İşte Erdoğan'ın dikkat çektiği Barzani'nin o fotoğrafı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran temaslarına ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu;
"BARZANİ'NİN TEK ÇARESİ BU İŞTEN ÇEKİLMEK"
Kuzey Irak referandumuna ilişkin olarak Erdoğan, Barzani yönetiminin tek çaresinin "bu işten çekilmek" olduğunu belirterek aksi halde takvimin işleyeceğini söyledi.
AKAR'IN TEMASLARI
İstihbarat birimlerimiz şu anda koordineli çalışmaya devam ediyor. Irak'taki son gelişmeleri de görüştük. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) aldığı kararı, üçlü mekanizma ile görüşme konusunda mutabık kaldık. Bizim Genelkurmay Başkanımız Irak ve İran genelkurmay başkanları ile birlikte çalışıyor. Zaten Genelkurmay Başkanımız 2 gün önce İran'a geldi. Yine aynı şekilde MİT Müsteşarımız da burayla koordine içinde.
"IKBY REFERANDUM SARHOŞLUĞU İÇİNDE"
Bu referandumun sarhoşluğu içerisinde olan IKBY, ne yaptığının, nasıl adım attığının farkında değil. Etrafı adeta kuşatılmış olan Kuzey Irak yerel yönetiminin, neye dayanarak, neye güvenerek böyle bir tavır aldığını anlamak mümkün değil.
Fotoğrafa bakıyorsunuz, sağında eski Fransız bakan Bernard Kouchner'i, solunda Fransız yazar Bernard Henry-Levy. Herhalde bunlardan alıyor gücü. Ama attıkları adım, bir netice değildir. Şimdi bir sebep üzerinde yürüyor, netice ne olacak bu ayrı bir konu.
KARARLILIK MESAJI
İran şu anda bir kararlı bir tavır sergiliyor. Aynı şekilde bizim de kararlılığımız var. Irak'taki merkezi hükümetin de bir kararlılığı var ve IKBY'nin yaptığını meşru kabul etmiyor; adımlarını da ona göre atıyorlar.
"BU TÜR DÖNEMLERİN FATURALARI DA OLUR"
Biz, gerek İran tarafını gerek Suriye tarafını kullanarak, Bağdat'a biz mümkün olduğunca taşımacılığımızı yapacağız. Yani Kuzey Irak'ın güneyine taşımacılığımızı yapacağız. Tabii bu tür dönemlerin, şüphesiz faturaları da olur.
"DEVLET YÖNETİMİNDEN UZAK BİRİSİDİR"
Tabi şu var, bu adamın attığı adım, aslında Kürtlerin geleceğini kurtarmaya yönelik bir adım değildir. Tamamen hesabi bir adımdır. (Barzani'nin açıklamalarını kastederek) "16 yaşındayken ben bu hesabın peşindeydim. Şimdi işi bitirdim. Şimdi huzurla gidebilirim' diyebilecek kadar devlet yönetiminden uzak biridir kendisi. Ama, öyle rastgele ben yaptım oldu mantığı ile bu iş yürümez.
Biz İran ve Türkiye olarak Irak merkezi yönetimiyle de koordineli olarak bu ilişkileri yürüteceğiz. Burada, netice olayını asla onun lehine sonuçlanmasını düşünemeyiz, kabullenemeyiz.
"KERKÜK MESELESİ ÖNEMLİ"
Burada Kerkük meselesi önemli. Malum Türkmen kardeşlerimiz var, onların haklarını korumak önemli. Aynı şekilde Musul'da Araplar var, kısmen Türkmenler var, Ezidiler var, Keldaniler, Asuriler var.
Bizler o bölgede Kürt, Arap, Türkmen, diğer kabileler ve ırkların, ayrıca Şia, Sünni gibi mezheplerin adeta birbirine girdikleri, birbirlerine düştükleri bir durum olsun istemiyoruz. Tam tersine biz Irak'ın toprak bütünlüğü korunsun, buna saygı gösterilsin istiyoruz. Bu meselede sadece Türkiye, İran ve Irak merkezi hükümetinin değil, aynı zamanda IKBY'nin de sorumlulukları var.
IKBY, orada yaşayan halkı bu tür bir sorunla karşı karşıya bırakmamalıydı. Orada, dört tarafı kapalı bir alanda, yarın imkansızlıklar arasında kalacak olan insanların hali ne olacak? O referanduma kapıyı açanlar, olacakların bedelini de elbette ödemek durumunda kalacaklardır.
"KATALONYA OLUNCA AÇIKLAMA YOK, KUZEY IRAK OLUNCA VAR"
O fotoğrafta onunla beraber poz verenlerin hiçbiri Katalonya'yla ilgili herhangi bir açıklama yapmadılar. Katalonya'yla ilgili bir açıklama yok ama Kuzey Irak olunca var. Orada Müslümanlar olduğu için böyle bir adımı atmaya kalkabiliyorlar. Temenni ederim ki onlar emellerine ulaşamayacaklar, tam tersine orada hak hakim olacaktır.
"NETİCE, BARZANİ VE AVANESİ BU İŞTEN VAZGEÇECEKLER"
- Neticede ne olacak? Türkiye ne bekliyor?
