' diyor. Sistemin en çok konuşulan özelliği uzun vadeli ödeme imkanı. Ancak sadece İstanbul'daki konutların yüzde 55'inin kaçak ve ruhsatsız olduğu düşünüldüğünde, mortgage ile birlikte sadece evsahipliği oranının değil, kayıtlı ve yaşanabilir konut oranının da artması kaçınılmaz görülüyor. Yapı Kredi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Genel Müdürü Hakan Kodal, ''Şu anda İstanbul'daki mevcut stoğun yarısı bu sistemden yararlanamaz. Çünkü hepsi kayıtdışı ve standart dışı konutlar'' diyor. Kodal, tapusu ve iskanı bulunmayan bu evlere ipotekli kredi (mortgage) verilmeyeceği görüşünde. Kodal, ''Bunun yerine standardı yüksek yeni konutlar tercih edilirken, planlı şehirleşmenin de önü açılacak.
ŞU ANDA FAİZLER YÜKSEK
Türkiye'de konut finansmanının yüzde 63'ü miras veya peşin alım ile, yüzde 23'ü ödünç para alarak, yüzde 8'i kooperatif aracılığıyla ve yüzde 3'ü de banka kredileri kullanılarak gerçekleşiyor. Bankalarda konut kredisinin kredi vadesinin en fazla 5 yıla kadar uzaması ve yıllık birleşik faizlerin yüzde 25'lere kadar ulaşması banka kredisi yoluyla konut sahibi olunmasını güçleştiriyor. Sistemin Türkiye'de tüketiciler açısından getireceği yenilik vadenin uzaması ve aylık taksitlerin ödenebilir hale gelmesi olacak.
Mortgage'in 3 avantajı
MORTGAGE'İN 3 AVANTAJI...
Mevcut kira bedeli kadar aylık taksitlerle 20-30 yılda ev sahibi olunacak.
Sisteme dahil olacak konutta depreme dayanıklı olma şartı aranacak. Güven artacak.
Sistemle emlak piyasası düzene girecek. Ev fiyatları belli bir marjda artacak.
SİSTEM NASIL İŞLEYECEK
Vatandaş önce ödeme gücüne göre bir daire bulacak.
Dairenin değerinin yüzde 25'i cebinde olacak. Kalan tutar için kredi talep edecek.
Ev kredisi talep eden, taksitleri ödeyememe ihtimaline karşın sigorta yaptıracak. Aynı zamanda hayat sigortası da yaptıracak.
Evin değeri belirlendikten sonra banka verdiği uzun vadeli kredi karşılığında evi ipotek alacak.
Vatandaş, örneğin 100 milyarlık daire için müteahhide 25 milyar ödeyecek, geri kalanı mortgage kuruluşuna borçlanacak.
Satın alınan daire için Doğal Afet Sigortası yaptırılacak.
Bankalar aldıkları ipoteği, İpotek Finans Kuruluşu'na (İFK) devredecek.
Bunun için İFK kurulacak. İFK'nın yüzde 49'u devlet (kamu bankaları ve TOKİ), yüzde 51'i özel sektöre (yerli ve yabancı bankalar ya da özel finans kuruluşları) ait olacak.
İFK, stokunda yeralan ipoteklerimenkul kıymetedönüştürecek. İpotekfon katılma belgesi,varlığa dayalı menkulkıymet veya borçsenedi ihraç edecek. Bu yolla yeni fonyaratarak yenikredilere kaynaksağlayacak.
500 MİLYON TAKSİTLE EV SAHİBİ OLMA İMKANI
Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İstanbul Konut İmar Plan Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin (KİPTAŞ) İkitelli Başakşehir'de yapacağı 5. Etap konutlarının başvuruları başladı. Başakşehir'de inşa edilecek 5. Etap'taki siteler içinde; sosyal donatı alanları, çocuk parkları, kültür ve ticaret merkezi, cami ve okul da yapılacak. Konutların 432'si 95, 592'si 115, 1536'sı 135, 836'sı 150 ve 329'si 193 metre kare olarak inşa edilecek. 95 metre karelik konutlar 2 oda bir salon, diğerleri 3 oda bir salon olacak. Kampanyanın başvuruları 23 Kasım-17 Aralık tarihlerinde yapılabilecek. Projeye sadece İstanbul'da en az 5 yıldır ikamet edenler ve sadece evi olmayanlar başvurabilecek. Şu anha kadar 3 bin 500 konut için 3 bin başvurunun yapıldığı belirtiliyor. k. 95 metre kare konutlar, 72 ay vadede ödenecek. Bu tip dairelerin ilk 24 aylık taksitleri, ara ödemesiz ortalama 500 milyonDiğer konutların ödemesi 48 ayda tamamlanacak. Peşin ödemelerde yüzde 5-10 arası indirim sağlanacak.
5 yılda 50 milyar dolarlık fon gelir
Yapı Kredi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Genel Müdürü Hakan Kodal, mevcut altyapı hazır olduğunda 5 yıl içinde 50 milyar dolarlık bin fonun mortgage piyasasında aktif olacağını söyledi. Kodal şu değerlendirmeyi yaptı: ''Yabancıların baktığı iki kriter var. Birincisi sistem oturdu mu? Taslakta çok olumlu adımlar var. Konut kredisini verdiniz, ipotek koydunuz, diyelim ki adam ödemedi. Bunu bugünkü sistemle en az 2-3 yılda mahkemelerle geri alabiliyorsunuz.Yeni mevzuatta bu 6 ayın altına çekilmeye çalışılıyor. Ayrıca sadece enflasyonun düşüyor olması yetmiyor. Devlet tahvilleriyle enflasyon arasındaki bandın 1-2 puana inmesi gerekiyor.''
TOKİ vadeyi 10 yıla yaydı
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), gecekondulara alternatif olarak yoksul vatandaşları 'mortgage'''sistemine benzer şekilde ucuz konut sahibi yapmak için harekete geçti.
TOKİ ilk aşamada İstanbul, Ankara, Sivas ve Konya'da dar gelirlilere aylık 175 milyon liradan başlayan taksitlerle, yüzde 5 peşinatla ev satacak. TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, ''Bizim koşullarımızda da kira öder gibi ev sahibi olma olanağı tanınıyor. Yüzde 10 peşin verenlere 72 ay, yüzde 15 peşin verenlere 8 yıl, yüzde 25 peşin verenlere de 10 yıl vade sağlıyoruz'' dedi. Başbakan Erdoğan, TOKİ'nin 20. kuruluş yıldönümü nedeniyle geçen hafta düzenlenen törendeki konuşmasında vatandaşın kira öder gibi, 6 ayda bir düşük enflasyonun uygulanacağı taksitlerle ucuz konut sahibi olacaklarını söylemişti. Erdoğan törende Eryaman'daki 384 konutun temelini atmış, 168 konutun anahtarlarını da teslim etmişti.
(SABAH)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 23:22
