KRİTİK MADDE GEÇTİ, PARTİ KAPATMAK ZORLAŞTI!..

TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 414 milletvekili katıldı. 337 kabul, 72 ret, 5 çekimser oy kullanıldı. ''Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar'' başlıklı 69. maddesiyle parti kapatma yeniden düzenlendi.

Maddeyle, Anayasa'nın, ''Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar'' başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak.

Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak, oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak.

Anayasa Mahkemesi, bu kapsamda, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak.

Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde gözetilemeyecek.

Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek.

Siyasi partiler ile ilgili ''temelli kapatma'' değil, ''kapatma'' kararı verilecek. Kapatmanın önündeki ''temelli'' sözcükleri kaldırılacak.

GENEL KURUL'DAN NOTLAR 

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin 8. maddesi üzerindeki görüşmelerinde gerginlik yaşandı. Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin, Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç'e uyarı cezası verdi.
TBMM Genel Kurulu, Anayasa'nın Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi'nin en çok tartışılan maddelerinden biri olan ve siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin hükümler içeren 8. maddesinin görüşmelerini sürdürüyor. Zaman zaman tansiyonun yükseldiği görüşmelerde sert tartışmalar yaşanıyor. AK Parti Grubu adına konuşan AK Parti Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya'nın MHP'ye yönelik eleştirileri üzerine söz alan MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, "Birbirimizle akıl yarışı yapmayalım" dedi.
Çok önemli bir konuda müzakere yaptıklarına işaret eden Şandır, "Acele etmememiz, gerekirse 3 gün müzakere etmemiz lazım. Bu Anayasa, değiştirilinceye kadar cari Anayasa'dır ve herkes buna riayet etmek zorundadır. Bu devletin kuruluşunda ülkesi ve devletiyle bölünmez bütünlük çok temel bir hassasiyet. Bunu ortadan kaldıracak ne Anayasal düzlemde, ne hukuk düzleminde bir değişiklik yapamayız. Yaptığınız yanlış. Anayasalar değiştirilir ama eğer toplumsal mutabakatı almadan 'ben istediğimi parmak
çoğunluğuyla yaparım' diyorsanız devletin hukukunu değiştirme günahını işlersiniz. Bunun vebali sizi kıyamete kadar takip eder. Sizin getirdiğiniz Anayasa değişikliğine biz içeriğiyle değil, ruhuyla yanlış diyoruz" şeklinde konuştu.
Şandır'ın ardından BDP Muş Milletvekili Sırrı Sakık da söz istedi. Şahin'in söz talebini reddetmesi üzerine Sakık, "Burada birilerine efendi, birilerine köle muamelesi yapamazsınız" diyerek tepki gösterdi. Şahin ise, Mehmet Şandır'a sataşmadan dolayı söz verdiğini hatırlattı. Sakık'ın "Adil ve adaletli olun. Adil değilsiniz" suçlaması üzerine Şahin, "Bunu şiddetle reddediyorum" dedi.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, görüşmelerin uzatılması yönünde önerge verdiklerini belirterek, bu konunun uzun uzun konuşulması gerektiğini söyledi. Bunun üzerine Şahin, Meclis'i içtüzüğe uygun yönetmek zorunda olduğunu, böyle bir yetkisinin bulunmadığını söyledi. Şahin, "Bir Meclis Başkanı olarak aynı zamanda partiler arasında bir uzlaşmayı temin etmek gibi bir misyonunuz var" diyen Vural'a, "İçtüzüğün dışına çıkarak gruplar arasında uzlaşma sağlanması için bir şey yapamam. Bu Genel Kurul dışında olacak bir şey" karşılığını verdi.
Bu arada Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç de söz talebinde bulundu. Şahin'in söz talebini kabul etmemesi üzerine Genç, "Siz gruplara karşı zayıfsınız, bağımsızlara karşı güçlüsünüz" diye konuştu. Şahin ise Genç'e, "Siz bu kürsüde uzun süre Meclis Başkanvekilliği yaptınız. İçtüzüğün öngörmediği şekilde hiç kimseye söz verebildiniz mi? Talebinizin hiçbir geçerliliği yoktur. İçtüzüğü bilmeyen bir insan olsanız" karşılığını verdi.
Genç'in uyarılarına rağmen yerine oturmaması üzerine Şahin, "Şu anda başkanlıktan söz almadan konuşarak, sükunetli bir çalışma düzenini bozarak içtüzüğü ihlal ediyorsunuz. Bu yasaklara uymaya davet ediyorum, aksi halde içtüzüğün öngördüğü disiplin hükümlerini uygulamak zorunda kalacağım" dedi.
Genç'in tavrını sürdürmesi üzerine Şahin, Kamer Genç'e uyarı cezası verdiğini belirterek, "Size uyarı cezası verdim. Bir daha uyarı cezası alırsanız farklı bir işlem yapacağım" uyarısı yaptı.