
İşte Amerika'nın HAMAS'la anlaştığı ateşkes anlaşmasının maddeleri.. Anlaşma İsrail'de
Witkoff'un Gazze'ye yönelik yeni girişiminin detayları
ABD'li temsilci Steve Witkoff, Gazze Şeridi'ndeki krizi çözmek için yeni bir çerçeve önereceğine söz vermiş ve bu girişimin detayları perşembe günü ortaya çıkmıştı.
Dün gece İsrail'e sunulan önerilen anlaşmaya göre, ilk aşama 60 günlük bir ateşkesle başlayacak ve bu süre zarfında bir hafta içinde iki aşamada dokuz canlı mahkum ve 18 ceset serbest bırakılacak.
İsrail tahminlerine göre yirmi tutuklu hâlâ hayatta, otuz sekiz kişinin ise öldüğü düşünülüyor. Ateşkes süresince iki taraf arasında savaşın sona erdirilmesi için görüşmeler yapılacak. Savaşın sona erdirilmesine ilişkin genel ilkeler üzerinde anlaşmaya varılması halinde, hayatta kalan esirlerin ve cesetlerin serbest bırakılması işlemi tamamlanacaktır. Görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması halinde İsrail'in askeri operasyonlara yeniden başlama hakkı doğacaktır. Bir diğer ihtimal ise müzakere sürecinin ve ateşkesin uzatılması karşılığında ek tutukluların serbest bırakılmasıdır.
Anlaşmada ayrıca, Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşlar aracılığıyla Gazze Şeridi'ne insani yardımların yeniden başlatılması, İsrail'in önceki aşamalardaki mekanizmaya uygun şekilde tutukluları serbest bırakması da yer alıyor. İsrail ordusunun, İhtiyaç ve Savaş Harekatı arifesinde tuttuğu mevzilere çekilmesi bekleniyor. Bu, İsrail'in Philadelphi koridorunda kalacağı, ancak Başbakan Binyamin Netanyahu'nun "Philadelphi 2" olarak adlandırdığı Mamurg koridorundan çekileceği anlamına geliyor.
İsrail bu çerçeveyi son saatlerde aldı ancak henüz resmi bir tutum açıklamadı. Ancak tahminler, Witkoff'un ilk önerdiği ve tek seferde on yaşayan mahkûmun serbest bırakılmasını öngören girişimden önemli ölçüde farklı olmadığı için reddedilmeyeceğini gösteriyor.
İsrail'in yeni öneriyi kabul etmesi halinde taraflar arasında Katar'ın başkenti Doha'da yakınlaşma görüşmeleri düzenlenerek detaylar netleştirilecek. Ancak anlaşma kapsamında insani yardımların yeniden başlaması, İsrail'in yardımları doğrudan halka ulaştırma çabalarına ve yardımların Hamas'ın eline geçmesini engelleme çabalarına bir darbe niteliğinde. Bu hamle hayata geçirilirse Hamas, yardımlar üzerindeki kontrolünü yeniden ele geçirebilir ve Gazze Şeridi'ndeki nüfuzunu güçlendirebilir.
Dün geceden bu yana bu yeni girişimle uzun vadeli bir çözüme ulaşılabileceğine ilişkin "olumlu hisler" dile getiren Witkoff, önerisinin değişikliğe tabi olduğunu vurguladı. Dün, "Taslak belgeyi gün sonuna kadar incelemesi için Cumhurbaşkanı'na sunmayı umuyoruz" dedi. "Öncelikle geçici bir ateşkes, ardından da bu çatışmanın barışçıl bir şekilde çözülmesine yol açacak uzun vadeli bir çözüm" beklediğini açıkladı.
Witkoff'un orijinal çerçevesi - ve farkları
Witkov'un sunduğu ilk girişimde, kırk gün olarak belirlenen ateşkesin ilk gününde, hayatta kalan tutukluların ve cesetlerin yarısının serbest bırakılması öngörülüyordu. Süre sonunda kalıcı ateşkes anlaşmasına varılması halinde geri kalanlar serbest bırakılacak. Yeni formülde ateşkesin 60 güne uzatılması, bu süre içerisinde dokuz canlı mahkûmun ve 18 cesedin bir hafta içinde iki aşamada serbest bırakılması öngörüldü.
Dün Witkoff'la görüşen yetkililer, "ABD, esnek bir diplomatik dil gerektirse bile, bir anlaşmaya varmak için her türlü çabayı gösterecektir." dedi. Anlaşmanın çoğu maddesinde başlangıçta bir mutabakat olsa da, Witkoff'un İsrail'e savaşı sona erdirmek için gerekli garantiler konusunda taviz vermesi için güçlü baskı yapmayı planladığına dair işaretler var. Hamas'ın ısrarlı talebi, Hamas'ın daha önceki girişimleri reddetmesine yol açmıştı.
Perde arkasında, İsrail'in bilgisi dışında Katar ile ABD arasında görüşmeler ve taslak teatileri yapılıyor ve görünüşe göre Hamas'ın bilgisi dahilinde. Hamas dün öğleden sonra Witkoff ile "ön mutabakat" sağlandığını duyurdu, İsrail ise detaylardan habersiz. Konuya yakın kaynaklar dün, "Görünüşe göre Trump, İsrail'in Gazze'deki savaşı yönetme biçiminden bıkmış durumda ve savaşı sona erdirmek istiyor." dedi.
Witkov'un bu açıklamaları, Hamas'ın dün öğleden sonra kendisiyle yaptığı görüşmelerde "ön bir mutabakat" sağlandığını duyurmasının ardından geldi. İsrailli bir yetkili ise bunu hemen yalanlayarak, "Herhangi bir anlaşma olmadığını, terörist Hamas hareketinin propaganda ve psikolojik savaşını sürdürdüğünü" ileri sürdü. "Witkoff'un iki gün önce söylediği gibi, İsrail onun girişimini kabul etti, Hamas ise reddetmeye devam ediyor. Hamas'ın önerisi ne İsrail ne de ABD yönetimi tarafından kabul edilemez." Ancak şimdi Hamas'ın açıklamalarının bir miktar doğruluk payı taşıdığı anlaşılıyor.
Kaynak: Ynet