HOCALARIN HOCASI BİLE KAMUSAL ALANDA TÜRBAN KONUSUNU ÇÖZEMEDİ

Türkiye iki gündür Yargıtay 4. Ceza Dairesi Başkanı Fadıl Inan'ın türbanlı sanık Hatice Şahin Hasdemir'i mahkeme salonundan çıkartmasını konuşuyor. Hocaların hocası Ord. Prof. Sulhi Dönmezer ''Ben bile kamusal alanda türban konusunu tam olarak çözemedim'' dedi. Sulhi Hoca kamusal alanla ilgili ders niteliğinde açıklamalarda bulundu. * Son günlerin en büyük tartışma konusu yine türban... Türban meselesi 25 yıldır Türkiye'de tartışılıyor. Meselenin belirli bir kısmını hukuk çözmüş. Okullarda, üniversitelerde, kimi meslekleri icra edenlerin türban giymesi yasak. Kamu alanlarına türbanlı girmek yasak. Yalnız türban deyince iki unsur var, biri normal başörtüsü. Hani köylü hanımların, büyükannelerimizin başını bağladığı örtü. Bizim evimizde yardımcı olan Hanife Hanım da takar, ''Çıkardığım zaman başım ağrır benim'' der. Bir de şehirlerde belirli tarzda bir örtünme şekli var, yani türban. İkisini birbirinden ayırmak gerek. Çünkü türban belirli bir tutumu ifade etmek için kullanılır. Yoksa türbanı takan dini icaplarını yerine getirmek için muzmar... Gizli hesap mı bilmem! * Muzmar? Muzmar, gizli demek.. Yani türban takmanın altında gizli hesaplar mı var? Ben onu bilmem. Türbanla ilgili olarak meslek kuruluşları, üniversiteler hukuki durumunu belirlemiş. Bu sadece kadınlara özgü de değil. * Yani? Erkekler için de geçerli. Bir öğrencim sınıfta kasketle oturuyordu. ''Ne o kafandaki? Çıkart onu dersimde'' dedim. Meğer çocuğun kafasında yara çıkmış, onun için takıyormuş. O zaman kalsın oğlum dedim. Peki türban takan kalkıp da sen ne karışıyorsun be adam derse ne olacak? Pakistan'da kızların ellerinde eldiven, başları tamamen örtülü, gözlerinin önünde kafes gibi bir şey var. Ama Türkiye buna hayır demiş. Laiklik esasını koymuş anayasasına. Din ve vicdan özgürlüğü hangi haklardan oluşur? * Hangi haklardan? Bir, istediği bir dini benimseme hakkı. İki, benimsediği dinden çıkma hakkı. Üç, adaba uygun ibadet edebilme hakkı. Dört, dinini öğretebilme hakkı ve beş... Dinini izhar, yani belirtme hakkı. * Öyleyse türban takan kişi dinini izhar etme hakkını kullanıyor. Evet, anayasaya göre hakkı bu. Bu hakkı sokakta, evde, tiyatroda, sinemada, camide, düğünde, kullanabilir. Ama, kamu hizmeti veren bir yere yani kamusal alan içine girdiğinde kullanamaz. Çünkü bu, hak olmaktan çıkar. O zaman laik devletin sosyal düzeni bozulur. * Mahkeme salonlarındaki türban sorunu... Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nde yaşananı biliyorsunuz. Bu Türk hukuk tarihinde bir ilktir! * Hakimin yaptığı doğru muydu? Doğru mu yanlış mı yorumuna girmiyorum. CMUK'a göre mahkeme düzenini muhafaza etme görevi mahkeme başkanına aittir. Mahkeme başkanı da kamusal alanda türbanlı sanığı yetkisini kullanarak çıkartmış. Ona * Kamusal alan tarifi bu kadar netse neden ilk defa yaşandı bu durum? Evlat, hukuk dediğiniz nesne hadise çıktıkça ortaya çıkar. Türbanlı sanık çıkartılmış ama sanığa verilecebilecek bir yaptırım var mı? Yok! * Sanığın müdafaa hakkı? İşte en can alıcı nokta. Müdafaa hakkı en kutsal haktır. Hiçbir surette ihlal edilemez. Anayasada, AİHM'de uluslararası sözleşmelerde de bu hak yer alır. Nasıl olacak bu? * Yazılı olabilir mi? Hayır olamaz. Çünkü ceza davalarında savunma sözlü yapılır. Burada anayasal bir düzen söz konusu. Eğer bu kurala uymazsan mahkeme sana ihtar verir. Sonra da müdafaa hakkından vazgeçti diye kayıtlara geçer. Olsa olsa bunu diyebilir mahkeme. Ama çok karışık bir durum. Bu sadece türbana özel bir durum da değil. Takke giyen Yahudi de mahkeme salonuna alınmayacak. Hatırlarsınız Aczimendilerin davasında da mahkeme başkanı kılık kıyafetlerinden ötürü sanıkları salondan çıkartmıştı. Bu durum zamanla çözülecek bir durum. * Peki eşler birbirinden boşanmak için mahkemeye başvurdu. Ama kadın türbanlı. Şimdi kadın mahkemede derdini anlatamayacak mı? Anlatacak. * Ama Hatice Şahin'in savunması alınmadı. Çok karışık bir durum bu. Benim bile kafamda net bir çözüm yolu yok. * Nedir bu kamusal alan? Kamu tasarrufunun yapıldığı alan. * Peki devlet hastanesi de bir kamusal alan mıdır? Evet. * Öyleyse doktorların da türbanlı hastalan muayene etmemesi gerekir... Olur mu öyle şey! * Neden? Orada tedavi ediliyor hasta. * Ama mahkemede de savunma hakkı... Dedim ya bu sorunun mutlak çözümü için zamana ihtiyaç var. vatan Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 21:00