İran'da kriz.. Tahran'da musluklar kurudu

İran'da su krizi derinleşirken Tahran'daki musluklar kurudu

Tahran Bölgesel Su Şirketi Başkanı, su seviyelerinin geçen yıla göre yüzde 43 düştüğünü ve Amir Kebir Barajı'nın kapasitesinin sadece yüzde 8'inde kaldığını söyledi.

İran, onlarca yıldır gördüğü en kötü su kriziyle boğuşuyor . Yetkililer, 10 milyondan fazla nüfusa sahip Tahran'ın, ülkeyi etkisi altına alan kuraklık devam ederse yakında yaşanmaz hale gelebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeshkian, Aralık ayına kadar yağış gelmezse hükümetin Tahran'da suyu karneye bağlaması gerektiği konusunda uyardı.

Pezeshkian 6 Kasım'da yaptığı açıklamada, "Karne dağıtsak bile yağmur yağmasa bile, hiç suyumuz olmayacak. (Vatandaşlar) Tahran'ı boşaltmak zorunda kalacaklar" dedi.

İran'ın din adamları için riskler yüksek . 2021'de su kıtlığı, güneydeki Huzistan eyaletinde şiddetli protestolara yol açtı. 2018'de de ara sıra protestolar yaşandı ve özellikle çiftçiler hükümeti su yönetimi konusunda kötü davranmakla suçladı.

Su basıncı azaltımları uygulanıyor

İran'da kavurucu sıcakların ardından yaşanan su krizinin tek nedeni yağış azlığı değil.

Son günlerde krizin panel tartışmaları ve müzakerelerle televizyonlarda yer almasıyla birlikte onlarca eleştirmen ve su uzmanı devlet medyasına yaptığı açıklamada, barajların aşırı inşası, yasadışı kuyu delme ve verimsiz tarım uygulamaları da dahil olmak üzere onlarca yıllık kötü yönetimin rezervleri tükettiğini söyledi.

Pezeshkian hükümeti krizin, "geçmiş hükümetlerin politikaları, iklim değişikliği ve aşırı tüketim" gibi çeşitli faktörlere bağlı olduğunu savunuyor.

Bu kez su krizi nedeniyle herhangi bir protesto belirtisi görülmezken, İranlılar ülkenin tartışmalı nükleer programıyla bağlantılı yaptırımlar nedeniyle zaten çökmüş bir ekonominin ağırlığı altında mücadele ediyor .

Sürekli su kıtlığıyla başa çıkmak, aileleri ve toplulukları daha da zorluyor ve din adamlarının nükleer hedefleri nedeniyle uluslararası baskılarla karşı karşıya olduğu bir dönemde huzursuzluk potansiyelini artırıyor. İran ise nükleer silah edinmeye çalıştığını reddediyor.

İran'ın başkentindeki gökdelenlerden şehirlere ve küçük kasabalara kadar her yerde su krizi yaşanıyor.

Geçtiğimiz hafta Tahran'ın doğusundaki apartmanında musluklar kuruduğunda Mahnaz'ın ne bir uyarısı ne de bir desteği vardı.

"Saat 22:00 civarıydı ve su sabah 6'ya kadar gelmedi," dedi. Pompa veya su deposu olmadığı için, kendisi ve iki çocuğu dişlerini fırçalamak ve ellerini şişelenmiş suyla yıkamak için beklemek zorunda kaldılar.

İran Ulusal Su ve Atık Su Şirketi, Tahran'da resmi su karne uygulaması yapıldığı yönündeki haberleri yalanladı ancak Tahran'da her gece su basıncında azaltma yapıldığını ve bazı ilçelerde suyun sıfıra kadar düşebileceğini doğruladı.

Pezeshkian ayrıca Temmuz ayında aşırı tüketim konusunda da uyarıda bulundu. Su yetkilileri, o dönemde Tahran sakinlerinin %70'inin günlük standart 130 litreden fazla su tükettiğini belirtti.

Tahran'ın rezervuarları yarı yarıya dolu

İranlılar son yıllarda talebin en yüksek olduğu aylarda tekrarlayan elektrik, doğalgaz ve su kesintileriyle karşı karşıya kalıyor.

"Birbiri ardına gelen zorluklar var; bir gün su yok, ertesi gün elektrik yok. Yaşamak için bile yeterli paramız yok. Bunun sebebi kötü yönetim," diyor 41 yaşındaki öğretmen ve üç çocuk annesi Shahla, Tahran'ın merkezinden telefonla.

Geçtiğimiz hafta devlet medyasında yer alan habere göre, İran Su Araştırma Enstitüsü Başkanı Muhammed Rıza Kavianpur, geçen yılki yağış miktarının İran'da 57 yıllık ortalamanın yüzde 40 altında kaldığını, tahminlere göre aralık ayının sonuna doğru kuraklık koşullarının devam edeceğini söyledi.

Başkent, tamamen şehir dışındaki nehirlerden beslenen beş baraja bağımlı. Ancak su akışı hızla düştü. Tahran Bölgesel Su Şirketi Başkanı Behzad Parsa, geçen hafta yaptığı açıklamada, su seviyelerinin geçen yıla göre %43 düştüğünü ve Amir Kabir Barajı'nın kapasitesinin %8'i olan sadece 14 milyon metreküp su kapasitesine sahip olduğunu söyledi.

Tahran'ın rezervuarlarının bir zamanlar toplamda yaklaşık 500 milyon metreküp su depolayabildiğini, ancak şu anda sadece 250 milyon metreküp su tutabildiğini, bunun da neredeyse yarı yarıya azaldığını ve mevcut tüketim oranlarıyla iki hafta içinde kuruyabileceğini söyledi.

Kriz Tahran'ın çok ötesine uzanıyor. Ülke genelinde, İran'ın toplam su rezervinin yaklaşık %10'una denk gelen 19 büyük baraj fiilen kurudu. İran'ın ikinci büyük şehri ve 4 milyonluk nüfusuyla kutsal Şii kenti Meşhed'de su rezervleri %3'ün altına düştü.

"Basınç o kadar düşük ki, gün içinde kelimenin tam anlamıyla suyumuz yok. Su depoları kurdum ama daha ne kadar böyle devam edebiliriz? Tamamen kötü yönetimden kaynaklanıyor," diyor Meşhed'de yaşayan 53 yaşındaki Reza. Ayrıca bunun halı temizleme işini de etkilediğini söyledi.

Reuters'a konuşan diğerleri gibi o da soyadını vermekten kaçındı.