KAYNAK : Haber Vitrini
Yahya Murat Demirel’in tahliyesi ile birlikte, devletin 24.3 katrilyon lira aktararak temizlemeye çalıştığı banka batıkları dolayısıyla tutuklu patron da kalmadı. 22 Aralık 1999’da Egebank, Yurtbank, Yaşarbank, Sümerbank ve Esbank’ın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (Fon) devredilmesiyle başlayan bankacılık operasyonu kapsamında, ilk tutuklanan Egebank’ın sahibi Yahya Murat Demirel, en son tahliye edilen patron oldu.
2000 yılında fiilen göreve başlayan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı Zekeriya Temizel’in Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi’ne yaptığı suç duyurusuyla başlayan Kasırga 1 Operasyonu sonucunda Demirel, 28 Eylül 2000 tarihinde Swissotel’in suitinde gözaltına alınmıştı.
Dört operasyon yapıldı
Kasırga 2 Operasyonu ile Sümerbank’ın sahibi Hayyam Garipoğlu, Kasırga 3 Operasyonu’yla Yurtbank’ın sahibi Ali Balkaner ve Kasırga 4 Operasyonu’yla da Bank Ekspres’in sahibi Korkmaz Yiğit tutuklandı. İnterbank ve Etibank davalarından aranan Devlet eski Bakanı Cavit Çağlar ise ABD’da yakalanarak Türkiye’ye getirildi. Etibank yolsuzluğundan tutuklanan en önemli isim ise Sabah Gazetesi ve ATV’nin sahibi Dinç Bilgin oldu.
Tutuklanan patronlar, ‘cürüm işlemek amacıyla teşekkül oluşturmak, dolandırıcılık, zimmet ve çıkar amaçlı suç örgütü kurmak’ gibi fiillerle suçlandı. Toplam altı banka sahibi cezevine girdi. Ancak patronların yargılandığı Türk Ceza Kanunu’nun 313’üncü maddesinin 2001 yılı sonunda DGM’lerin görev alanından çıkarılması ile tahliyeler de başladı.
Hacizlerden sonuç yok
DGM’deki davalar Ağır Ceza Mahkemeleri’ne gönderildi. İnfaz yasasından da yararlanarak batık patronlarının tümü hakkındaki tutukluluk kararları kaldırıldı. Hükümet daha sonra el konulan bankaların sahipleri hakkında operasyon yerine ticari davalar ve haciz yolunu seçti.
BDDK, 12.6 milyar dolarlık hortumlamaya karşın, şu ana kadar sadece 1.5 milyar dolar tahsilat yapabildi. Milyarlarca dolar borcu bulunan eski banka patronları, yatlı, uçaklı lüks yaşamlarına döndüler, şirketlerinin başına geçtiler. BDDK ise ihtiyati haciz koyduğu mallarını bile yasal süreç tamamlanmadığı için satıp paraya çeviremiyor.
Banka Adı: İnterbank
Sahibi: Cavit Çağlar
El koyma tarihi: 7 Ocak 1999
Zararı: 1 milyar dolar
Sahibinin durumu: Cavit Çağlar 17 Nisan 2001’de ABD’de yakalandı. 26 Nisan’da Türkiye’ye getirildi. 9 ay 9 gün sonra 7 Şubat 2002 tarihinde tahliye edildi. Boğazda yalısı, Bursa’da fabrikaları bulunuyor.
Banka Adı: Bank Kapital
Sahibi: Mahmut Ceylan
El koyma Tarihi: 27 Ekim 2000
Zararı: 350 milyon dolar
Sahibinin durumu: 7 Eylül 2001’de İstanbul DGM tarafından tutuklanan Mahmut Ceylan, 3 Mart 2002’de serbest bırakıldı. Turizm, inşaat ve tekstilde yatırımları bulunan Ceylan Grubu Taksim’deki Ceylan Intercontinental Oteli de işletiyor.
Banka Adı: Bank Ekspres
Sahibi: Korkmaz Yiğit
El koyma tarihi: 12 Aralık 1998
Zararı: 380 milyon dolar
Sahibinin durumu: Korkmaz Yiğit, 7 Ocak 2001 tarihinde İstanbul DGM tarafından tutuklandı. 11 Mayıs 2001 tarihinde hapisten çıktı. Hacizlere rağmen gayrimenkul krallığını elinde tutuyor.
Banka Adı: Yurtbank
Sahibi: Ali Balkaner
El koyma tarihi: 22 Aralık 1999
Zararı: 650 milyon dolar
Sahibinin durumu: 22 Kasım 2000 tarihinde tutuklanan Ali Balkaner, 27 Temmuz 2001 tarihinde serbest bırakıldıktan sonra işlerinin başına döndü.
Banka Adı: Yaşarbank
Sahibi: Selçuk Yaşar
El koyma tarihi: 22 Aralık 1999
Zararı: 1 milyar dolar
Sahibinin durumu: Hakkında BDDK tarafından dava açılan ve mallarına tedbir konan Yaşar, halen İzmir’de şirketlerinin başında yöneticilik yapıyor.
Banka Adı: Bayındırbank
Sahibi: Kamuran Çörtük
El koyma tarihi: 9 Temmuz 2001
Zararı: 100 milyon dolar
Sahibinin durumu: Demirel’e yakınlığı ile bilinen Kamuran Çörtük hakkında ticaret mahkemesine dava açıldı. Halen şirketlerinin başında bulunuyor.
