HER YAŞ İÇİN RİSK VAR!..
FITIK NEDİR:
Karın duvarı katmanlardaki zayıf bir nokta veya yırtıktan cilde doğru şişlik oluşmasıdır. Karın duvarı fıtıkları, kimi hastada doğumsal zayıf bir noktadan kaynaklanır. Kimisinde ise karın içi basıncını artıran ağır kaldırma, kronik kabızlık, öksürük, ıkınma, idrar zorluğu gibi durumlar fıtık oluşumunu kolaylaştırır. Karın duvarında, gözle görülebilen ve elle hissedilen bu şişliği yapan iç organlar, hatta sıklıkla bağırsaklardır. Genel olarak 3 tip karın duvarı fıtığı vardır; kasık bölgesinden, göbek çevresinden veya karın duvarındaki eski ameliyat yerinden çıkan fıtıklardır. Bunlara sırası ile kasık fıtıkları, göbek fıtıkları ve kesi yeri fıtıkları denir. Fıtıklar her yaşta kadın ve erkekte görülebilir. Yeni doğan çocuktan ileri yaştaki kişilere kadar herkes de görülebilen yaygın bir hastalıktır. Toplumlarda görülme sıklığı yüzde 5-10 civarındadır. Tüm fıtıklar içinde yaklaşık yüzde 90 kadarı kasık fıtıklarıdır. Göbek ve kesi yeri fıtıkları geri kalan yüzde 10'luk kesimi oluşturur. Kasık fıtıkları erkeklerde daha sık görülür. Fıtıkların oluş biçimini otomobil lastiğinde görülen balonlaşmaya benzetebiliriz. Aracın sert dış lastiği karın duvarımızdaki adaleler ve ince olan iç lastik de karın zarı ile içindeki bağırsaklar gibi düşünebiliriz. Dış lastik iç lastiği koruyacak güçtedir ancak bir zayıf nokta oluştuğunda, iç lastik dışa doğru balonlaşır. Bu durum aynen zayıf bir karın duvarında fıtık oluşumuna çok benzer.
FITIK BULGULARI NELERDİR
Fıtık, oluştuğu bölgede bir kitle şeklinde dıştan görülebilir veya elle hissedilebilir. Fıtık, kasık bölgesinde veya göbek çevresinde ortaya çıkan, sırt üstü uzanıldığı zaman kaybolan veya küçülen bir şişliktir. Hastalar fıtığın başlangıç döneminde yürüme, ayakta kalma veya vücudu zorlayan eylemlerle fıtık bölgesinde hafif ağrı veya çekilme hissedebilirler. Karın duvarındaki yırtık zaman içinde genişledikçe, kitle de büyüme eğilimi gösterir. Fıtığın ilerleyen, özellikle büyük fıtığı olanlarda spazm şeklinde karın ağrıları, barsak seslerinde artış, hazımsızlık ve şişkinlik olabilir. Bunun nedeni, fıtık kesesin de bulunan bağırsağın içindeki parçalanmış gıdaları ve barsak sıvılarını ileri itememesidir. Fıtık kesesi içindeki bağırsakların karın içine itilmesi ile hasta rahatlar. Bu tür yakınmaları olan hastaların, kısa zaman içinde barsak düğümlenmesi şeklinde acil durum yaşama olasılıkları yüksektir.
FITIK TANISI VE NOKTA FITIĞI
Basit bir muayene ile her hekim fıtığı anlayabilir. Hastaların da önemli bir kısmı kendilerinde fıtık geliştiğini fark edebilirler. Fıtık şişliği tipik olarak, ayağa kalkınca, öksürünce, ıkınmayla irileşir. Sırt üstü yatmakla barsak karın içine geri döndüğünden kaybolur. Daha çok sporcularda veya atletik yapılı kişilerde henüz başlangıç aşamasında ki fıtıklar, şişlik olmaksızın kronik ağrı ile ortaya çıkabilir.
Nokta fıtığı; Fıtık başlangıç aşamasında ise veya nokta fıtığından şüphelenilmişse, hastanın kasık bölgesine ultrasonografi ile bakılır. Bağırsakların fıtık kanalına girip girmediği ve ağrıya neden olacak başka bir patoloji olup olmadığı araştırılabilir. Ultrasonografinin kesin tanı için yeterli olmadığı durumlarda MR tetkiki yapılır.