Netice, Barzani ve avanesi bu işten vazgeçecekler. Zaten yaptıkları işin hiçbir hukuki zemini yok. Uluslararası hukuka zaten aykırı. Federal parlamentodan bunun geçmesi lazım; bunun federal parlamentodan onay alamayacağı da zaten kesin. Irak merkezi hükümeti bunu resmen açıkladı da. Irak Anayasa Mahkemesi de referandum kararını askıya almış, bunun durdurulması gerektiğine hükmetmişti. Hani meşhur bir söz vardır ya: Makaram sarı bağlar kız söyler gelin oynar.. Bunların hali bu.
"BİZ YOL HARİTAMIZDA DEVAM EDECEĞİZ"
- IKBY'nin geri adım atması için Türkiye'nin belirlediği bir süre, bir takvim var mı?
Biz yol haritamıza devam edeceğiz. Bu çerçevede ilgili bakanlarımız, ilgili birimlerimiz çalışmalarını, görüşmelerini sürdürüyorlar.
"YUMUŞAMA SİNYALİ HENÜZ YOK"
- Kuzey Irak'tan bir yumuşama sinyali alıyor musunuz?
Henüz öyle bir şey almadık.
- Alt seviyede de olsa IKBY ile bir temas var mı?
Şimdi bizim o tür bir temas gayretimiz yanlış olur.
- Peki onlardan bir temas talebi var mı?
Onlardan talebin hangi seviyede geleceği önemli.
"BARZANİ'NİN TEK ÇARESİ VAZGEÇMEK, AKSİ HALDE TAKVİM İŞLER"
- Barzani hangi adımı atarsa, ne yaparsa Türkiye'yi tatmin eder?
Çekilecek bu işten. Referandumu iptal edecek. Zaten yapılan işin bir geçerliliği de yok... Mesela, durumu koşulları tamamen farklı olan Kosova'nın durumuna bakın. Kosova, şu anda 114 ülke tanınmasına rağmen, hala 'Devletim' diyemiyor. Kaldı ki Kosova'yı ilk tanıyan ülke ABD, ikinci ülke de saniye farkıyla Türkiye olmuştur. Buna rağmen halen 'Devletim' diyemiyorlar. IKBY'nin yaptığı işe ise İsrail dışında kimseden destek bile yok. Dolayısıyla kendisinin bu işi bitirmesi lazım, başka çaresi yok. Aksi halde, belli bir takvim içerisinde adımları atmak durumunda kalacağız.
"VERDİLER GAZI O DA BU YOLA GİRDİ"
- Sözünü ettiğiniz yazarlardan biri, bölgedeki Kürtlerin İsrail'in 1948'deki durumunu yaşadıklarını iddia ediyordu. Dolayısıyla uzun vadede sınırımızda bir İsrail türü proje söz konusu olabilir mi?
Biz ne dedik daha önce? Güneyimizde bir terör koridoru oluşturmayacağız! Biz, devlet olarak, orada bir terör koridoru oluşturulmasına müsaade etmeyeceğiz. Bunun ilki Suriye'nin kuzeyi. Bunu biz ABD'ye de söyledik. Sayın Trump'la açık net konuştuk. Güneyimizde öyle bir şey olursa kesin müdahale ederiz dedik. Şu anda aynı şey Kuzey Irak için de geçerlidir. Dolayısıyla aklını başına alıp bu sevdadan vazgeçecek. Oradaki yerel yönetim ne oldu da böyle bir şeyin içine girdi? Muhtemelen, verdiler gazı o da bu yola girdi.
"KERKÜK VE MUSUL İÇİN GEREKEN ADIMLAR ATILACAK"
- Kerkük meselesi referandumda tahrik meselesi oldu. Barzani'nin orayı ziyaret etmesi böyle değerlendirildi. Kriz Kerkük odaklı bir zemine çekilmek mi isteniyor?
Kerkük çok hassas. IKBY de malum, genelde, Kerkük'le ilgili olarak 'Burası benim' havası oluşturmak istedi. Halbuki oralar özellikli bölgelerdir. Dolayısıyla, orada hiç kimse, 'Burası benimdir' havasına giremez. Orada bir defa Türkmenler var, tarihine baktığımızda burada Türkmenlerin geçmişe yönelik çok ciddi sahiplenme hakkı var. Biz diyoruz ki; Orada kimler yaşıyorsa biz onların hukukunu koruyalım. Ama iyi biliyoruz ki Kürtlerin orada hiç bir hukuku yok. Onlar aslında şu anda orada işgalci konumundalar. Ellerinde güç var, o gücü kullanarak Kerkük'e hep girme gayreti içinde oldular. Ama şu anda merkezi yönetim Kerkük'e yönelik gerekli adımları atacak. Irak, İran'la görüşmelerimiz sürüyor. Atılması gereken adımlar neyse atılacak. Kerkük için de atacağız, Musul için de atacağız. Biz oralarda yaşayanların, oraların gerçek sahiplerinin yanında olacağız.
SINIRIN TAŞINMASI GÜNDEMDE Mİ?
- Mevcut ortamdan istifadeyle, Irak merkezi yönetimiyle de konuşmak suretiyle, terörle mücadele açısından sınırı taşıma konusu gündeme gelebilir mi? Daha kontrol edilebilir hale gelmesi için, sınırın dağların öbür tarafına uzatılması gündeme gelebilir mi?
Biz şu anda mevcut sınırların korunması gayreti içindeyiz. Bizim başkalarının toprağında gözümüz yoktur. Biz bu ülkelerin toprak bütünlüğünün korunmasından yanayız. Kim nerede oturuyorsa, orada huzur içinde yaşasın istiyoruz. Olay budur.
