Kamu toplu iş sözleşmelerinde tarafların masaya oturma tarihi yaklaşırken, ekonomi bürokrasisi işçilere verilecek 1 puanlık zammın bütçe yükünü hesapladı. Buna göre işçilere verilecek her 1 puanlık zammın bütçeye yükünün 60 trilyon lira olacağı belirtilirken, ekonomi yönetimi toplu sözleşmelerin işletme bazında yapılmasını istedi.
454 bin kamu işçisini ilgilendiren kamu toplu iş sözleşme süreci ekonomi yönetiminde bütçe korkusu yaşatıyor. Halen Meclis'te görüşülen 2003 bütçesinin en kötü olasılıklara göre hesaplandığını söyleyen bürokratlar, ''Bir kamu işçisinin devlete ortalama maliyeti halen 1.5 milyar lira. Son söz siyasilerde ve zam yapılmak zorunda. Ancak işçi maaşları bütçenin kırılma noktası olabilir. Verilecek zamda ekonominin 2003 ve 2004 yılında taşıdığı riskler dikkate alınmalı'' dedi.
'Geçmiş enflasyon kalksın'
Geçmişe dönük enflasyon uygulamasının kaldırılmak zorunda olduğunu da belirten bürokratlar, siyasilere maliyet hesabının iletildiğini ifade ettiler. Ekonomi bürokrasisinin toplu sözleşmelerin işletme bazında imzalanması yönünde bir tavsiye kararını da siyasilere ilettiği kaydedildi.
Kâr edene yüksek zam
Buna göre toplu sözleşme imzalanacak her KİT'in işçisine işletmenin performansına göre zam yapılacak. Bürokratlar, IMF'nin de KİT'lerde performansa dayalı ücret artışına gidilmesini istediğini hatırlattı. Hükümet, ekonomi yönetiminin tavsiyesine göre pazarlık etmek isterse, kâr eden KİT'le zarar eden KİT'in çalışanına aynı oranda zam yapılmayacağını bildirecek.
İşçi refah payı istiyor
İşçi kesiminin zam talebi ise şu an ekonomi yönetiminin düşündüğünden çok uzak bir noktada bulunuyor. Türk-İş'e bağlı 29 sendikanın örgütlendiği 156 kamu iş yerinde yürürlülük tarihleri 1 Ocak, 1 Şubat, 1 Mart ve 1 Mayıs olmak üzere toplu sözleşme yapılacak. Türk-İş yapılacak zammın ilk altı ay için gerçekleşen enflasyon ve yüzde 10 refah payı, diğer altışar aylar için de gerçekleşen enflasyon ve yüzde 5 refah payı şeklinde yapılmasını istiyor. Aynı zamanda sosyal yardımlara yüzde 50 artış yapılması isteniyor.
İş hayatında yeni dönem
İş Güvencesi Kanunu yasa gereği yarın yürürlüğe girecek. 57'nci hükümet döneminde varılan uzlaşma gereği iş güvencesiyle birlikte yürürlüğe girmesi gereken İş Kanunu ise dün Genel Kurul'a geldi. Hükümet, görüşmeleri tamamlayarak, İş Kanunu ile İş Güvencesi yasalarının aynı gün yürürlüğe girmesini hedefliyor. İş güvencesi herhangi bir değişiklik yapılmadan yürürlüğe girmesi halinde işçi ve işveren açısından şu avantajları getirecek:
İşçiye getirilen haklar
o 10 işçi şartı: 10 kişiden fazla çalışanın olduğu iş yerinde işçi güvence altında olacak. İşçinin ez altı ay kıdemi ve süresiz sözleşmesi olması gerekiyor.
o Sendikal güvence: Irk, din, cinsiyet, sendikal faaliyetler nedeniyle ve hamilelik, hastalık, kaza gibi durumlarda işe geçici olarak devam edemeyen işçinin işine son verilemeyecek.
o Dava açma hakkı: İşçi fesih bildirimine neden gösterilmediği veya nedenin geçerli olmadığı iddiasıyla bir ay içinde İş Mahkemesi'ne dava açabilecek. Dava iki ay içinde sonuçlandırılacak. Temyizde Yargıtay bir ay içinde karar verecek.
o Özel hakem: Hizmet akdi feshedilen işçi, toplu iş sözleşmesinde hüküm varsa veya taraflar anlaşırsa bir ay içinde özel hakeme gidebilecek. Özel hakemin kararı bağlayıcı olacak, aynı konuyla ilgili dava açılamayacak.
o İşe başlatma zorunluluğu: Mahkeme feshi geçersiz sayarsa işveren işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorunda. İşçi mahkeme kararının bildiriminden itibaren altı iş günü içinde işe başlamak için işverene başvuracak. İşçi bir ay içinde işe başlatılırsa mahkeme kararının kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre içinde en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları işçiye ödenecek.
o Tazminat ödemesi: İşçi dava sürerken yeni işe girer, mahkeme feshin geçersizliğine karar verir ve çalışan eski işine dönmezse altı iş günü içinde eski işverenine yazılı olarak bildirecek. Hizmet akdi sona erdirilmiş sayılacak, tazminatlar ödenecek.
İşverene getirilen avantajlar
o Küçük işletmeler kapsam dışı: Dokuz işçiye kadar çalışanı olan küçük işletmelerde yasa uygulanmayacak.
o Sendikal çalışma izinle: İş saatlerinde sendikal çalışma için işveren izni alınacak. İşveren işçiyi istediği bölümde çalıştırabilecek.
o İşini aksatan çıkarılacak: İşten çıkarmalarda verimlilik, davranış, gibi kriterler göz önünde bulundurulacak. Buna göre, işverene zarar vermek, zararın tekrarı tedirginliği, işyerinde rahatsızlık yaratacak şekilde çalışmak, arkadaşlarından borç para istemek, arkadaşlarını işverene karşı kışkırtmak, işini uyarılara rağmen eksik, kötü ya da yetersiz yapmak, iş arkadaşları ya da amirleriyle sık sık ve gereksiz yere tartışmak, hastalık sürecini uzatacak davranışta bulunmak, özel amaçlı e - mail göndermek ve internet kullanmak, işyerinde sigara içme yasağına uymamak, izinsiz olarak arkadaşlarının bilgisayarını kullanmak, cinsel taciz anlamına gelen davranışta bulunmak, işe sık sık geç gelmek, iş akışını aksatacak şekilde uzun telefon görüşmesi yapmak, işini aksatacak şekilde iş yerinde dolaşmak gibi nedenlerle işçinin işine son verilebilecek. (Milliyet)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:33
