Çarşamba günü, yılbaşından bu yana en yüksek iç borç ödemesi olan 10 milyar 430 milyon YTL’lik itfaya hazırlanan Hazine, bunu öncesinde gerçekleştireceği 3 bono ihalesinin ilkini başarıyla atlattı. Bu ihalenin ardından piyasalar bugün yapılacak iki ayrı ihaleye odaklandı. Hazine bugünkü ihalelerden de başarıyla ayrılır ve öngördüğü borçlanmayı gerçekleştirirse, çarşamba günkü dev itfa öncesi nefes alacak. Ancak piyasalarda bugünkü ihaleler öncesi bazı riskler olduğu da dile getiriliyor. IMF ile netlik sağlanamaması, AB sürecindeki sancılar, cari açık tehlikesi, yabancıların vergi korkusu ve fon çıkışı ihaleleri sıkıntıya sokan ana nedenler olarak gösteriliyor. Ama Merkez Bankası’ndan faiz indirimi beklentisinin ise ihalelere ilgiyi artırabileceği üzerinde duruluyor. Bugünkü ihalelerde beklenen talebin gelmemesi halinde piyasanın sert bir tepki vermesi bekleniyor.
İlk sınav başarılı
Hazine ilk sınavını dün verdi. Dünkü ihale öncesi olumsuz bir beklenti yoktu ve ihalenin sonucu da beklenildiği gibi gerçekleşti. Dün düzenlenen 182 gün vadeli referans bono ihalesinde bileşik faiz yüzde 15.85 olurken, maksimum bileşik faiz yüzde 15,99 oldu. İhaleye nominal 3 milyar 400 milyon YTL teklif gelirken, nominal satış 2 milyar 277.5 milyon YTL, net satış da 2 milyar 116 milyon YTL olarak belirlendi. İhalede basit faiz yüzde 15.27 oldu. Hazine dünkü ihalede nominal teklif miktarının yüzde 67’sini karşılamış oldu. Burada dünkü ihalede ortaya çıkan faiz, ihale öncesindeki faiz tahminlerinin ortalaması olan yüzde 15,99’un altında gerçekleşti.
Bugün 2 ihale var
Piyasada gözler şimdi bugünkü iki ayrı ihaleye çevrildi. Hazine’nin bugün gerçekleştireceği ilk ihale, 24 Ağustos 2005 valör ve 7 Mart 2007 itfa tarihli olmak üzere, 560 gün vadeli YTL cinsinden iskontolu devlet tahvili ihalesi. Söz konusu tahvil, TRT070307T11 tanımlı senedin yeniden ihracı olacak. Bugün yapılacak olan bir diğer ihale ise yine 24 Ağustos 2005 valörlü olmak üzere, 18 Ağustos 2010 itfa tarihli, 5 yıl vadeli 6 ayda bir değişken kupon ödemeli, YTL cinsinden Devlet Tahvili ihalesi düzenleyecek.
Yabancıların korkusu vergi
Bugünkü ihalede en büyük endişe vergide yatıyor. Yabancıları rahatsız eden bu durum Maliye Bakanlığı’nın 2006’dan itibaren menkul kıymet kazançlarından almayı düşündüğü yüzde 15’lik vergiyle ortaya çıktı. Bu oran dünyadaki örnekleriyle karşılaştırıldığında yüksek kalıyor. Gelişmekte olan birçok ülkede bu kazançlar vergiden muaf tutulurken, kimi ülkelerde uzun vadeli yatırımlar düşük vergi oranlarıyla teşvik ediliyor. Avrupa ülkeleri ve gelişmekte olan ülkelerin çoğunda Türkiye’nin aksine menkul kıymet kazançları üzerinden vergi alınmıyor. Avrupa’da Belçika, Fransa, Yunanistan, İrlanda, İsviçre, İngiltere ve Almanya’da bu kazançlar vergiden muaf tutuluyor. Avustralya’da menkul kıymet kazançları 10 Mayıs 2005’ten itibaren vergiye tabi değil. Aracı kurumlar hem oranının yüksek olmasından hem de bütün yatırım araçlarına aynı oranın uygulanmasından yakınıyor. Aracı kurumlar en azından hisse senetlerinin daha düşük bir vergi oranıyla desteklenmesini istiyor.
