Ekonomi
  • 29.4.2004 02:11

GIDA HİZMETLERİ TEK ELDE TOPLANIYOR

***Bugün Genel Kurul'da görüşülecek olan Gıda Kanunu'yla gıda
hizmetleri tek elde toplanıyor. Kanuna göre; gıda kontrol, sertifikasyon ve
denetim hizmetlerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi, uygulanması ve
izlenmesi, ilgili bütün tarafların görüşleri alınarak Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı tarafından belirlenecek.

***Tüketicileri yanıltıcı etiketleme, reklam ve tanıtımına karşı önleyici
tedbirleri içeren yeni Kanun; ağır cezaları da kapsıyor. Gıda Kanunu'na
göre; hürriyeti bağlayıcı cezalar ile ağır para cezalarından oluşan adli
cezalar, idari para cezasına çevriliyor. Eylemin büyüklüğü durumunda
sağlığın korunması ile ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyenlere, adli
ceza olarak hürriyeti bağlayıcı ceza ve ağır para cezası öngörülüyor.


Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun bugün Genel Kurul'da
görüşülecek. Yeni Gıda Kanununun hayata geçmesiyle birlikte gıda hizmetleri
tek elde toplanacak. Buna göre artık gıdada tek yetkili Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı oluyor. 

Yeni Kanunun getirdiği yenilikler ise ana hatlarıyla şöyle;
 
RİSK ANALİZİ, İHTİYATİ TEDBİRLER, BİLİMSEL KOMİTELER
 
İnsan sağlığının korunması ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için; risk
analizinin birbirleriyle ilişkili üç bileşeni olan risk değerlendirmesi,
risk yönetimi ve risk iletişimine dayalı bir sistem oluşturulmuştur. Etkili,
bilimsel kanıtlara dayalı, bağımsız, tarafsız ve şeffaf bir risk
değerlendirmesi yapılacaktır.

İnsan sağlığı üzerine bir risk ihtimali olması durumunda geçici risk
yönetimi araçlarına başvurularak, ihtiyati tedbirler ivedilikle alınacaktır.

Üretilen veya ithal edilen gıda maddesinin insan sağlığına potansiyel zarar
ihtimalinde, o ürünlerin pazara sunumu ve kullanımını için önleyici
tedbirler getirilmiştir.

Risk değerlendirmesi için bilimsel ve teknik verileri araştırmak, toplamak,
düzenlemek, analiz etmek, yorumlamak, özetlemek ve görüş oluşturmak üzere
bilimsel komiteler oluşturulmuştur.
 
  
BİLDİRİMLER, KRİZ YÖNETİMİ, İZLENEBİLİRLİK

Gıda maddelerinden kaynaklanan bir risk oluştuğunda, ivedilikle önlem
alınması ve bu bilginin anında ilgili birimlere iletilmesine yönelik olarak
bildirim sistemi ihdas edilmiştir.

İnsan sağlığı ve gıda güvenliği açısından ortaya çıkan riskin
giderilememesi, alınan önlemlerin yetersiz kalması halinde, Bakanlığımız,
Sağlık Bakanlığı, ilgili tüm kurum ve kuruluşların da katılımı ile anında
etkili koordine ve işbirliği sağlamak üzere Kriz Yönetimi ve Kriz Birimi
oluşturulmuştur.

Gıda üretim zincirinin izlenmesi ve sorunun kaynağında giderilmesi, piyasaya
sürülen gıdaların izlenebilirliğini mümkün kılmak üzere sistematik bir
yaklaşım getirilmiştir.
 
TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASI, İŞYERİ SORUMLULUĞU, SAĞLIĞIN KORUNMASI

Tüketici haklarının korunmasına ilişkin yeni ve etkili hükümler
getirilmiştir. Tüketiciler, gıda maddesini üreten, ithal eden ve satan
gerçek veya tüzel kişiler tarafından bilgilendirilecek, tüketicilerin
yanıltılması ya da yanlı yönlendirilmesi önlenecektir.

Gıda maddelerinin etiketlenmesi, reklam ve tanıtımına ilişkin belli
prensipler getirilerek, tüketicileri yanıltıcı etiketleme, reklam ve
tanıtımına karşı önleyici tedbirler alınmıştır.

İşyeri sorumluluğu tanımlanarak, gıda işletmecilerinin gıdanın, gıda
güvenliği şartlarına uymaması durumunda ürününü pazardan geri çekmesi ve bu
konuda yetkili mercileri bilgilendirmesi sağlanmıştır.

İnsan sağlığının korunması amacıyla, gıda maddeleri üreten, ithal
eden,dağıtımını yapan ve satan işyerlerine sorumluluklar ve yaptırımlar
getirilmiştir.