Banka Adı: İktisat Bankası
Sahibi: Erol Aksoy
El koyma tarihi: 15 Mart 2001
Zararı: 1.200 milyar dolar
Sahibinin durumu: Hakkında ticari davalar açılan ve malvarlığına haciz konan Aksoy, halen Cine5’in sahibi. Haciz uygulanan mallar arasında bir süre önce Aksoy’un kapısına "Doğuş Çelik Cıvata" tabelası astığı tarihi Tahsin Bey Yalısı, tabloları ile iki yatı da bulunuyor.
Banka Adı: Kentbank
Sahibi: Mustafa Süzer
El koyma tarihi: 9 Temmuz 2001
Zararı: 711 milyon dolar
Sahibinin durumu: Herhangi bir tutuklama ile karşılaşmayan Süzer, Gökkafes’in sahibi.
Banka Adı: Toprakbank
Sahibi: Halis Toprak
El koyma tarihi: 30 Kasım 2001
Zararı: 675 milyon dolar
Sahibinin durumu: Hakkında 1.3 katrilyon liralık alacak davası açılan Toprak, Yeniköy yakınlarındaki villasında yaşıyor.
Banka Adı: Esbank
Sahibi: Yavuz Zeytinoğlu
El koyma tarihi: 22 Aralık 1999
Zararı: 1 milyar 500 milyon dolar
Sahibinin durumu: Zeytinoğlu, bir yandan ticaret davalarıyla uğraşırken bir yandan da iş yaşamı sürüyor.
Banka Adı: Pamukbank
Sahibi: M. Emin Karamehmet
El koyma tarihi: 19 Haziran 2002
Zararı: 2 milyar 773 milyon dolar
Sahibinin durumu: Pamukbank yanında Yapı Kredi Yönetimi’nden de çıkarılan Karamehmet’in, Turkcell de dahil onlarca şirketi faaliyette.
Tarihe karıştılar
İnterbank ile birlikte 1997 - 2002 döneminde TSMF kapsamına alınan Egebank, Yurtbank, Yaşarbank, Bank Kapital ve Ulusal Bank, Sümerbank çatısı altında birleştirilerek Oyak Bank’a satıldı. İnterbank ve Esbank’ı içine alan Etibank ile Kentbank ve İktisat Bankası’nın bankacılık lisansları kaldırıldı. Bu bankalarda tasfiye süreci devam ediyor.
EGS Bank, Bayındırbank ile birleştirildi. Bu banka Varlık Yönetim Şirketi’nin bankası olacak.
Toprakbank için nihai kararın yarın verilmesi bekleniyor. Pamukbank da 19 Temmuz’a kadar alıcı bekledi. Talip çıkmadı. Bu banka için de yarın karar verilmesi bekleniyor.
Sitebank, Novabank ile hisse devir sözleşmesi imzaladı. Bank Ekspress, Tekfenbank’a satıldı. Demirbank HSBC’ye satıldı. Türk Ticaret de tasfiye sürecinde. Tarişbank’ın Denizbank’a satışı gündemde.
20 batık banka 24.3 katrilyon lira yuttu
Batık bankaları bünyesine alan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF/Fon) görev zararı 14.3 katrilyon liraya ulaşıyor. Batık bankalardan kaynaklanan zararları karşılamak amacıyla Hazine’den haziran sonuna kadar 22.7 katrilyon lira kredi, Merkez Bankası’ndan kısa vadeli avans olarak 1.6 katrilyon lira alan Fon’un kullandığı toplam kaynak 24.3 katrilyona ulaştı.
Fon 10 katrilyon açık verdi
TMSF’nin Hazine ve Merkez Bankası’ndan aldığı krediler nedeniyle önemli bir faiz yükümlülüğü de doğdu. Fon’un Hazine’den aldığı krediler için yılın ilk altı ayında 3.2 katrilyon lira, Merkez Bankası’ndan kullandığı avans için de 34.1 trilyon lira faiz ödedi. Fon’un bu yılın ilk altı ayındaki giderleri, gelirlerinde 3.8 katrilyon lira daha fazla oldu. TMSF’nin 2001 yılındaki toplam gelirleri de giderlerinin 6.8 katrilyon lira altında kalmıştı.
14.6 katrilyonluk görev zararı
Fon’un 30 Haziran 2002 tarihli bilançosuna göre görev zararları, 14.6 katrilyon lira olarak gerçekleşti. TMSF bu zararın sadece 302 trilyon liralık bölümü için karşılık ayırdı. Bu nedenle net görev zararı 14.3 katrilyon lira olarak gerçekleşti. Bu zararın 6 katrilyon liralık bölümü kesinleşen zararlardan, kalanı ise TMSF’nin bünyesindeki bankaların devraldığı zararlarına karşılık olarak verilen ihtiyatlardan oluşuyor. TMSF’nin halen tasfiye halinde bulunan ortaklıklarından kaynaklanan zarar ise 455 trilyon lira seviyesinde. TMSF bünyesine aldığı bankalardan devraldığı batık kredi miktarı ise 4.1 katrilyon lira olarak gerçekleşti.
(Milliyet)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:07
