Kızlar modaya erkekler markaya bakıyor
İnönü Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Vehbi Bayhan, 2001'den beri üniversite gençliğinin sosyolojik profili üzerinde araştırma yaptığını belirtti. Bayhan, son çalışmasında da 2012'de yaptığı araştırma sonuçlarıyla geçmiş 12 yılın bulgularını karşılaştırmalı olarak ele aldığını söyledi.
"Üniversite Gençliğinin Sosyolojik Profili" araştırmasına, 2012'de İnönü Üniversitesinden 19 bin 315 öğrencinin katıldığını, 12 yıl içerisinde birikimsel olarak anket uygulanan öğrenci sayısının ise 48 bin 315'e ulaştığını kaydeden Bayhan, katılımcıların 18-24 yaş aralığındaki öğrenciler olduğunu belirtti.
Katılımcıların yüzde 49'unun erkek, yüzde 51'inin kızlardan oluştuğunu dile getiren Bayhan, gençlerin ailelerinin ise yüzde 68'inin illerde, yüzde 24'ünün ilçelerde, yüzde 16'sının ise köylerde ikamet ettiğini söyledi.
Çalışmada, üniversitelilerin tüketim eğilimlerini belirlediklerini aktaran Bayhan, tüketim toplumunda marka ve modanın bireylerin kimliklerinin önemli bir parçası olduğunu vurguladı.
-"Erkekler markayla statü elde etmek istiyor"
Tüketim markalarının dünyanın her yerinde taklit de olsa bir statü aracı olarak kullanıldığına işaret eden Bayhan, kişilerin toplumda kabul edilebilmek, iyi giyindiklerini kanıtlamak, modaya uymak, günümüzün yaygın söylemiyle "trendi yakalamak" için sürekli tüketime yöneldiğini ifade etti.
Araştırmada, giysi alırken gençlerin ortalama yüzde 56'sının fiyata önem verdiğinin belirlendiğini söyleyen Bayhan, "Erkeklerin yüzde 57'si, kızların yüzde 56'sı giysi alışverişinde fiyatın önemli olduğunu söylerken, erkeklerin yüzde 26'sı markanın, yüzde 17'si modanın, kızların ise yüzde 26'sı modanın, yüzde 18'i markanın önemli olduğunu ifade etti. Erkekler kızlara göre daha fazla oranda markaya önem verirken; kızlar erkeklere göre daha fazla oranda moda unsuruna önem veriyor. Kızlar modayla daha fazla beğenilme, erkekler de markayla statü elde etmek istiyor" dedi.
Genel olarak bakıldığında kızlar ve erkekler için fiyatın önemli bir unsur olduğunun altını çizen Bayhan, ailelerin gelir durumuna göre en alt gelir düzeyindekiler için giysi alırken fiyatın öncelikli olduğunu, üst gelir grubuna mensup gençler için ise markanın daha önemli olduğuna işaret etti.
-Anadolu ve Fen liseliler için moda daha önemli
Tüketim eğilimlerinin gelir ile doğrudan ilişkili olduğunu vurgulayan Bayhan, "Yerleşim yerine göre köy kökenliler için giysi alırken fiyat unsuru daha fazla önemli iken kent kökenliler için moda ve marka unsuru daha fazla etkili oluyor. Lise mezuniyetine göre özel kolej mezunları için marka değişkeni, Anadolu ve Fen lisesi mezunları için moda değişkeni daha fazla önem taşıyor" diye konuştu.