DENETİM, KONTROL VE SERTİFİKASYON

Gıda maddelerinin üretimi, ithalatı, ihracatı, pazarlama, dağıtım, satış ve
toplu tüketim noktalarının denetimi yerel yönetimlerle birlikte
yapılacaktır.

Bakanlığın yetkilendireceği kamu ve/veya özel kuruluşlar tarafından kalite,
risk analizi ve benzeri diğer konularda kontrol ve sertifikasyon hizmetleri
yapılabilecektir. Bu yeni açılım, endüstriyel gıda güvenliği normları ve
işlevinde gelişme gösterecektir.

ULUSAL GIDA KODEKSİ KOMİSYONU, ULUSAL GIDA MECLİSİ

Türk gıda kodeksinin hazırlanması ve denetlenmesinde görevli olmak üzere
Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu oluşturulmuştur. Komisyon; Bakanlığımız,
Sağlık Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşlar ile bilim insanlarından
teşekkül etmiştir.

Bakanlığımızca belirlenen gıda düzenlemelerine ve uygulamalara dair görüş,
öneri ve katkı sağlamak üzere Ulusal Gıda Meclisi oluşturulmuştur.

GIDA BANKASI

Gıda güvencesine katkı sağlamak, sosyal dayanışmayı güçlendirmek üzere;
bağışlanan veya üretim fazlası, sağlığa uygun her türlü gıdayı tedarik eden,
uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri doğrudan veya değişik yardım
kuruluşlar vasıtasıyla fakirlere ve doğal afetlerden etkilenenlere ulaştıran
ve kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıfların oluşturulmuştur.

YENİ GIDA TANIMLARI

Kanunda, organik gıda, genetik modifiye gıda, fonksiyonel gıda, takviye
edici gıda, özel tıbbi amaçlı diyet gıda tanımları getirilmiştir. Tüketici
tercihine uygun, tarımsal üretim yöntemleri ve ürün özelliklerine göre
farklılık gösteren gıda tanımları yapılarak, uluslararası entegrasyon ve
sektörel açılım sağlanmıştır.

CEZA HÜKÜMLERİ, CEZALARIN TAHSİLİ, İTİRAZLAR

Hürriyeti bağlayıcı cezalar ile ağır para cezalarından oluşan adli cezalar,
idari para cezasına çevrilmiştir. Eylemin büyüklüğü durumunda sağlığın
korunması ile ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyenlere, adli ceza olarak
hürriyeti bağlayıcı ceza ve ağır para cezası öngörülmüştür.
 
Düzenlemede cezaların adil, işletme büyüklükleri ile orantılı, hukuka uygun
ve caydırıcı olması amaçlanmıştır. Cezai hükümler, oluşacak suçun nevine
göre idari para cezası, faaliyetten men, üretilen ürünlere el konulması,
hapis ve ağır para cezası şeklindedir. Suçun tekrarı halinde idari para
cezası iki kat uygulanabilecektir.

İdari para cezaları, o yerin en büyük mülki amiri tarafından verilecektir.
Kanun kapsamındaki cezalara itiraz hakkı getirilmiştir.

Gıda işletmecileri de kontrol ve denetim sonuçlarına  istedikleri takdirde
itiraz edebilecektir.
 
AVRUPA BİRLİĞİ'NİN GIDA YASASINA UYUM DURUMU
 
Türk halkına güvenli bir gıda sunulması, gıda güvenliğinin güvence altına
alınması ve gıda hizmetlerinin iyileştirilmesine yönelik tedbirler
itibariyle Türkiye Gıda Yasası ile AB Gıda Yasası ilke ve prensipleri bir
bütünlük içerisindedir.
 
Kanun, Avrupa Birliği'nin Gıda Yasasını belirleyen 178/2002/EC Sayılı Konsey
Tüzüğü ile uyumluluk arz etmektedir.
 
Gıda mevzuatının, AB müktesebatına uyum konusu Avrupa Birliği Müktesebatının
Üstlenilmesine ilişkin olarak hazırlanan Ulusal Programda yer almaktadır.
Gıda konusunda mevzuat uyum çalışmalarının tamamlanması itibariyle de Kanun
önem arz etmektedir.

KANUN ve ÖRGÜTSEL YAPI
 
Türkiye, 2004 yılında uluslararası düzenlemelerle entegre, modern bir Gıda
Kanununa kavuşmuştur. Mevzuatın etkili, yaygın, sürekli ve izlenebilir
şekilde uygulanması için; kapasite, idari yapı, kontrol ve denetim
performansının da güçlendirilmesi zorunluluk arz etmektedir.
 
Bu amaçla, Bakanlığımız ilgili birimleri ile birlikte yeni Kamu Yönetimi
Reformuna uygun biçimde şekillendirme çalışmaları hızla ve ilgili Kanunla
paralel olarak sürdürülmektedir.
 
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:06

İLGİLİ HABERLER