Borsa hızlı girdi
Bu arada geçen hafta AB sürecinde aksama olabileceği tedirginliğiyle gerileyen borsa, yeni haftaya yükselişle başladı. Dünkü ihalenin sonuçlarını bugünkü ihale öncesi olumlu bir işaret olarak algılayan Borsa, dün yüzde 1.74 oranında yükselerek, 28 bin 951 puan seviyesinden kapandı. Bu arada hisse bazında bakıldığında özellikle özelleştirme sürecinde teklif verme tarihleri yaklaşan TÜPRAŞ ve ERDEMİR gibi hisse senetleri ön plana çıktı.
Uzman görüşler
-Diler Kayra (Alan Yatırım)
Yılın en büyük itfası öncesinde piyasa gergin. Soru işaretleriyle dolu bir ihale ve itfa sürecine girdik. Bunun nedenleri piyasanın bilinen sıkıntı duyduğu konular. Örneğin, IMF ile hala netleşen bir durumun olmayışı, AB sürecindeki gerginlik, cari açık sıkıntısı, yabancıların vergilendirilme ile ilgili sorunları çifte vergilendirilme gibi... Ve tüm bunların sonucunda yabancılardan fon çıkışının yaşanması kaygıları artırıyor. Hazine soru işaretleriyle dolu bir ihale dönemini test edecek. Talep gelecek mi gelmeyecek mi? Bu ihale bu gerginlikle atlatılacak mı? İşte bu soruların yanıtını göreceğiz. Ama öbür taraftan eylül ayında daha çok döviz itfaları var ve bunun üzerine bir de Merkez Bankası yarım puanlık faiz indirirse, ihale gireceklerin eli bir anda kağıtsız kalacak. Bu da oyuncuları endişelendiriyor. Yabancıların ihaleye gireceği tahmin ediliyor. Piyasa huzursuz ama teknik olarak da ihaleye girilmek zorunda havası hakim.
Risk hep var
-Kutalmış Keskin (Gedik Yatırım)
Dünkü ihalenin başarılı sonuçlanması, bugünkü ihalelere daha olumlu bakmamıza neden oluyor. Ortaya çıkan yüzde 15,99 oranındaki ortalama bileşik faiz, piyasanın mevcut dengeleriyle çok büyük bir uyuşmazlık göstermiyor. Dünün ardından Hazine için geriye yaklaşık 7 milyar YTL’lik bir miktar kaldı. Bunu gerçekleştirebilir. Ancak hiç risk yok da denemez. En büyük risk yoğun fon akımları. Faizleri bugünkü noktasına getiren yabancı fon akımları oldu. Ayrıca bugünkü ihalelerde çok yoğun talep geleceği söyleniyor. Bu yoğun talep olmayabilir.
Hazine hesabını yaptı
-Özgür Ozan (Ak Yatırım)
Yarınki büyük itfa öncesi bence hiçbir risk yok. İtfanın yüksek bir itfa olduğu doğru. Ancak Hazine bunun altından başarıyla kalkacaktır. Dünkü ihalede oluşan yüksek talep ve faiz oranları da bunu gösteriyor. Piyasadaki büyük bankalar ve büyük oyuncular herhangi bir olumsuzluk olmasına sebep olmayacaktır. Ayrıca itfanın altında bir borçlanma olsa bile bu sorun anlamına gelmez. Hazine hesabını yapmış durumda. Beklenenin altında bir talep olsa bile Hazine üstüne ekleyerek itfayı gerçekleştirir.
(AKŞAM)
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 11:18
