Güneş’ten gelen X ışınları bugünlerde zararlı bir uzay olayı olarak kabul ediliyor. Daha önce 2003 yılının sonbaharında olduğu gibi, Güneş fırtınaları Dünya yörüngesindeki uyduları ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nu olumsuz etkileyebiliyor. Ancak, aynı Güneş fırtınaları, gezegenler daha henüz oluşum evresinde iken Dünya’yı yutulmaktan kurtarmıştı.
Chandra X-ışını Gözlemevi’de 1.400 adet bebek yıldızı inceleyen uluslararası bilim ekibi, bunlar arasında etrafında gezegen oluşumu tespit edilen 14 yıldızı sıkı takibe aldı. Yaşları 1 ila 10 milyon yıl arasında değişen bu yıldızların son derece yüksek şiddette X ışını salınımı yaptığı gözlendi. Gözlemler, Güneş’in bebeklik evresinde nasıl davrandığı ile ilgili ipucu veriyor.
GENÇ YILDIZLAR DENGESİZ OLUR
Gözlemlenen genç yıldızların çekirdeklerinin henüz gelişmediği, bu nedenle de yaşlı yıldızların aksine manyetik olarak dengesiz oldukları belirlendi. Yıldızlardaki manyetik dengesizlik doğal olarak kısa devreye yol açıyor. Genç yıldızlar sürekli olarak binlerce alev demetini uzaya salıyor. Bu salınımların bazıları yıldızın çapının 10 katı büyüklüğe ulaşabiliyor. Söz konusu X ışını salınımları, örneğin, bugünkü ölçülerle herhangi bir Güneş fırtınasının enerji, büyüklük ve frekans itibariyle kat kat daha büyüğü.
KURTARICI GÜNEŞ FIRTINALARI
Yıldızın organik gelişimi sırasında, yıldızın etrafındaki gaz ve toz partikülleri birbirleriyle kümeleşerek Dünya gibi gezegenlerin çekirdeklerini oluşturuyor. Bu teoriye göre, gezegen çekirdeklerinin belli bir kütle geliştirmesinin ardından, yıldızın merkezine doğru kütle çekim kuvvetiyle yutulmaları gerekiyor.
İşte bugün Güneş fırtınası olarak adlandırılan, yıldızın saldığı X ışınları bu noktada gezegenlerin kurtarıcı gücü olarak sahneye çıkıyor. X ışınları ve alevler bir türbülans yaratarak, gezegenlere çekirdekten dışa doğru itici bir güç sağlıyor. Yıldızdan çıkan X ışınımı, gezegen oluşumundaki diskte iyon ve protonları hayata geçiriyor. Oluşum halindeki disklerin iyonize olması da, gezegenin yıldızın merkezine doğru kütle-çekimini yavaşlatıyor. Bu şekilde, herhangi bir yıldızın etrafında oluşmakta olan yıldızlar yutulmuyor.
(NTVMSNBC)
Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 12:05
